Το πράσινο φως στα κράτη-μέλη για την επιβολή προσωρινής φορολόγησης στα έκτακτα κέρδη ορισμένων ενεργειακών εταιρειών που συνδέονται με την αύξηση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να δώσει η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε., σύμφωνα με το προσχέδιο της απόφασης που επικαλείται το Bloomberg. Οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται επίσης να συμφωνήσουν στην κοινή προμήθεια φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου εν όψει του επόμενου χειμώνα. Οι αποφάσεις της συνόδου θα λάβουν υπόψη την πρόταση της Ε.Ε. η οποία παρουσιάζει τις εναλλακτικές δυνατότητες που έχει η Ευρώπη για να αντιμετωπίσει τις υψηλές τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και την επάρκεια αερίου εν όψει της επόμενης χειμερινής σεζόν.
Από τη γνωμοδότηση της Επιτροπής, που έχει στη διάθεσή της η «Κ», προκύπτει σαφώς ότι η Κομισιόν θέτει στη διάθεση των κρατών-μελών το εργαλείο της προσωρινής φορολόγησης των αποκαλούμενων «ουρανοκατέβατων κερδών» στη χονδρεμπορική αγορά για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων έναντι των μεγάλων αυξήσεων. Αντιθέτως, βρίσκει πολλά μειονεκτήματα στην επιβολή πλαφόν και στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και στην αγορά φυσικού αερίου. Η πρόταση της Επιτροπής δίνει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη επιβολής πλαφόν και στη λιανική τιμή, μέτρο όμως με ισχυρό δημοσιονομικό αποτύπωμα, αφού προβλέπει αποζημιώσεις για τους προμηθευτές.
Το σχέδιο της Επιτροπής θα κατατεθεί σήμερα ενόψει της Συνόδου Κορυφής το διήμερο Πέμπτης και Παρασκευής, η οποία αναμένεται να υιοθετήσει την πρότασή της για προσωρινή φορολόγηση των «ουρανοκατέβατων κερδών». Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υπερβολικά κέρδη έως και 200 δισ. ευρώ στην Ε.Ε. από την παραγωγή ρεύματος με φυσικό αέριο, άνθρακα, πυρηνική ενέργεια, υδροηλεκτρική και άλλες ανανεώσιμες πηγές το 2022.
Για την Ελλάδα μια τέτοια απόφαση ανοίγει τον δρόμο για την επιβολή κάποιας έκτακτης εισφοράς στα υδροηλεκτρικά και τους λιγνίτες, το λειτουργικό κόστος των οποίων είναι πολύ χαμηλότερο από την τιμή που διαμορφώνει στη χονδρεμπορική αγορά το ακριβό φυσικό αέριο, αλλά και για την παραγωγή φυσικού αερίου σε κάποιες περιόδους που το μεταβλητό κόστος των αντίστοιχων μονάδων αποκλίνει σημαντικά από τη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος. Τα υπερκέρδη των ΑΠΕ δημιουργούν το πλεόνασμα του ΕΛΑΠΕ το οποίο αξιοποιείται ήδη για τη χρηματοδότηση των επιδοτήσεων. Ποσοτικοποιημένα στοιχεία για τα περιθώρια κέρδους κάθε μονάδας παραγωγής ανά ώρα και ανά ημέρα, όπως έχει αποκαλύψει η «Κ», αποστέλλει σε καθημερινή βάση η ΡΑΕ στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στο Μαξίμου, από την 1η Μαρτίου.
Τι προβλέπει το προσχέδιο απόφασης της Συνόδου Κορυφής – «Task force» θα αναλάβει να διαπραγματευθεί την προμήθεια αερίου για όλα τα κράτη.
Κοινή προμήθεια αερίου
Σε ό,τι αφορά την ομαλή τροφοδοσία της ευρωπαϊκής αγοράς με φυσικό αέριο ενόψει της ταχείας απεξάρτησης από τη Ρωσία, η Κομισιόν προτείνει κοινή προμήθεια αερίου, LNG και υδρογόνου. Η Ε.Ε. είναι ισχυρότερη όταν δρα από κοινού και θα πρέπει να ενεργήσει από κοινού για να αξιοποιήσει την ισχύ της στην αγορά και τις διαπραγματεύσεις με προμηθευτές, αναφέρει χαρακτηριστικά. Προτείνει να συσταθεί «task force» η οποία θα αναλάβει να διαπραγματευθεί την προμήθεια αερίου για όλα τα κράτη-μέλη, αλλά και να συντονίσει την αποτελεσματική χρήση των ευρωπαϊκών υποδομών αερίου, κυρίως τα τέρμιναλ LNG και τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
Η αποθήκευση, σύμφωνα με την Επιτροπή, προμηθεύει το 25%-30% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται τον χειμώνα και παρέχει ένα μαξιλάρι σε περίπτωση διαταραχών του εφοδιασμού. Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει και λύσεις για χώρες που δεν διαθέτουν αποθήκες, όπως η Ελλάδα. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «τα κράτη-μέλη που δεν διαθέτουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης διασφαλίζουν ότι οι συμμετέχοντες στην εγχώρια αγορά έχουν συμφωνίες με διαχειριστές αποθήκευσης από τα κράτη-μέλη που διαθέτουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης».
Επιπλέον η Ε.Ε. προτείνει την καθιέρωση ενός συστήματος πιστοποίησης για τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης φυσικού αερίου, το οποίο αποκλείει κάθε πρόσωπο ή οντότητα που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε. Η πρόταση φωτογραφίζει την Gazprom, που λειτουργεί εγκαταστάσεις αποθήκευσης στη Γερμανία και άλλες χώρες της Ε.Ε.
Η Επιτροπή προτείνει επίσης κρατικές ενισχύσεις για τις επιχειρήσεις που πλήττονται από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αλλά και για τις εταιρείες που πλήττονται από τις υψηλές τιμές αερίου και ηλεκτρισμού.
Διαβάστε τη γνωμοδότηση της Επιτροπής για την ενέργεια…
Η γνωμοδότηση της Επιτροπής για την ενέργεια