Η εκκίνηση του Demand Response και οι νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες

Η εκκίνηση του Demand Response και οι νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες

Με την πρόσφατη ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου για τη συμμετοχή της Απόκρισης Ζήτησης στην Αγορά Εξισορρόπησης δρομολογείται η εκκίνηση και το άνοιγμα της νέας αυτής αγοράς και στην Ελλάδα

4' 12" χρόνος ανάγνωσης

Με την πρόσφατη ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου για τη συμμετοχή της Απόκρισης Ζήτησης στην Αγορά Εξισορρόπησης δρομολογείται η εκκίνηση και το άνοιγμα της νέας αυτής αγοράς και στην Ελλάδα. Διεθνώς γνωστή ως Demand Response, η Απόκριση Ζήτησης έρχεται να διαδεχθεί τη «διακοψιμότητα», προσφέροντας μια υπηρεσία που βασίζεται στην αυτοματοποίηση και τη δυναμική προσαρμογή της ζήτησης ηλεκτρισμού.

Η προσαρμογή αυτή αναφέρεται στη δυνατότητα της άμεσης μετατόπισης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από τους καταναλωτές, ως αποτέλεσμα των, σε πραγματικό χρόνο, σημάτων της αγοράς. Αυτά μπορεί να είναι είτε οι τιμές ηλεκτρισμού (αποφυγή των υψηλών τιμών τις ώρες αιχμής) είτε να αφορούν τη διατήρηση της ισορροπίας παραγωγής και κατανάλωσης που είναι κρίσιμη για την απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος. Η παρεχόμενη αυτή ευελιξία καθίσταται, μέσω της Απόκρισης Ζήτησης, μια υπηρεσία από τους καταναλωτές προς τον διαχειριστή που μπορεί να αμειφθεί.

Κατά κύριο λόγο οι εφαρμογές της Απόκρισης Ζήτησης σήμερα εντοπίζονται στην ενεργοβόρο βιομηχανία. Λόγω της, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, δυνατότητας ευελιξίας στη μετατόπιση του φορτίου, η βιομηχανία μπορεί να συμβάλει στην ευστάθεια του συστήματος απολαμβάνοντας επιπλέον έσοδα από τη συμμετοχή στην αγορά αυτή. Ωστόσο, η Απόκριση Ζήτησης μπορεί εν δυνάμει να βρει εφαρμογή και στη διαχείριση της ζήτησης κτιρίων ή ακόμη και οικιακών καταναλωτών, ειδικά στην περίπτωση που η τελική κατανάλωση εξηλεκτριστεί περαιτέρω.

Κατ’ αρχάς η διείσδυση της ηλεκτροκίνησης και της οικιακής φόρτισης αυξάνει το φορτίο και την ευελιξία του σε επίπεδο νοικοκυριών. Η φόρτιση οχημάτων μπορεί να «κατευθύνεται» στις ώρες που η παραγωγή ΑΠΕ είναι υψηλή προκειμένου να γίνεται πλήρης απορρόφηση της πράσινης ενέργειας ή να ενθαρρύνεται σε άλλες ώρες που οι ενδοημερήσιες τιμές είναι χαμηλές, βοηθώντας και στην αποκλιμάκωση των τιμών τις ώρες αιχμής.

Επίσης, ο εξηλεκτρισμός της θέρμανσης με αντλίες θερμότητας, σε συνδυασμό με αναβάθμιση της ενεργειακής αποδοτικότητας, προσαυξάνει περαιτέρω την τελική ζήτηση. Το γεγονός δε ότι η αποτελεσματική θερμομόνωση επιτρέπει ευχέρεια στις ώρες λειτουργίας της θέρμανσης, σημαίνει ότι το πρόσθετο αυτό φορτίο είναι και ευέλικτο.

Η ευελιξία του οικιακού φορτίου μπορεί επιπλέον να υποστηριχθεί με την προσθήκη παραγωγής (π.χ. φωτοβολταϊκά στη στέγη) και μπαταριών «πίσω από τον μετρητή», που μπορούν είτε να υποστηρίξουν την τοπική κατανάλωση χωρίς επιβάρυνση του δικτύου είτε να επιστρέψουν ενέργεια στο σύστημα.

Η νέα υπηρεσία βασίζεται στην αυτοματοποίηση και στη δυναμική προσαρμογή της ζήτησης ηλεκτρισμού.

Συνδυάζοντας όλα τα ανωτέρω και μέσω της διαχείρισής τους κεντρικά από ενιαίες πλατφόρμες που αλληλεπιδρούν με το σύστημα, εισάγονται νέες δυνατότητες μετατροπής των κτιρίων και των νοικοκυριών από παθητικό σημείο ζήτησης σε ενεργό κόμβο. Διεθνώς οι ΦοΣΕ Απόκρισης Ζήτησης (Demand Response aggregators) έχουν σημαντικό ρόλο στην αγορά αυτή και σήμερα επικεντρώνονται κυρίως στους βιομηχανικούς πελάτες, εκπροσωπώντας τους στο σύστημα και επιτρέποντάς τους πρόσβαση σε έσοδα για την παροχή ευελιξίας. Ωστόσο, η προαναφερθείσα διείσδυση του εξηλεκτρισμού σε κτίρια και νοικοκυριά θα δημιουργήσει σε βάθος χρόνου επιπλέον επιχειρηματικές ευκαιρίες σε όλες τις περιοχές της τελικής ζήτησης. Προμηθευτές με δυνατότητες εκπροσώπησης στην αγορά Απόκρισης Ζήτησης (είτε μέσω συνεργασιών είτε επειδή ο προμηθευτής τυγχάνει να δραστηριοποιείται και ως ΦοΣΕ) θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν τις συνέργειες, διαμορφώνοντας νέες καινοτόμες προσφορές.

– Σε επίπεδο παροχής ενέργειας τέτοιες προσφορές μπορούν να περιλαμβάνουν νέες δομές τιμολογίων, που σε συνδυασμό με έξυπνους μετρητές μπορούν να ενθαρρύνουν την προσαρμογή της κατανάλωσης και να την κατευθύνουν εκτός ωρών αιχμής (Τime of Use tariffs) επιτρέποντας σημαντική εξοικονόμηση για τους καταναλωτές.

– Πέραν των τιμολογίων ανοίγονται και δυνατότητες για ολοκληρωμένες προσφορές παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (Energy-as-a-Service) γύρω από την ηλεκτροκίνηση-φόρτιση οχημάτων, τη θέρμανση και την ενεργειακή αποδοτικότητα, τις «έξυπνες» συσκευές και τους «έξυπνους» μετρητές. Πιο συγκεκριμένα, νέες καινοτόμες προσφορές θα μπορούσαν να επιτρέπουν τη συναλλαγή μεταξύ παρόχου και καταναλωτή, ως προς την υπηρεσία της φόρτισης ή και την υπηρεσία της θέρμανσης αυτής καθ’ αυτής (EV charging or Heat as a Service) έναντι ενός προβλέψιμου μηνιαίου τιμήματος. Από την πλευρά του σχήματος παρόχου και ΦοΣΕ, αυτό θα μπορεί να περιλαμβάνει την εκμίσθωση και συντήρηση του εξοπλισμού (π.χ. της αντλίας θερμότητας ή και του φορτιστή σε συνδυασμό με «έξυπνες» συσκευές), τη λειτουργία τους μέσω ενός προφίλ που παραμένοντας ευέλικτο ικανοποιεί και τις ανάγκες του καταναλωτή, αλλά και την εκπροσώπηση του φορτίου στην αγορά.

Αυτού του τύπου οι καινοτόμες προσφορές υπηρεσιών ενέργειας μπορούν να αναβαθμίσουν κτίρια και νοικοκυριά και την εμπειρία του καταναλωτή και μέσω του συμψηφισμού της αποζημίωσης για την παρεχόμενη ευελιξία προς το σύστημα να είναι εν τέλει και συμφέρουσες. Στοίχημα είναι η ισχυρή διείσδυση της ψηφιοποίησης στην τελική κατανάλωση, αρχής γενομένης από τους «έξυπνους» μετρητές, που θα επιτρέψουν την επικοινωνία τελικής ζήτησης και αγοράς, αλλά και η δημιουργία μιας «κρίσιμης μάζας» «έξυπνων» κτιρίων και νοικοκυριών που θα προσδώσει μέγεθος στην αγορά.

Από επιχειρηματικής σκοπιάς η «ενεργοποίηση» της τελικής ζήτησης, υποστηριζόμενη από την παροχή των υπηρεσιών ευελιξίας, απαιτεί από τους παρόχους ενέργειας νέα επιχειρηματικά μοντέλα, ικανότητες και συνεργασίες προκειμένου να τοποθετηθούν εγκαίρως και να ηγηθούν στις νέες αγορές ενεργειακών προϊόντων. Σταδιακά, καθώς οι καταναλωτές αποκτούν περισσότερο έλεγχο, απαιτείται επιπλέον έμφαση στο κομμάτι της τελικής ζήτησης (downstream), της πελατοκεντρικής προσέγγισης και της καινοτομίας στην παροχή προϊόντων και υπηρεσιών.

* O κ. Σωτήρης Μπατζιάς είναι Principal και ο κ. Δημήτρης Παπαδόπουλος Senior Manager στην ομάδα Strategy Consulting της Deloitte Eλλάδος και δραστηριοποιούνται στον χώρο των Energy, Resources and Industrials.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT