Eπίτροπος Μεταφορών E.E. στην «Κ»: Το Ιράν να απελευθερώσει τα ελληνικά τάνκερ

Eπίτροπος Μεταφορών E.E. στην «Κ»: Το Ιράν να απελευθερώσει τα ελληνικά τάνκερ

Η επίτροπος Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν δηλώνει ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να βοηθήσει περαιτέρω την Ελλάδα

10' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ετοιμη να πιέσει περαιτέρω για την απελευθέρωση των ελληνικών τάνκερ από το Ιράν δηλώνει στην «Κ» η επίτροπος Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Ενωσης Αντίνα Βαλεάν, η οποία επισκέπτεται την Αθήνα στο πλαίσιο της διεθνούς ναυτιλιακής έκθεσης «Ποσειδώνια», την οποία θα εγκαινιάσει μαζί με τον Ελληνα πρωθυπουργό τη Δευτέρα. Μιλώντας αποκλειστικά στην εφημερίδα «Καθημερινή», χαρακτηρίζει στρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη τη ναυσιπλοΐα στην ευρύτερη περιοχή του Περσικού Κόλπου και μοιράζεται τις εκτιμήσεις της Επιτροπής για το πώς μετατοπίζεται το θαλάσσιο εμπόριο μετά τις κυρώσεις στη Ρωσία. Προβλέπει αύξηση του θαλάσσιου εμπορίου σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) και υγραέριο LPG από τις ΗΠΑ, τη Μέση Ανατολή και την Αραβική Χερσόνησο και διατυπώνει τις σκέψεις της για τον ομαλό εφοδιασμό σε προϊόντα πέραν της ενέργειας, όπως τα αγροδιατροφικά, μετά τις κυρώσεις στη Ρωσία, ενώ υπεραμύνεται των ευρωπαϊκών σχεδίων για την απανθρακοποίηση της εμπορικής ναυτιλίας, τα οποία και εξηγεί λεπτομερώς. Μιλάει για τη νέα βιομηχανική συμμαχία, για την αξιακή αλυσίδα των ανανεώσιμων καυσίμων και των καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα και παράλληλα αποκρούει τις ενστάσεις περί μονομερούς επιβολής κανονισμών τόσο για τις εκπομπές ρύπων όσο και για άλλα θέματα και εξαίρει τη συνεργασία με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό. Αποκαλύπτει, επιπλέον, πως ο όγκος της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας μεταξύ Ευρώπης και Ασίας κατά μήκος του «Βορείου Διαδρόμου», ο οποίος διέρχεται από τη Ρωσία, έχει μειωθεί σημαντικά μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και διαβλέπει πως μέρος αυτής της κίνησης θα στραφεί επίσης προς τη ναυτιλία.

– Ποιες είναι οι ενέργειές σας ως Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέναντι στην ιρανική επιθετικότητα και τη βίαιη κατάληψη δύο ελληνικών δεξαμενόπλοιων;

– Oι σκέψεις μου πηγαίνουν πρωτίστως στους πληττόμενους ναυτικούς και στις οικογένειές τους. Μόλις πληροφορηθήκαμε τα γεγονότα, εκφράσαμε έντονη ανησυχία στις ιρανικές αρχές και ζητήσαμε άμεσες διευκρινίσεις, επίλυση της κατάστασης και αποκλιμάκωση. Εχουμε επίσης επισημάνει στις ελληνικές αρχές ότι παραμένουμε στη διάθεσή τους για να βοηθήσουμε με οποιονδήποτε τρόπο κρίνουν χρήσιμο και εντός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων μας. Δυστυχώς, αυτό δεν είναι το πρώτο περιστατικό αυτού του είδους. Στο παρελθόν αντιμετωπίσαμε διαταραχές στο θαλάσσιο εμπόριο στη θαλάσσια περιοχή γύρω από το Ιράν, τον Περσικό Κόλπο, τον Κόλπο του Ομάν και τα στενά του Ορμούζ. Είναι στρατηγικής σημασίας για την Ε.Ε. να παραμείνουν τα ύδατα αυτά ανοικτά στη ναυτιλία και ασφαλή για τους ναυτικούς που τα χρησιμοποιούν.

– Μπορείτε να σχολιάσετε τις συνεχείς διαταραχές που αντιμετωπίζει το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο κατά τα τελευταία δύο χρόνια, αρχής γενομένης από την πανδημία;

– Η αποτελεσματικότητα των διεθνών θαλάσσιων μεταφορών αποτελεί εδώ και πολύ καιρό μία από τις κύριες κινητήριες δυνάμεις του θαλάσσιου εμπορίου. Με τη σειρά του, το θαλάσσιο εμπόριο επέτρεψε την αναδιανομή των παραγωγικών διαδικασιών σε ολόκληρο τον κόσμο και τη δημιουργία παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού. Ωστόσο, αυτές οι αποτελεσματικές διαδικασίες έχουν αντιμετωπίσει εμπόδια λόγω της πανδημίας. Η COVID-19 ήταν μια «καταιγίδα» για τις θαλάσσιες μεταφορές. Διαπιστώσαμε έλλειψη εμπορευματοκιβωτίων, περιορισμένη διαθεσιμότητα ναυτικών, επιπλοκές λόγω αλλαγών πληρωμάτων και συμφόρηση στους λιμένες και κατά μήκος άλλων τμημάτων του δικτύου μεταφορών λόγω των περιοριστικών μέτρων. Οι οικονομίες του κόσμου ανακάμπτουν επίσης με διαφορετικούς ρυθμούς. Παρά τις εξαιρετικές αυτές πιέσεις, οι θαλάσσιες μεταφορές συνέχισαν να λειτουργούν και να παραδίδουν βασικά αγαθά κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να τερματίσουμε τον πόλεμο, διατη- ρώντας παράλληλα τον αντίκτυπο στην Ευρώπη διαχειρίσιμο.

– Πώς θα διασφαλιστεί ο ομαλός εφοδιασμός της Ευρώπης σε κρίσιμα αγαθά μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις κυρώσεις στη Ρωσία;

– Ενώ συνεχίζεται η ανάκαμψη από τον κορωνοϊό, πράγματι ο τομέας των θαλάσσιων μεταφορών έχει επηρεαστεί άμεσα από τις γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας – ακόμη και αν οι επιπτώσεις αυτές δεν μπορούν να συγκριθούν με εκείνες που βιώνουν οι Ουκρανοί πολίτες. Εκτός από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, η Ρωσία είναι παγκόσμιος παράγοντας στις αγορές αγροδιατροφικών προϊόντων, προμηθεύοντας ηλιέλαιο και σπόρους, σιτάρι, χημικά προϊόντα, μέταλλα και προϊόντα ξύλου σε χώρες σε όλο τον κόσμο. Ο αντίκτυπος των κυρώσεων της Ε.Ε. ποικίλλει ανά τομέα, αλλά οι αρχικές μειώσεις στις εμπορικές συναλλαγές θα είναι πιο σημαντικές για τα σιτηρά, το αργό πετρέλαιο και τον άνθρακα.

– Αλλάζουν ήδη οι εμπορικές ρότες μεταφοράς υδρογονανθράκων στην Ευρώπη. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις για το πώς θα διαμορφωθούν σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα; Μήπως οι κυρώσεις τελικά βλάπτουν δυσανάλογα την Ευρώπη;

– Καθώς εργαζόμαστε για τη μείωση της εξάρτησής μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, η Ευρώπη θα σημειώσει αύξηση του θαλάσσιου εμπορίου σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) και υγραέριο LPG, για παράδειγμα από τις ΗΠΑ ή τη Μέση Ανατολή και την Αραβική Χερσόνησο. Επίσης, ο όγκος της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας μεταξύ Ευρώπης και Ασίας κατά μήκος του «Βορείου Διαδρόμου», ο οποίος διέρχεται από τη Ρωσία, έχει μειωθεί σημαντικά μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία· μέρος αυτής της κίνησης θα στραφεί επίσης προς τη ναυτιλία, αντισταθμίζοντας τις απώλειες που προκύπτουν από τη μείωση του εμπορίου μέσω των λιμένων του Εύξεινου Πόντου της Ουκρανίας, οι οποίοι βρίσκονται επί του παρόντος υπό ρωσικό αποκλεισμό. Προσπαθήσαμε να υιοθετήσουμε μια σταδιακή προσέγγιση όσον αφορά τις κυρώσεις κατά της επίθεσης της Ρωσίας. Κλιμακώνουμε τις κυρώσεις μας καθώς συνεχίζεται ο πόλεμος, με μια έκτη δέσμη μέτρων που εγκρίθηκε αυτή την εβδομάδα. Θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να τερματίσουμε αυτόν τον αποτρόπαιο πόλεμο, διατηρώντας παράλληλα τον αντίκτυπο στην Ευρώπη διαχειρίσιμο. Ωστόσο, παρά τις προκλήσεις αυτές, ο ναυτιλιακός κλάδος είναι ισχυρός, οι αριθμοί δείχνουν σταθερή ανάκαμψη και είμαι βέβαιη ότι θα συνεχίσει να παρέχει αποτελεσματικές υπηρεσίες στην οικονομία και στους πολίτες μας, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης.

– Η ναυτιλία ως ρυθμιστικό περιβάλλον παραμένει κατακερματισμένη. Υπάρχει κίνδυνος περαιτέρω κατακερματισμού εξαιτίας των νέων κανόνων σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα;

– Η ναυτιλία είναι μια πολυεπίπεδη οικονομική δραστηριότητα με ποικίλες προκλήσεις που απορρέουν από τις διάφορες μεταφορικές και άλλες πλωτές δραστηριότητες, καθώς και από τις χερσαίες συνδέσεις. Οι αναγνώστες σας ενδέχεται να είναι πιο εξοικειωμένοι με τις διεθνείς ή περιφερειακές θαλάσσιες μεταφορές, τις θαλάσσιες μεταφορές βαθέων υδάτων ή τις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων, τις εσωτερικές ή ειδικές υπηρεσίες. Κάθε μία από αυτές τις υπηρεσίες συνοδεύεται από προκλήσεις διαλειτουργικότητας και διασυνδεσιμότητας σε λιμένες και τερματικούς σταθμούς. Ωστόσο, η ναυτιλία λειτουργεί επίσης σε διάφορα ειδικά θαλάσσια περιβάλλοντα, από περιοχές που διατρέχουν κίνδυνο πειρατείας έως τον Αρκτικό Ωκεανό και περιοχές ελέγχου των εκπομπών. Αντί, λοιπόν, να χαρακτηρίσω το ρυθμιστικό περιβάλλον της ναυτιλίας ως «κατακερματισμένο», θα έλεγα ότι είναι «διαφοροποιημένο», ώστε να εξυπηρετεί αυτές τις ευρείες ιδιαιτερότητες. Οι διεθνείς κανονισμοί που αναπτύχθηκαν από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) είναι ασφαλώς το σημαντικότερο, παγκόσμιο και ευρύτερο σημείο αναφοράς. Θέλω δε να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή παραμένει πλήρως προσηλωμένη στη συνεργασία της με τα κράτη-μέλη και τους διεθνείς εταίρους μας στον ΙΜΟ, ώστε πάντα να εκπονούνται διεθνή πρότυπα και να λαμβάνονται μέτρα για τη ναυτιλία, τα οποία όχι μόνο διασφαλίζουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τον τομέα, αλλά και παρέχουν ασφάλεια και προστασία του περιβάλλοντος στον υπόλοιπο κόσμο. Σε επίπεδο Ε.Ε., οι νομοθετικές προτάσεις «Fit for 55» καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο η ναυτιλία θα πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές στο σύνολο της οικονομίας της Ε.Ε. Επιθυμούμε να δημιουργήσουμε κανονιστική προβλεψιμότητα – αλλά σημαντικό είναι και ένα επιχειρηματικό σχέδιο για την προσφορά και τη ζήτηση ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Η τιμή του άνθρακα σε συνδυασμό με ένα πρότυπο καυσίμων χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, το οποίο θα ισχύει ισότιμα για όλες τις σημαίες που καταπλέουν σε λιμένες της Ε.Ε., θα καταστήσει την Ευρώπη καταλύτη για τη μετάβαση σε παγκόσμιο επίπεδο. Λαμβάνοντας υπόψη τη διαφοροποίηση στον τομέα, και τα δύο μέσα εφαρμόζονται μόνο στα μεγαλύτερα πλοία, τα οποία είναι μακράν οι μεγαλύτερες πηγές εκπομπών. Ταυτόχρονα, ο ναυτιλιακός τομέας αποτελεί παγκόσμια επιχείρηση και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής απαιτεί διεθνή συνεργασία και παγκόσμια αντίδραση. Προτείναμε στον ΙΜΟ ένα σύνολο αρχών για ένα παγκόσμιο μέτρο τιμολόγησης του άνθρακα και ένα πρότυπο για τα καύσιμα, ευθυγραμμισμένο με την πρόταση για τον κανονισμό Fuel EU για τη ναυτιλία.

Τα ευρωπαϊκά σχέδια για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας

– Για πολλούς ανθρώπους στον ναυτιλιακό κλάδο, η συμμόρφωση με τους στόχους για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα φαίνεται να αποτελεί ανέφικτο στόχο, δεδομένης της έλλειψης αξιόπιστων εναλλακτικών λύσεων. Ποιες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες βρίσκονται σε εξέλιξη ή μελετώνται για τη διευκόλυνση αυτής της διαδικασίας;

– Γνωρίζετε πολύ καλά το πλαίσιο στο οποίο εργαζόμαστε. Οι ηγέτες μας υιοθέτησαν συλλογικά τη φιλοδοξία να καταστεί η Ευρώπη μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα έως το 2050. Για να επιτευχθεί αυτό, η οικονομία της Ε.Ε. στο σύνολό της πρέπει να μειώσει τις εκπομπές κατά 55% έως το 2030, και όλοι οι τομείς πρέπει να συμβάλουν σ’ αυτόν τον στόχο. Ως εκ τούτου, πρέπει να αρχίσουμε να περιορίζουμε τις εκπομπές τώρα. Εχω πλήρη επίγνωση ότι αυτό δεν είναι εύκολο έργο για τη ναυτιλία, η οποία, μαζί με την αεροπορία, είναι ένας από τους πιο δύσκολους τομείς όσον αφορά την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα και δεν υπάρχει καμία μαγική λύση για να γίνει αυτό γρήγορα. Γι’ αυτό προτείναμε μια δέσμη μέτρων, η οποία επιδιώκει να ωθήσει τα πλοία να χρησιμοποιούν και λιγότερη ενέργεια (βελτιώνοντας την ενεργειακή απόδοση) αλλά και καθαρότερη  (χρησιμοποιώντας ανανεώσιμα καύσιμα και καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα), διασφαλίζοντας παράλληλα τις αναγκαίες υποδομές και τον εφοδιασμό με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ενα συγκεκριμένο παράδειγμα του πώς σκοπεύουμε να διευκολύνουμε τη χρήση ανανεώσιμων καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα και νέων τεχνολογιών στον τομέα της ναυτιλίας, είναι η πρότασή μας για τον κανονισμό FuelEU για τη ναυτιλία, ο οποίος υιοθετεί μια σταδιακή προσέγγιση, με περιορισμένη φιλοδοξία ως προς τους στόχους κατά τα πρώτα έτη, ενώ παράλληλα δημιουργεί μακροπρόθεσμη κανονιστική βεβαιότητα. Αυτή η προσέγγιση παρέχει χρόνο στη βιομηχανία και τους προμηθευτές καυσίμων για να δοκιμάσουν, να προσαρμόσουν και να αναπτύξουν σε κλίμακα αυτά τα νέα καύσιμα και τις υποδομές. Επιπλέον, δεν προδιαγράφουμε μια συγκεκριμένη τεχνολογία, αλλά εστιάζουμε στη μείωση της έντασης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των καυσίμων. Η προσέγγιση αυτή έχει σχεδιαστεί για να ενθαρρύνει τις επενδύσεις, αφήνοντας παράλληλα στις αγορές την επιλογή των οικονομικά αποδοτικότερων λύσεων για τις συγκεκριμένες εμπορικές συναλλαγές τους. Εκτός από τα κανονιστικά μέτρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει σειρά συνοδευτικών μέτρων. Δημιουργήσαμε μια νέα βιομηχανική συμμαχία: τη συμμαχία για την αξιακή αλυσίδα των ανανεώσιμων καυσίμων και των καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Φέρνει σε επαφή εταιρείες, κράτη-μέλη της Ε.Ε. και όλες τις άλλες ομάδες ενδιαφερομένων για την αντιμετώπιση της διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας των ανανεώσιμων καυσίμων και των καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών για τις αεροπορικές και τις πλωτές μεταφορές. Η σύμπραξη για τις πλωτές μεταφορές μηδενικών εκπομπών στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» της Επιτροπής θα παρέχει και θα παρουσιάζει λύσεις μηδενικών εκπομπών για όλους τους βασικούς τύπους πλοίων και τις υπηρεσίες πριν από το 2030, ανοίγοντας τον δρόμο για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Διαθέτουμε επίσης χρηματοδότηση από την Ε.Ε. για να στηρίξουμε τη μετάβαση, ιδίως στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», ο οποίος μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
 
– Η παρουσία σας στη ναυτιλιακή έκθεση «Ποσειδώνια» δείχνει ότι η Επιτροπή είναι πρόθυμη να εμπλέξει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς οι αποφάσεις που ελήφθησαν πριν από 2-3 χρόνια ενδέχεται να χρειάζονται επαναξιολόγηση υπό το πρίσμα των πρόσφατων σημαντικών εξελίξεων (πανδημία, γεωπολιτικές εξελίξεις, ενεργειακός πληθωρισμός κ.λπ.).

– Η Επιτροπή βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τα ενδιαφερόμενα μέρη, τόσο κατά την προετοιμασία της πρότασης πολιτικής μας όσο και όταν έρθει η στιγμή για την εφαρμογή της. Οι συζητήσεις πραγματοποιούνται διμερώς, μέσω δημόσιων διαβουλεύσεων, ομάδων εργασίας με εμπειρογνώμονες του κλάδου και των κρατών-μελών, εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών κ.λπ.

Μια από τις πεποιθήσεις μου είναι ότι χρειαζόμαστε εφαρμόσιμους νόμους που να παράγουν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, πράγμα που μπορούμε να επιτύχουμε μόνο με συνεχή διάλογο με όλους τους ενδιαφερόμενους – τη βιομηχανία, την κοινωνία των πολιτών και τους πολίτες. Το σύνολο του τομέα των μεταφορών –συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλίας– έχει πράγματι αντιμετωπίσει πολλές εξωτερικές πιέσεις τα τελευταία χρόνια και οι νομοθέτες αναλαμβάνουν δράση ανταποκρινόμενοι σε αυτές τις συνθήκες. Λάβαμε διάφορα μέτρα για τον μετριασμό των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού και της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Στο μέλλον πρέπει να συνεργαστούμε και να ακολουθήσουμε μια φιλόδοξη πορεία στις συζητήσεις για όλα τα ζητήματα που επηρεάζουν τον τομέα των μεταφορών. Ελπίζω ότι μπορώ να βασιστώ στους ελληνικούς φορείς ότι θα ενώσουν τις δυνάμεις τους με τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην προσπάθεια αυτή. Η παρουσία μου στη διεθνή ναυτιλιακή έκθεση «Ποσειδώνια» αποτελεί εξαιρετική ευκαιρία για μένα να διαπιστώσω τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά την καινοτομία στον ναυτιλιακό τομέα και να συναντήσω αυτοπροσώπως ορισμένους από τους παράγοντες του ναυτιλιακού κλάδου. Ως ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του παγκόσμιου ναυτιλιακού ημερολογίου, χαίρομαι που έχω την τιμή να συμμετάσχω στα εγκαίνια της έκθεσης μαζί με τον πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη και ολόκληρο τον ναυτιλιακό κλάδο.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή