Στον «πάγο» μπαίνουν τα σχέδια των τραπεζών για την πρόσβαση στις αγορές μέσω έκδοσης ομολόγων, μετά την αναταραχή που προκαλούν η εισβολή στην Ουκρανία και η άνοδος των αποδόσεων στους τίτλους που έχουν εκδώσει οι ελληνικές τράπεζες τα τελευταία δύο χρόνια. Ο διπλασιασμός των αποδόσεων που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα σε όλους τους τίτλους κάνει απαγορευτική την έξοδο στις αγορές στο ορατό μέλλον και οι τράπεζες που θα πρέπει να αντλήσουν κεφάλαια ύψους 4 δισ. ευρώ εντός του έτους κρατούν στάση αναμονής σε μια προσπάθεια να αποφύγουν την επιβάρυνσή τους με υπέρογκα επιτόκια. Πρόκειται για τίτλους που θα πρέπει να εκδώσουν προκειμένου να καλύψουν τις ελάχιστες απαιτήσεις για ίδια κεφάλαια και επιλέξιμες υποχρεώσεις (Minimum Requirements for Own Funds and Eligible Liabilities – MREL) που επιβάλλει ο SRB (Single Resolution Board) και τα οποία αφορούν το πρόσθετο κεφαλαιακό «μαξιλάρι» το οποίο πρέπει να διαθέτουν σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη αναδιάρθρωσης.
Η επίπτωση στο κόστος άντλησης κεφαλαίων αποτελεί την πρώτη άμεση συνέπεια της οικονομικής κρίσης που εξελίσσεται παράλληλα με τη γεωπολιτική, οδηγώντας στα ύψη τις τιμές της ενέργειας και τον πληθωρισμό στα υψηλότερα επίπεδα 25ετίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πράσινο ομόλογο της κατηγορίας senior preferred που εξέδωσε η Εθνική Τράπεζα τον Οκτώβριο του 2020 με επιτόκιο 2,75% είχε την περασμένη εβδομάδα απόδοση μεταξύ 4,60% και 4,90%, το ομόλογο που εξέδωσε η Eurobank με 2,25% τον Σεπτέμβριο του 2021 τιμολογείται μεταξύ 4,6% – 4,8%, ενώ στο 5,3% – 5,5% διαμορφώνεται το επιτόκιο του αντίστοιχου τίτλου που είχε εκδώσει η Alpha Bank τον ίδιο μήνα με επιτόκιο 2,5%. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για το πράσινο senior preferred ομόλογο που εξέδωσε η Τράπεζα Πειραιώς με επιτόκιο 3,875% τον Οκτώβριο του 2021, το επιτόκιο του οποίου βρέθηκε μεταξύ 6,4% – 6,8%, ενώ παρόμοια είναι η εικόνα και για τους Tier II τίτλους, όπως αυτός που εξέδωσε η Alpha Bank τον Φεβρουάριο του 2020 με επιτόκιο 4,25%, που διαμορφώθηκε μεταξύ 7,9% – 8,4%. Τέλος, η απόδοση του ΑΤ1 τίτλου που εξέδωσε η Τράπεζα Πειραιώς τον Ιούνιο του 2021 με επιτόκιο 8,75% εκτινάχθηκε μεταξύ 12,9% και 13,4%.
Στοιχείο ανησυχίας αποτελεί η πρόβλεψη ότι ακόμη και αν η κατάσταση εκτονωθεί, οι ανάγκες για κεφάλαια θα συσσωρευθούν κατά το τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο του έτους, με συνέπεια η μαζική υπερπροσφορά όχι μόνο από τις ελληνικές αλλά και από τις άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες να δημιουργήσει πιέσεις, διατηρώντας υψηλά το κόστος για την έκδοση ομολόγων. Υπενθυμίζεται ότι κάθε τράπεζα προγραμματίζει εκδόσεις κυρίως senior preferred και Tier II ύψους 1 δισ. ευρώ περίπου, με στόχο ο αντίστοιχος δείκτης να φτάσει στο απαιτούμενο ύψος του 25%, που ορίζει κατά μέσον όρο ο SRB. Με δεδομένο ότι δεν πρόκειται για εποπτικά κεφάλαια, αλλά για πρόσθετο «μαξιλάρι», οι τράπεζες θεωρούν ότι ο στόχος αυτός μπορεί να «μετριαστεί», προσδοκώντας ότι οι εποπτικές αρχές θα χαλαρώσουν τις απαιτήσεις τους τουλάχιστον για το 2022.
Ανησυχία για νέα γενιά κόκκινων δανείων που θα αφήσει πίσω της η κρίση.
Οι τράπεζες δεν κρύβουν την ανησυχία τους για τις μονιμότερες επιπτώσεις που θα έχει στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αλλά και στο κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων η εκτίναξη του πληθωρισμού, που εφόσον σταθεροποιεί σε υψηλά επίπεδα για μακρύ χρονικό διάστημα θα συμπιέσει αλυσιδωτά την κατανάλωση, την κερδοφορία και τις επενδυτικές προοπτικές των επιχειρήσεων, δημιουργώντας συνθήκες ύφεσης και άνοδο της ανεργίας.
Να σημειωθεί ότι ενώ προς το παρόν οι τράπεζες προσγειώνουν τις αρνητικές συνέπειες στο δανειακό τους χαρτοφυλάκιο σε χαμηλά επίπεδα, υπογραμμίζοντας ότι με βάση τα τελευταία στοιχεία η εξυπηρέτηση των δανείων δεν δείχνει σημάδια σημαντικής επιδείνωσης, η ΤτΕ διατηρεί την πρόβλεψη για μια νέα γενιά κόκκινων δανείων που θα αφήσει πίσω της η κρίση στα 10 δισ. ευρώ. Η εκτίμηση αυτή παραμένει το βασικό σενάριο από το ξέσπασμα της πανδημικής κρίσης και παρά την εκτόνωση της πανδημίας ενισχύεται μετά τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις και την άνοδο των τιμών ενέργειας, που επηρεάζει την αγοραστική δύναμη όχι μόνο των ελληνικών νοικοκυριών αλλά και των Ευρωπαίων, που μετά την κρίση στην Ουκρανία και τη Ρωσία θα αποτελέσουν την κύρια αγορά τουριστών το καλοκαίρι.
Παράγοντα μετριασμού των επιπτώσεων, σύμφωνα με τις τράπεζες, αποτελούν τα υψηλά επίπεδα των καταθέσεων που έχουν δημιουργηθεί μέσα στην κρίση. Πρόκειται για ένα «μαξιλάρι» 36 δισ. ευρώ, το οποίο, όπως σημειώνουν, μπορεί να στηρίξει το διαθέσιμο εισόδημα και την ικανότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων να εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους, εφόσον πάντα ο υψηλός πληθωρισμός δεν πάρει μόνιμα χαρακτηριστικά.
Νέο πρόγραμμα από την Πειραιώς με στόχο την ενίσχυση της ισότητας
Δράσεις που στοχεύουν στη διαμόρφωση μιας κοινωνίας ισότιμων ανθρώπων περιλαμβάνει το πρόγραμμα ΕQUAL που υλοποιεί η Τράπεζα Πειραιώς. Το ΕQUAL παρουσιάστηκε από τη διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς την περασμένη Τρίτη 8 Μαρτίου 2022, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, σε ειδική εκδήλωση κατά την οποία ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Χρήστος Μεγάλου τόνισε ότι «το πρόγραμμα υπηρετεί τη στρατηγική δέσμευση της Πειραιώς για την ουσιαστική συμβολή της στη βελτίωση και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας».
Στο πλαίσιο του προγράμματος EQUAL υλοποιούνται οι δράσεις Women Founders and Makers, Women Back to Work και Profession has no Gender, σε συνεργασία με τους 100mentors και το Tipping Point. Συγκεκριμένα, το Women Founders and Makers είναι ένα πρόγραμμα επιμόρφωσης, δικτύωσης και mentoring που απευθύνεται σε γυναίκες που έχουν δημιουργήσει ή επιθυμούν να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση. Το Women Back to Work είναι επίσης πρόγραμμα επιμόρφωσης, δικτύωσης και mentoring που απευθύνεται σε γυναίκες που επιθυμούν να επιστρέψουν δυναμικά στην αγορά εργασίας. Και στα δύο προγράμματα μπορούν να συμμετέχουν γυναίκες άνω των 18 ετών από όλη την Ελλάδα. Οι δηλώσεις συμμετοχής στον 1ο κύκλο των δράσεων ολοκληρώνονται στις 22 Μαρτίου 2022 και οι συμμετέχουσες λαμβάνουν πιστοποίηση παρακολούθησης.
Το Profession has no Gender είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, στο πλαίσιο του οποίου ομάδες μαθητών και μαθητριών από δημόσια γυμνάσια και λύκεια ανά την Ελλάδα έρχονται σε επαφή με μέντορες που δραστηριοποιούνται σε επαγγέλματα που είναι στερεοτυπικά συνυφασμένα με το άλλο φύλο. Γυναίκες και άνδρες από την Ελλάδα και το εξωτερικό συνδέονται διαδικτυακά με τις μαθητικές ομάδες, προκειμένου να μοιραστούν την πορεία, τις εμπειρίες, τις προκλήσεις και τα επιτεύγματά τους, με στόχο να εμπνεύσουν τη νέα γενιά να ακολουθήσει την ακαδημαϊκή και επαγγελματική πορεία που επιθυμεί, ανεξαρτήτως φύλου. Οι μέντορες είναι γυναίκες και άνδρες από την Ελλάδα και το εξωτερικό και προέρχονται από πληθώρα επαγγελματικών κλάδων π.χ. γυναίκες μηχανικοί, επιστήμονες και CEOs, άνδρες νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί, νηπιαγωγοί, κ.ά. Το πρόγραμμα στοχεύει σε περίπου 1.200 μαθητές και μαθήτριες δημόσιων γυμνασίων και λυκείων ανά τη χώρα. Η συμμετοχή στις δράσεις και η πρόσβαση στις ψηφιακές πλατφόρμες της εκπαίδευσης και του mentoring παρέχονται δωρεάν.