Σε δυσθεώρητο ύψος αναμένεται να εκτιναχθούν οι τιμές πώλησης νεόδμητων κατοικιών, ιδίως σε περιοχές που απευθύνονται σε μεσαία και ανώτερα εισοδήματα, όπως π.χ. το Μαρούσι, η Πεύκη, τα Βριλήσσια, ο Χολαργός και η περιοχή του Παπάγου. Στελέχη της αγοράς ακινήτων εκτιμούν ότι οι τιμές των κατοικιών που κατασκευάζονται σήμερα, ή πρόκειται να ανεγερθούν τους επόμενους μήνες, θα ξεκινούν από 4.000 ευρώ/τ.μ. έναντι περίπου 3.000 ευρώ/τ.μ. που είναι σήμερα. Μάλιστα, η εκτίμηση αυτή είναι συντηρητική, καθώς δεν αποκλείεται κάποιοι κατασκευαστές να επιλέξουν να κινηθούν ακόμα υψηλότερα όσον αφορά τις απαιτήσεις τους.
Ο λόγος δεν είναι άλλος από τις ανατιμήσεις των υλικών και τη συνολική αύξηση του κατασκευαστικού κόστους, καθώς ανοδικά κινούνται και οι αμοιβές των εργατοτεχνιτών. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Οικοδομικών Επιχειρήσεων Ελλάδας Δημήτρη Καψιμάλη, πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας που προηγήθηκε, το μέσο κόστος για μια τυπική κατασκευή διαμορφωνόταν από 1.000 έως 1.200 ευρώ/τ.μ., χωρίς να υπολογίζεται το κόστος του οικοπέδου. «Σήμερα το κατασκευαστικό κόστος έχει εκτιναχθεί σε περίπου 1.500-1.700 ευρώ/τ.μ., δηλαδή μια αύξηση της τάξεως του 50%-60%, ενώ αν προστεθεί και το κόστος της αντιπαροχής ή της αγοράς του οικοπέδου, μια μέση κατασκευή κατοικίας διαμορφώνεται πέριξ των 3.000 ευρώ/τ.μ., χωρίς μάλιστα να υπολογίζεται η εφορία», αναφέρει ο κ. Καψιμάλης.
Αιτία οι μεγάλες ανατιμήσεις των υλικών, ανοδικά κινούνται και οι αμοιβές των εργατοτεχνιτών.
Τα παραδείγματα ανατιμήσεων είναι ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά σήμερα. Τους τελευταίους 15 μήνες, δηλαδή από τις αρχές του 2021 μέχρι και σήμερα, το κόστος του σιδήρου οπλισμού έχει αυξηθεί κατά 51%, σε 950 ευρώ/τόνο, από 630 ευρώ/τόνο. Αντίστοιχα, το έτοιμο σκυρόδεμα στοιχίζει πλέον 60 ευρώ/κυβικό μέτρο, από 40 ευρώ/κυβικό μέτρο, μια αύξηση της τάξεως του 50% κατά το ίδιο διάστημα. Το δε κόστος του χαλκού ανέρχεται πλέον σε 9.270 ευρώ/τόνο, από 7.100 ευρώ/τόνο στις αρχές του 2021, μια αύξηση σχεδόν 31%. Αυξημένο κατά 52% εμφανίζεται και το κόστος του πετρελαίου κίνησης (ντίζελ), το οποίο μάλιστα δεν δείχνει τάσεις αποκλιμάκωσης, το αντίθετο μάλιστα. Στις αρχές του 2021 η τιμή ανά κυβικό μέτρο ανερχόταν σε 1,28 ευρώ, από 0,84 ευρώ.
Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Απρίλιο η αύξηση των τιμών των υλικών κατασκευής κτιρίων διαμορφώθηκε σε 11% σε ετήσια βάση. Τη μεγαλύτερη άνοδο με 88,8% σημείωσε το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας (79,2% τον Μάρτιο), ενώ ακολούθησαν με 36,8% το πετρέλαιο κίνησης (από 40,7% τον Μάρτιο) και με 20,8% τα τούβλα (16,3% τον Μάρτιο). Αύξηση κατά 18,8% σημείωσε και ο σίδηρος οπλισμού (20% τον Μάρτιο), ενώ κατά 18,5% αυξήθηκαν οι χάλκινοι αγωγοί (18,3% τον Μάρτιο).
Εν τω μεταξύ, το επόμενο διάστημα θα πρέπει να αναμένονται σημαντικές αυξήσεις και στο εργατικό κόστος. Τον Απρίλιο υπεγράφη νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας μεταξύ της Ομοσπονδίας Οικοδόμων και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας και των εργοδοτικών οργανώσεων του κλάδου των οικοδομικών επιχειρήσεων. Στη νέα ΣΣΕ προβλέπονται σημαντικές αυξήσεις, για πρώτη φορά από το 2009. Οπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, μέχρι πρότινος ένας εργάτης αμειβόταν με 40-50 ευρώ/ημέρα κι ένας τεχνίτης με ένα ποσό της τάξεως των 60-70 ευρώ/ημέρα. Με βάση τη νέα ΣΣΕ που υπεγράφη, το κατώτερο ημερομίσθιο του τεχνίτη προβλέπεται να αυξηθεί κατά 38,5%, ενώ εκείνο του βοηθού και ειδικευμένου εργάτη κατά 28,4%. Αντίστοιχα, στο ημερομίσθιο του εργάτη προβλέπεται αύξηση κατά 18,3%.
Αλμα 10,3% στις τιμές των νεόδμητων το πρώτο τρίμηνο του έτους
Ηδη οι τιμές των νέων κατασκευών αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό, σε σχέση με εκείνες των παλαιότερων κατοικιών, παρότι οι τελευταίες αποτελούν πάνω από το 90% του συνολικού όγκου των αγοραπωλησιών.
Μόνο κατά τη διάρκεια του φετινού πρώτου τριμήνου, με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) εντός της εβδομάδας, η ετήσια αύξηση των τιμών πώλησης νεόδμητων κατοικιών πανελλαδικά άγγιξε το 10,3%, έναντι αύξησης 7,4% των παλαιότερων ακινήτων.
Συγκριτικά με το 2020, η αύξηση των νεόδμητων αγγίζει το 16,5%, ενώ σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2018 οι τιμές σήμερα είναι υψηλότερες κατά 31,3%, έναντι αύξησης κατά 25,5% των μεταχειρισμένων κατοικιών κατά την ίδια περίοδο σύγκρισης. Ουσιαστικά, οι τιμές των νεόδμητων υπολείπονται πλέον μόλις 20% από το ανώτατο σημείο στο οποίο είχαν βρεθεί το 2007.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, τυχόν περαιτέρω αυξήσεις, λόγω της ανοδικής πορείας του κατασκευαστικού κόστους, δεν θα είναι εύκολο να απορροφηθούν από την αγορά. Ηδη, όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς ακινήτων, ο όγκος των αγοραπωλησιών έχει αρχίσει να επιβραδύνεται σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες, λόγω της αρνητικής ψυχολογίας που έχει επικρατήσει στο μεγαλύτερο μέρος των υποψήφιων αγοραστών ως αποτέλεσμα των πληθωριστικών πιέσεων, του κύματος των ανατιμήσεων, του πολέμου στην Ουκρανία και εσχάτως και της απειλής από την Τουρκία.
Ως εκ τούτου δεν αποκλείεται να καθυστερήσει σημαντικά η ανέγερση νέων κατοικιών, έως ότου ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Αλλωστε, το σημαντικό για τους κατασκευαστές ήταν να εξασφαλίσουν οικοδομικές άδειες που να απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ 24%, όπως ισχύει με το σχετικό μέτρο που θα βρίσκεται σε εφαρμογή μέχρι το τέλος του 2022, χωρίς μάλιστα να αποκλείεται ακόμα και η παράτασή του.
Από την άλλη πλευρά υπάρχουν αρκετοί κατασκευαστές οι οποίοι έχουν «εγκλωβιστεί» σε εργολαβικά συμβόλαια με υψηλά ποσοστά αντιπαροχής, συνήθως πλησίον ή και πάνω από 50%, ιδίως σε περιοχές υψηλής ζήτησης, όπως π.χ. τα νότια προάστια, με αποτέλεσμα να είναι πιθανή η δημιουργία οικονομικής ζημίας.
Οπως φαίνεται, πάντως, η ανοδική πορεία της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας ενδέχεται να ανακοπεί κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, εφόσον δεν υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών των υλικών.