Η Τράπεζα της Ρωσίας προχώρησε χθες σε μία ακόμη μείωση των επιτοκίων και συγκεκριμένα στο 11% από το 14%, σε μια προσπάθεια να ανακόψει την υπερβολικά ανοδική πορεία του ρωσικού νομίσματος. Πρόκειται για την τρίτη μείωση των επιτοκίων από το 20% στο οποίο τα αύξησε αιφνιδιαστικά όταν το ρούβλι κατέρρεε μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Εκτοτε το ρούβλι διπλασίασε την αξία του έναντι του δολαρίου, που είχε φτάσει να αγοράζει 53 ρούβλια βάσει τουλάχιστον της επίσημης ισοτιμίας. Η είδηση της μείωσης των επιτοκίων οδήγησε το ρούβλι σε διολίσθηση, με την ισοτιμία του να διαμορφώνεται στα 60,80 ρούβλια προς ένα δολάριο. Η ισοτιμία του έναντι του δολαρίου έχει, πάντως, συνολικά ενισχυθεί κατά περισσότερο από 25% από τις αρχές του έτους.
Κύριο αίτιο της θεαματικής ενίσχυσης που σημείωσε το ρωσικό νόμισμα εν τω μέσω του πολέμου δεν είναι άλλο από τους ελέγχους στις κινήσεις κεφαλαίου που επέβαλε το Κρεμλίνο αμέσως μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Ανάμεσα στους διάφορους περιορισμούς του είδους καθοριστική στάθηκε η υποχρέωση που επέβαλε η κυβέρνηση στις εξαγωγικές επιχειρήσεις να μετατρέπουν τα έσοδά τους σε ρούβλια. Το μέτρο αύξησε αυτομάτως τη ζήτηση για το ρωσικό νόμισμα.
Μιλώντας στους New York Times, ο Μπρένταν Μακ Κένα, οικονομολόγος και αναλυτής στη Wells Fargo Securities, τόνισε πως «οι έλεγχοι στις κινήσεις κεφαλαίου αποτελούν τον κυριότερο μοχλό ενίσχυσης του νομίσματος και ευθύνονται που έχει τόσο ανατιμηθεί το ρούβλι». Ο ίδιος διευκρίνισε πως «τώρα είναι πραγματικά πάρα πολύ δύσκολο στη Ρωσία να αγοράσει κανείς δολάρια και να μετατρέψει τα ρούβλια σε δολάρια ή σε οποιοδήποτε άλλο νόμισμα». Αν και η ενίσχυση του νομίσματος οδηγεί σε αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, δεν είναι επιθυμητή σε αυτόν τον βαθμό, καθώς ασκεί πιέσεις στα δημόσια οικονομικά της χώρας. Ο προϋπολογισμός της Ρωσίας βασίζεται κατά κύριον λόγο στα έσοδα από τις εξαγωγές των ρωσικών υδρογονανθράκων, που τιμολογούνται σε δολάρια. Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση χαλάρωσε τις τελευταίες ημέρες τους περιορισμούς στις κινήσεις κεφαλαίων, αυξάνοντας το ανώτερο όριο χρημάτων που μπορούν να πάρουν μαζί τους όσοι Ρώσοι ταξιδεύουν στο εξωτερικό. Περιόρισε άλλωστε στο 50% από το 80% το ποσοστό του συναλλάγματος που οφείλουν να αντικαταστήσουν με ρούβλια οι εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας.
Υποχώρησαν στο 11% από 14%, ύστερα από απόφαση της κεντρικής τράπεζας.
Σημειωτέον ότι τα υψηλά έσοδα της Ρωσίας από το εμπόριο των ρωσικών υδρογονανθράκων αλλά και η μείωση των εισαγωγών από την αρχή του πολέμου έχουν οδηγήσει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ρωσίας σε πλεόνασμα. Σε ό,τι αφορά την επιχειρηματολογία της κεντρικής τράπεζας, επικαλέστηκε την αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων, που της επέτρεψε να χαλαρώσει τους ελέγχους. Οπως ανέφερε η κεντρική τράπεζα, ο πληθωρισμός στη Ρωσία έχει υποχωρήσει τις τελευταίες εβδομάδες για πρώτη φορά μετά το περασμένο καλοκαίρι. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ρωσικής στατιστικής υπηρεσίας, έχει υποχωρήσει στο 17,5% μέχρι το τέλος της περασμένης εβδομάδας από το 17,8% στο οποίο βρισκόταν τον Απρίλιο. Η κεντρική τράπεζα εκτιμά μάλιστα πως θα επιβραδυνθεί περαιτέρω στο 5% με 7% μέσα στο επόμενο έτος και στο 4% μέσα στο 2024. Στην ανακοίνωσή της για τη μείωση των επιτοκίων, η Τράπεζα της Ρωσίας υπογράμμισε πάντως πως «οι εξωτερικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η ρωσική οικονομία παραμένουν εξαιρετικά δύσκολες, καθώς δυσκολεύουν σημαντικά την οικονομική δραστηριότητα».