Οι νέοι, άνεργοι ή μισθωτοί με χαμηλά εισοδήματα, αναμένεται να βρεθούν στο προσκήνιο των πρωθυπουργικών εξαγγελιών στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, με τις εισηγήσεις από το οικονομικό επιτελείο να περιλαμβάνουν δράσεις, όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για την πρόσληψη νέων ή για τη μετατροπή συμβάσεων μερικής απασχόλησης σε πλήρη, καθώς και μια βεντάλια παρεμβάσεων προκειμένου νέα ζευγάρια να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε φθηνή στέγη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ανακοινώσεις για τους νέους θα επικεντρωθούν στη δυνατότητα να εξασφαλίσουν φθηνή στέγη μέσω της χορήγησης άτοκων ή χαμηλότοκων δανείων για την αγορά ή την επισκευή πρώτης κατοικίας και την επιδότηση ενοικίου σε νέα ζευγάρια, ηλικίας έως 40 ετών. Στόχος θα είναι να αποκτήσουν φθηνή στέγη οι νέοι εργαζόμενοι, είτε ως ζευγάρι είτε ένας από τους δύο, ενώ η κεντρική φιλοσοφία θα είναι παρόμοια με τα στεγαστικά προγράμματα άλλων ευρωπαϊκών κρατών (Ισπανίας, Πορτογαλίας κ.ά.), όπου τα νέα ζευγάρια έχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές για την απόκτηση στέγης με ευνοϊκούς όρους.
Στην πρώτη σειρά της λίστας με τις εισηγήσεις που δέχεται το πρωθυπουργικό γραφείο, ενόψει των εξαγγελιών το βράδυ του Σαββάτου, βρίσκεται η δημιουργία προγραμμάτων χορήγησης άτοκων δανείων για την αγορά ή την επισκευή πρώτης κατοικίας, καθώς και επιδότηση ενοικίου του ΟΠΕΚΑ σε ευρύτερες ομάδες πολιτών –κι όχι μόνο σε όσους λαμβάνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα–, με έμφαση στα νέα ζευγάρια.
Σε δεύτερο χρόνο, κι αφού ολοκληρωθεί η καταγραφή των κενών διαθέσιμων ακινήτων, θα «τρέξουν» προγράμματα παραχώρησής τους σε νέους εργαζομένους και ανέργους με χαμηλό ενοίκιο, ώστε σταδιακά σε βάθος ετών να περάσουν στην κατοχή τους (rent-to-own).
Παράλληλα εξετάζονται διάφορα σενάρια για τη διευκόλυνση των νέων στην εξεύρεση εργασίας και την ένταξή τους στην αγορά εργασίας, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες θα υπάρξουν νέα μέτρα για την επιστροφή στη χώρα νέων επιστημόνων.
Να σημειωθεί ότι εντός του 2022 επεκτάθηκε το πρόγραμμα επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών κατά 100% που εξαγγέλθηκε πέρυσι, ενώ από τον Απρίλιο προβλέφθηκε επιπλέον επιδότηση της τάξης των 200 ευρώ επί του καθαρού μηνιαίου μισθού για κάθε νέα πρόσληψη μακροχρόνια ανέργου. Παράλληλα, αυξήθηκε η επιδότηση για εργοδότες και εργαζομένους που κολλούν το «πρώτο ένσημο», ήτοι εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας.
Πλέον, οι εισηγήσεις αφορούν την επιδότηση των εισφορών για συμβάσεις που μετατρέπονται από μερική σε πλήρη απασχόληση, καθώς εκτιμάται από το οικονομικό επιτελείο ότι κυρίως οι νέοι, αλλά και οι εργοδότες, επιλέγουν λόγω των χαμηλών αμοιβών και του υψηλού μη μισθολογικού κόστους, την κάλυψη των κενών θέσεων με μερική απασχόληση, η οποία σε πολλές περιπτώσεις υποκρύπτει και ανασφάλιστη εργασία. Μια πιθανή επιδότηση της μετατροπής μπορεί να μην έχει άμεση απεικόνιση στα ποσοστά ανεργίας, όμως θα φανεί στην αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ, καθώς θα «ασπρίσει» το «μαύρο» – ανασφάλιστο και αφορολόγητο χρήμα.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός εκτιμάται ότι θα αναφερθεί και στη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από το 2023. Ο πήχυς αναμένεται να τοποθετηθεί στα 751 ευρώ από 713 ευρώ σήμερα, που αντιστοιχεί σε ονομαστική αύξηση της τάξης του 5,5%. Στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι η όποια τελική αύξηση να ενεργοποιηθεί το αργότερο έως τον Απρίλιο της επόμενης χρονιάς. Ηδη, τον Ιανουάριο εκτιμάται ότι θα κινηθούν οι διαδικασίες συγκρότησης των προβλεπόμενων επιτροπών και έναρξης της διαβούλευσης μεταξύ επιστημονικών φορέων και συνδικαλιστικών εκπροσώπων εργαζομένων και εργοδοτών.