«Πρωταθλητές» στους έμμεσους φόρους

«Πρωταθλητές» στους έμμεσους φόρους

Οι παθογένειες που χαρακτηρίζουν το ελληνικό φορολογικό σύστημα αποτρέποντας την περαιτέρω εξυγίανσή του είναι ακόμη εδώ

3' 20" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οι παθογένειες που χαρακτηρίζουν το ελληνικό φορολογικό σύστημα αποτρέποντας την περαιτέρω εξυγίανσή του είναι ακόμη εδώ. Τα βήματα προόδου των τελευταίων ετών με τον περιορισμό της επιβάρυνσης για τους αυτοαπασχολούμενους ή τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών αποτυπώθηκαν στην πρόσφατη έρευνα του ΟΟΣΑ μέσα από τη μείωση των κρατήσεων στο εισόδημα των μισθωτών περίπου κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, άλλη έρευνα του ΟΟΣΑ αποδεικνύει ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να εξαρτάται από τους εξαιρετικά υψηλούς συντελεστές των έμμεσων φόρων. Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στην αμόλυβδη είναι δύο φορές μεγαλύτερος από τον ελάχιστο φόρο που εφαρμόζεται στην Ε.Ε., ο ειδικός φόρος στο πετρέλαιο θέρμανσης είναι 14 φορές μεγαλύτερος, ενώ ο βασικός συντελεστής του ΦΠΑ (24%) συγκαταλέγεται στους 3-4 υψηλότερους στην Ευρώπη. Ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση διστάζει να «αγγίξει» αυτούς τους συντελεστές συμβάλλοντας στο να εκτονωθεί η πληθωριστική κρίση στην ενέργεια είναι η πολύ χαμηλή απόδοση των άμεσων φόρων στην Ελλάδα. Με το 70% των φορολογουμένων να δηλώνει εισόδημα κάτω από το αφορολόγητο όριο και τους δύο στους τρεις επαγγελματίες να εμφανίζουν ζημιές, οι φόροι εισοδήματος των φυσικών προσώπων αποδίδουν στην Ελλάδα το 15% των συνολικών φορολογικών εσόδων, όταν ο μέσος όρος για τις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ βρίσκεται στο 23%. Την «τρύπα» που δημιουργεί η πολύ χαμηλή απόδοση του φόρου εισοδήματος την καλύπτει σε πολύ μεγάλο βαθμό ο ειδικός φόρος κατανάλωσης. Οταν η μέση απόδοση των ειδικών φόρων στον ΟΟΣΑ είναι στο 13% επί του συνόλου των φόρων, η Ελλάδα περιμένει από τα καύσιμα, τα καπνικά προϊόντα, ακόμη και τον ειδικό φόρο στην κινητή τηλεφωνία να εισπράξει το 19% των φορολογικών εσόδων.

«Πρωταθλητές» στους έμμεσους φόρους-1

Σε περιόδους ακραίας πληθωριστικής πίεσης όπως αυτή που διανύουμε, η «ιδιαιτερότητα» της Ελλάδας να εξαρτάται από την έμμεση φορολογία και ειδικά τους έμμεσους φόρους κατανάλωσης συνιστά μεγάλο εμπόδιο. Το δημοσιονομικό κόστος που θα προκαλούσε η άμεση μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης δεν θα μπορούσε να αναπληρωθεί εύκολα ούτε από τη «συγκράτηση» της κατανάλωσης καυσίμων ούτε από την αύξηση των φορολογικών εσόδων από άλλες πηγές, όπως ο φόρος εισοδήματος.

Η παρέμβαση στην έμμεση φορολογία συνιστούσε προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης, ωστόσο η πανδημία, η ενεργειακή κρίση και τώρα ο πόλεμος έχουν περιορίσει τα περιθώρια παρεμβάσεων. Το ζητούμενο πλέον είναι με τα μέτρα τόνωσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών αλλά και την αύξηση των ονομαστικών αποδοχών των εργαζομένων αφενός να περιοριστεί η φοροδιαφυγή και αφετέρου να αυξηθεί ο όγκος των δηλωθέντων εισοδημάτων ώστε να διευρυνθεί η φορολογική βάση, να αυξηθούν τα έσοδα από την άμεση φορολογία και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις μείωσης των πολύ υψηλών συντελεστών στους έμμεσους φόρους, ειδικά στον ΦΠΑ.

Ανά κατηγορία φορολογικών εσόδων, οι ανισορροπίες που εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν τη χώρα αποτυπώνονται στα ακόλουθα στοιχεία:

1. Στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων η Ελλάδα έχει μερίδιο 15% έναντι 23% που είναι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ. Αιτία η συρρίκνωση των εισοδημάτων τα τελευταία χρόνια λόγω της πολυετούς κρίσης, η ανεργία αλλά και η εκτεταμένη φοροδιαφυγή, ειδικά στις τάξεις των αυτοαπασχολούμενων. Με τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, με την αύξηση των ονομαστικών αποδοχών αλλά και την «πίεση» για έκδοση αποδείξεων λόγω των ηλεκτρονικών πληρωμών εκτιμάται ότι το 2022 θα αποτυπωθεί το «κλείσιμο» της τεράστιας ψαλίδας που χωρίζει τη χώρα με τον ΟΟΣΑ.

2. Στη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων η Ελλάδα βρίσκεται στο 6% έναντι 10% που είναι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ. Η μείωση του φορολογικού συντελεστή στο 22% φαίνεται ότι έχει δημιουργήσει κίνητρο για αύξηση της φορολογητέας ύλης.

3. Από τις ασφαλιστικές εισφορές, η Ελλάδα αντλεί το 31% των συνολικών εσόδων έναντι 26% στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ. Την 1η Ιουνίου με τη μείωση των συντελεστών εισφορών της επικουρικής ασφάλισης κατά 0,5% για εργοδότη και εργαζόμενο η σωρευτική μείωση θα φθάσει στο 4,5%, οπότε η ψαλίδα θα μειωθεί και σε αυτό το επίπεδο.

4. Στους φόρους από ακίνητα είμαστε πάλι πάνω από τον μέσο όρο (8% έναντι 6%), αλλά πλέον έχει δρομολογηθεί η μείωση του ΕΝΦΙΑ, οπότε αναμένεται εξισορρόπηση.

5. Ο ΦΠΑ, παρά τους πολύ υψηλούς συντελεστές, αποδίδει φορολογικά κοντά στον μέσο όρο (21% έναντι 20%).

6. Η μεγάλη ανισορροπία εντοπίζεται στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, με το 19% έναντι 13% στον ΟΟΣΑ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή