Τραπεζική κρίση αγνώστων διαστάσεων κυοφορείται στην Κίνα με επίκεντρο τις μικρές τοπικές τράπεζες, που κατέχουν καίρια θέση στο κινεζικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, καθώς ελέγχουν το 1/4 του συνολικού ενεργητικού του.
Το πρόβλημα άρχισε να εκδηλώνεται τον Απρίλιο όταν τέσσερις τοπικές τράπεζες της επαρχίας Χενάν δεν επέτρεψαν στους πελάτες τους την πρόσβαση στους λογαριασμούς τους. Δεν ήσαν οι μόνες. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του CNN, τις ίδιες ημέρες 400.000 καταθέτες και επενδυτές σε όλη την επικράτεια της χώρας δήλωσαν ότι δεν είχαν πρόσβαση στους λογαριασμούς και πιθανώς έχασαν δισεκατομμύρια δολάρια. Το Bloomberg αναφέρει, άλλωστε, πως κάτοικοι της επαρχίας Χενάν κατήγγειλαν τις τοπικές αρχές για αυθαίρετη αλλαγή στα πρωτόκολλα προστασίας κατά της πανδημίας, που είχαν σκοπό να τους εμποδίσουν να εισέλθουν σε τράπεζες ή σε δημόσιες υπηρεσίες, ακόμη και να κινηθούν ελεύθερα με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Λίγες ημέρες νωρίτερα οι αρχές της Ζενγκτζού, πρωτεύουσας της επαρχίας Χενάν, είχαν επιβάλει ποινές σε αξιωματούχους της περιοχής για αυθαίρετη μεταβολή των περιοριστικών μέτρων.
Οπως τονίζει το CNN, οι 400.000 καταθέτες που δεν μπορούν να πάρουν τα χρήματά τους δεν είναι παρά σταγόνα στον ωκεανό όταν πρόκειται για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της αχανούς χώρας. Μιλώντας στο Bloomberg ο Σιάο Γιουανκί, αντιπρόεδρος της ρυθμιστικής αρχής τραπεζών, εξέφρασε την εκτίμηση ότι είναι διαχειρίσιμοι οι κίνδυνοι των μικρών τραπεζών. Οι μικρές τοπικές τράπεζες μπορούν, όμως, να αποτελέσουν πραγματικά τη θρυαλλίδα που θα δυναμιτίσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κίνας, καθώς 4.000 από αυτές τις μικρές και μεσαίου μεγέθους τράπεζες ελέγχουν από κοινού ενεργητικό ύψους σχεδόν 14 τρισ. δολαρίων. Εχουν, άλλωστε, αδιαφανές ιδιοκτησιακό καθεστώς και σύμφωνα με ειδικούς του κλάδου είναι επιρρεπείς στη διαφθορά και ευάλωτες σε περίπτωση απότομης επιβράδυνσης της οικονομικής ανάπτυξης. Στην Κίνα η νομοθεσία επιτρέπει στις τοπικές τράπεζες να δέχονται καταθέσεις μόνον από την τοπική πελατεία τους. Σύμφωνα, όμως, με τις καταγγελίες των αρχών, εντοπίστηκαν «πλατφόρμες τρίτων πλευρών» που χρησιμοποιούσαν οι τοπικές τράπεζες για να λαμβάνουν κεφάλαια από καταθέτες εκτός της περιοχής. Η ρυθμιστική αρχή του τραπεζικού κλάδου κατηγορεί μεγαλομέτοχο μιας εκ των τεσσάρων ύποπτων τραπεζών της Χενάν ότι άντλησε με παράνομο τρόπο κεφάλαια από καταθέτες.
4.000 από αυτές τις μικρές και μεσαίου μεγέθους τράπεζες ελέγχουν από κοινού ενεργη- τικό ύψους σχεδόν 14 τρισ. δολαρίων.
Η εμπιστοσύνη στις μικρές τράπεζες έχει αρχίσει να κλονίζεται από το 2019, όταν το Πεκίνο προχώρησε στην πρώτη κατάσχεση τράπεζας από το 1998 και ανάγκασε τους πιστωτές της να αναλάβουν μέρος της ζημίας. Τα τελευταία χρόνια γίνονται όλο και συχνότερα τα επεισόδια του λεγόμενου τραπεζικού πανικού, με μεγάλο αριθμό καταθετών να προχωρούν σε μαζικές αναλήψεις μετρητών. Οι ειδικοί του κλάδου εκφράζουν, άλλωστε, φόβους πως μπορεί όλα αυτά να κρύβουν πολύ σοβαρότερες παθογένειες και κινδύνους του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας. Πιθανολογούν, άλλωστε, πως οι κίνδυνοι μπορεί να απορρέουν από την πρόσφατη κατάρρευση της κινεζικής αγοράς ακινήτων και τη συσσώρευση μεγάλου όγκου μη εξυπηρετούμενων δανείων, εν μέρει εξαιτίας της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων.
Μιλώντας στο CNN ο Φρανκ Σίε, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, υπογραμμίζει πως «είναι ανησυχητικό το εύρος των τραπεζικών σκανδάλων και των περιπτώσεων στις οποίες τα στελέχη των τραπεζών εξαπατούν τους πελάτες τους και καταχρώνται τα χρήματά τους και όλα όσα έχουν βγει στην επιφάνεια μπορεί να είναι μόνον η κορυφή του παγόβουνου».
Ο ίδιος προβλέπει, άλλωστε, πως «καθώς επιβραδύνεται η κινεζική οικονομία, εκλείπουν τα μέτρα στήριξης και αυξάνονται τα χρέη των κινεζικών επιχειρήσεων ιδιαιτέρως στον τομέα της αγοράς ακινήτων, τα επεισόδια τραπεζικού πανικού μπορεί να αυξηθούν και να πάρουν μεγάλες διαστάσεις». Προσφάτως το Πεκίνο άρχισε να εξετάζει τη θέσπιση ειδικού ταμείου για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, που θα αντλήσει εκατοντάδες δισ. γουάν για τη στήριξη των προβληματικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.