Αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο να μην αποκατασταθεί η παροχή ρωσικού φυσικού αερίου την Πέμπτη, οι γερμανικές βιομηχανίες δεν κρύβουν την ανησυχία τους για το μέλλον που τους επιφυλάσσει ο ρωσικός κολοσσός της Gazprom αν αποφασίσει να διακόψει πλήρως τη ροή του καυσίμου. Διακυβεύεται η λειτουργία και η επιβίωση πολλών εξ αυτών εάν δεν ανοίξει την Πέμπτη ο αγωγός Nord Stream 1, που έκλεισε τη Δευτέρα 11 Ιουλίου για εργασίες συντήρησης και κανονικά πρέπει να επαναλειτουργήσει 10 ημέρες αργότερα. Και μαζί με αυτές διακυβεύεται και η ανάπτυξη και γενικότερα το μέλλον της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας. Μιλώντας στους Financial Times, ο Γεργκ Ρότερμελ, στέλεχος της ένωσης γερμανικών χημικών βιομηχανιών VCI, της τρίτης μεγαλύτερης στη χώρα μετά την αυτοκινητοβιομηχανία και τον μηχανολογικό εξοπλισμό, προειδοποιεί πως αν δεν αποκατασταθεί η παροχή αερίου και υπάρξει έλλειψη του καυσίμου, οι γερμανικές βιομηχανίες θα αναγκαστούν να μειώσουν ή και να διακόψουν την παραγωγή τους.
Δυσβάσταχτο κόστος
Ως εκ τούτου οι γερμανικές βιομηχανίες έχουν αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν εναλλακτικές προμήθειες από όπου μπορούν. Αυτό, όμως, δεν είναι εφικτό για όλες. Ορισμένες δεν μπορούν να υποκαταστήσουν το ρωσικό αέριο με άλλο καύσιμο επειδή λειτουργούν με λογισμικό συνδεδεμένο με το αέριο, κάποιες άλλες επειδή το χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη και άλλες επειδή δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο δυσβάσταχτο κόστος και δεν θα μπορούν πλέον να είναι ανταγωνιστικές. Σύμφωνα με τον Γεργκ Ρότερμελ, μόλις το 2% έως 3% της κατανάλωσης αερίου στη Γερμανία μπορεί να υποκατασταθεί με καύσιμα από άλλους προμηθευτές. Ο ίδιος αναφέρει, άλλωστε, πως ανάμεσα σε αυτούς που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο κόστος συγκαταλέγεται και ο μεγαλύτερος όμιλος χαλυβουργείων της Γερμανίας, η ThyssenKrupp. Ο εν λόγω γερμανικός κολοσσός έχει προειδοποιήσει πως αν δεν έχει επάρκεια αερίου για να λειτουργήσει τους φούρνους του «δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να κλείσει μονάδες ή ακόμη και να υποστούν ζημιά οι εγκαταστάσεις του».
Την ίδια στιγμή ένας άλλος κολοσσός της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας, η εταιρεία χημικών BASF, έχει υπογραμμίσει ότι χωρίς επάρκεια φυσικού αερίου η μονάδα της στη νοτιοδυτική πόλη Λουντβιχσχάφεν δεν θα μπορεί να κινήσει τη διαδικασία της διάσπασης των κορεσμένων υδρογονανθράκων, με αποτέλεσμα να αδρανήσει. Διευκρίνισε μάλιστα ότι ως επάρκεια φυσικού αερίου εννοεί το να διαθέτει τουλάχιστον το 50% της συνήθους προμήθειάς της. Παράλληλα η βιομηχανία χημικών Merck προσπαθεί επίσης να διασφαλίσει εναλλακτικά καύσιμα και να προετοιμαστεί για να επιβιώσει χωρίς φυσικό αέριο. Οπως, όμως, τονίζει ο Ματίας Μπερκ, στέλεχος της εταιρείας, η Merck χρειάζεται δυσθεώρητο όγκο καυσίμου για να παράγει ηλεκτρική ενέργεια, ατμό και υδροξείδιο του νατρίου. Μέχρι στιγμής η Merck έχει εκπονήσει σχέδια που προβλέπουν την παραγωγή ατμού μόνο με τη χρήση πετρελαίου στη μονάδα, αλλά βέβαια αυτό δεν θα μπορεί να γίνεται για πολύ καιρό.
Μόλις το 2% έως 3% της κατανάλωσης αερίου στη Γερμανία μπορεί να υποκατασταθεί με καύσιμα από άλλους προμηθευτές.
Οι γερμανικές βιομηχανίες έχουν λάβει εντολή από το Βερολίνο να προετοιμαστούν για το οδυνηρό ενδεχόμενο μιας πλήρους διακοπής της παροχής αερίου. Ενδεικτική της ατμόσφαιρας γενικού συναγερμού που επικρατεί στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία ήταν προ ημερών η επιστολή του υπουργού Οικονομίας προς βουλευτή της αντιπολίτευσης στην οποία τόνιζε πως κάθε «φορέας κρίσιμης υποδομής», όπως είναι τα νοσοκομεία, για παράδειγμα, πρέπει να εξοπλιστούν με γεννήτριες για καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.
Δεν είναι, άλλωστε, μόνον το ενδεχόμενο της πλήρους διακοπής του καυσίμου που έχει θορυβήσει τις γερμανικές βιομηχανίες αλλά και αυτό καθ’ αυτό το πρόβλημα των απαγορευτικά υψηλών τιμών του. Με διάφορες διακυμάνσεις τους τελευταίους 18 μήνες οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη έχουν οκταπλασιαστεί και έχουν εκτοξευθεί από περίπου 27 ευρώ σε πάνω από 160 ευρώ η μεγαβατώρα. Μόνο μέσα στον τελευταίο μήνα η τιμή του διπλασιάστηκε αναγκάζοντας πολλές εταιρείες να προειδοποιήσουν πως δεν θα μπορέσουν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους αν οι τιμές παραμείνουν σε αυτά τα απρόσιτα ύψη.
Το Βερολίνο έχει προσπαθήσει να στηρίξει τις βιομηχανίες προσφέροντας την εγγύηση του κράτους για 5 δισ. ευρώ που θα διατεθούν στις βιομηχανίες εντάσεως ενέργειας. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κεφαλαίων θα καταλήξει στις βιομηχανίες χημικών προϊόντων, γυαλιού, χάλυβα, μετάλλων και κεραμικών.
Κίνδυνος ύφεσης
Ο Ρότερμελ εκφράζει, πάντως, φόβους ότι ακόμη και με αυτά τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση, η Γερμανία δεν είναι πλέον μια χώρα ελκυστική για τους επενδυτές και τους επιχειρηματίες. Και βέβαια διεθνείς οργανισμοί, οικονομολόγοι και μεγάλες επενδυτικές τράπεζες έχουν προειδοποιήσει πως σε περίπτωση κλιμάκωσης της έντασης στις σχέσεις της Μόσχας με την Ε.Ε. και πλήρους διακοπής της ροής αερίου, η Γερμανία θα βυθιστεί στην ύφεση, με το ΑΕΠ της να μειώνεται κατά 6%.