• Πρόσφατα υπεγράφη η αναθεωρημένη Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας μεταξύ Ελλάδας – Γαλλίας, η οποία, αφού τεθεί σε ισχύ, αναμένεται να αντικαταστήσει την αρχική σύμβαση που ισχύει από το 1965. Η νέα σύμβαση ακολουθεί το πρότυπο του ΟΟΣΑ και καθορίζει νέους συντελεστές παρακράτησης φόρου στο κράτος πηγής. Για τα μερίσματα ο συντελεστής παρακράτησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 15%, ενώ μειώνεται σε μηδενικό συντελεστή αν ο δικαιούχος του μερίσματος είναι εταιρεία που κατέχει άμεσα για 24 μήνες ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον 5% στην εταιρεία που διανέμει το μέρισμα. Σε κάθε περίπτωση, ειδικά για τα μερίσματα που διανέμονται από ελληνικό νομικό πρόσωπο προς τη Γαλλία θα συνεχίσει να εφαρμόζεται ο εθνικός συντελεστής παρακράτησης 5% ως ευνοϊκότερος, αντί του 15%. Περαιτέρω, για τους τόκους ο ανώτατος συντελεστής βάσει της νέας σύμβασης μειώνεται σε 5% και θα αντικαταστήσει τον συντελεστή 12% που ισχύει μέχρι σήμερα για τόκους που καταβάλλονται από τη Γαλλία προς την Ελλάδα και αντιστοίχως τον συντελεστή 10% που ισχύει για τόκους που καταβάλλονται από την Ελλάδα προς τη Γαλλία. Για τα δικαιώματα ο ανώτατος συντελεστής παρακράτησης φόρου παραμένει στο 5%. Παράλληλα, η νέα σύμβαση περιλαμβάνει ειδικότερες ρυθμίσεις για θέματα φορολογικής κατοικίας των νομικών προσώπων κατά το πρότυπο του ΟΟΣΑ, όπως τον όρο που προβλέπει ότι ο τόπος άσκησης της πραγματικής διοίκησης της εταιρείας έλκει τη φορολογική της κατοικία. Σε κάθε περίπτωση, διευκρινίζεται ότι για να τεθεί σε ισχύ η νέα αυτή σύμβαση θα πρέπει πρώτα να κυρωθεί με νόμο και να ανταλλαγούν τα κυρωτικά έγγραφα μεταξύ των συμβαλλομένων κρατών.
• Δημοσιεύθηκε πρόσφατα νομοθεσία σχετικά με τα φορολογικά κίνητρα επιχειρήσεων για τη χρηματοδότηση έρευνας των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι οι δαπάνες επιχειρήσεων που αφορούν τη χρηματοδότηση των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Ερευνας (ΕΛΚΕ) των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (ΑΕΙ) της ημεδαπής για την εκπόνηση βιομηχανικών διδακτορικών, την ανάπτυξη ερευνητικών συμπράξεων, τη διεξαγωγή ερευνητικών έργων με σκοπό τη διεξαγωγή βιομηχανικής έρευνας και την εκπόνηση κλινικών δοκιμών, λογίζονται ως δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας. Ως εκ τούτου, οι εν λόγω δαπάνες εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους προσαυξημένες κατά ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%). Επιπλέον, με τις ίδιες διατάξεις προβλέπεται ότι τα κέρδη των επιχειρήσεων από την εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας διεθνώς αναγνωρισμένης στο όνομά της, που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο χρηματοδότησης ΑΕΙ της ημεδαπής για την εκπόνηση βιομηχανικής έρευνας, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για έως τρεις (3) συνεχόμενες χρήσεις, αρχής γενομένης από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά τα κέρδη αυτά. Τέλος, διευκρινίζεται ότι τα ως άνω φορολογικά κίνητρα δεν εφαρμόζονται επί δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ο. ΔΕΑΦ 1068411 ΕΞ 2022).
• Απλοποιήθηκε η διαδικασία μετατροπής από ΕΠΕ σε Α.Ε. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα όσα ίσχυαν μέχρι σήμερα, για τη μετατροπή της ΕΠΕ σε Α.Ε. απαιτούνταν απόφαση της συνέλευσης των εταίρων με πλειοψηφία 3/5 του συνολικού αριθμού των εταίρων οι οποίοι εκπροσωπούν τα 3/5 του εταιρικού κεφαλαίου και παράλληλη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΠΕ ύψους τουλάχιστον 200.000 ευρώ με αντίστοιχη τροποποίηση του καταστατικού της εταιρείας. Ωστόσο, με πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση καταργήθηκε η ανωτέρω διάταξη διευκολύνοντας πλέον σημαντικά τη μετατροπή μιας ΕΠΕ σε Α.Ε. Ειδικότερα, η διαφορά της επιβάρυνσης μεταξύ των εταίρων ΕΠΕ που μετατρέπεται σε Α.Ε. και των μετόχων νεοσυσταθείσας Α.Ε. με το ελάχιστο επιτρεπτό μετοχικό κεφάλαιο των 25.000 ευρώ κρίθηκε υπέρμετρη και διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στην απόφαση για την κατάργηση των ανωτέρω προϋποθέσεων.
• Με σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή μεταβάλλονται οι προσωπικές εταιρείες που υποχρεούνται σε δημοσίευση των χρηματοοικονομικών τους καταστάσεων στο ΓΕΜΗ. Πιο συγκεκριμένα, με την ψήφιση του ν. 4919/2022 προβλέφθηκε ότι κάθε ομόρρυθμη, ετερόρρυθμη εταιρεία και ατομική επιχείρηση υποχρεούται σε δημοσίευση των χρηματοοικονομικών της καταστάσεων στο ΓΕΜΗ. Ωστόσο, με την προτεινόμενη τροποποίηση, μόνο τα νομικά πρόσωπα που έχουν τη μορφή της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας, όταν όλοι οι άμεσοι ή έμμεσοι εταίροι των προσώπων αυτών έχουν περιορισμένη ευθύνη λόγω του ότι είναι είτε ανώνυμες εταιρείες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, ετερόρρυθμες κατά μετοχές εταιρείες ή ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες ή άλλου νομικού τύπου συγκρίσιμου με τα νομικά πρόσωπα της περίπτωσης αυτής θα υποχρεούνται σε δημοσίευση των χρηματοοικονομικών τους καταστάσεων. Με τον τρόπο αυτό επιχειρείται η άρση της δυσανάλογης για τις μικρές επιχειρήσεις υποχρέωσης δημοσίευσης οικονομικών καταστάσεων η οποία, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, εμφιλοχώρησε από σφάλμα στο κείμενο του νόμου.
Πηγή: Grant Thornton