Πολλά είναι τα ιστορικά παραδείγματα που μας διδάσκουν ότι οι μεγάλες κρίσεις, εκτός από μεγάλα προβλήματα, φέρνουν μαζί τους και μεγάλες ευκαιρίες.
Και μία τέτοια μεγάλη ευκαιρία για την εθνική μας οικονομία και τη χώρα αποτελεί το κεφαλαίο της ακίνητης δημόσιας περιουσίας. Και μάλιστα σε μια συγκυρία όπου η ελληνική οικονομία, παρά τις επώδυνες επιπτώσεις του πολέμου και την τεράστια ενεργειακή κρίση, διατηρεί συγκριτικά με τις άλλες χώρες την αναπτυξιακή της τροχιά, ενώ ο τομέας του real estate λειτουργεί ως ένα ασφαλές καταφύγιο, διατηρώντας την εμπιστοσύνη εγχώριων και ξένων επενδυτών.
Στην εποχή των μεγάλων προκλήσεων, όπου κανένας αναπτυξιακός πόρος δεν μας περισσεύει, οφείλουμε να επιταχύνουμε την αξιοποίηση της ακίνητης δημόσιας περιουσίας ως εργαλείο προσέλκυσης επενδύσεων και πηγή πλούτου για την οικονομία και τους πολίτες. Ηδη από το 2019 και μέχρι σήμερα έχουμε επιτύχει πολλά, εισάγοντας μια νέα φιλοσοφία και εφαρμόζοντας μια πολύ συγκεκριμένη στρατηγική που στηρίζεται στη σκληρή δουλειά, στη γνώση, στην τεχνοκρατική αντίληψη, στη συνεργασία, στη διαφάνεια και στην αξιοπιστία.
Ωστόσο, μπορούμε να καταφέρουμε πολύ περισσότερα αν «απαλλαχτούμε» από αντιλήψεις και νοοτροπίες του παρελθόντος, διαχρονικές παθογένειες που ταλανίζουν τον δημόσιο τομέα, εμπόδια και τρικλοποδιές συχνά από εκεί που κανείς δεν το περιμένει, διοικητικές αβελτηρίες και καθυστερήσεις, απόρροια της τεράστιας γραφειοκρατίας που κρατά τα περιουσιακά μας στοιχεία δέσμια της στασιμότητας.
Σήμερα, με άλλα λόγια, καλούμαστε να επιταχύνουμε τη λήψη εκείνων των αποφάσεων που θα εξυγιάνουν και θα εκσυγχρονίσουν το θεσμικό πλαίσιο της ακίνητης δημόσιας περιουσίας, καθιστώντας την ΕΤΑΔ, ως κατεξοχήν εκτελεστικό βραχίονα της κυβέρνησης σε θέματα της ακίνητης περιουσίας του ελληνικού Δημοσίου, ένα φορέα με αναπτυξιακό προσανατολισμό, ικανό να λειτουργεί με σύγχρονους όρους.
Ειδικότερα, τα τελευταία τρία χρόνια η ΕΤΑΔ έχει υλοποιήσει ένα σημαντικό έργο, έχοντας καταφέρει να προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις εθνικής σημασίας και να επιτύχει βιώσιμες και επωφελείς για το ελληνικό Δημόσιο λύσεις για εμβληματικά ακίνητά της που λίμναζαν επί δεκαετίες, όπως τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, η μαρίνα Αλίμου, πολλά ακίνητα στο παράκτιο μέτωπο, τα ανθοπωλεία της Βουλής, ο λόφος Λυκαβηττού, το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού και πολλά άλλα.
Για να επιταχύνουμε στην πράξη το έργο αυτό και να πολλαπλασιάσουμε τα οφέλη για την οικονομία και τους πολίτες, έχουμε επίσης καταθέσει από το 2020 και μέχρι σήμερα σειρά προτάσεων προς τους αρμόδιους θεσμικούς φορείς, ώστε να προωθηθούν οι απαραίτητες νομοθετικές τροπολογίες που θα ανοίξουν τον δρόμο για την ταχύτερη, αποτελεσματικότερη και ουσιαστική αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Τα τελευταία τρία χρόνια η ΕΤΑΔ έχει υλοποιήσει ένα σημαντικό έργο, έχοντας καταφέρει να προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις εθνικής σημασίας.
Αυτές οι προτάσεις αγγίζουν, μεταξύ άλλων, ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία, την εξυγίανση και το νομικό καθεστώς της Εταιρείας, ώστε να μπορέσει η ΕΤΑΔ να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της κυβέρνησης, του μετόχου της, των επενδυτών, των τοπικών κοινωνιών, αλλά και των ίδιων των φορολογούμενων πολιτών. Διότι δεν χωρά αμφιβολία ότι για να φτάσουμε στο σημείο να λειτουργούμε ανταγωνιστικά ως προς την υπόλοιπη αγορά χρειαζόμαστε και ένα σύγχρονο και ευέλικτο νομικό καθεστώς.
Επιτακτική, επίσης, ανάγκη είναι να λυθούν τα θέματα που άπτονται των διαχειριστικών μας δικαιωμάτων για σειρά εμβληματικών τουριστικών ακινήτων μας, πολλά εκ των οποίων στο παραλιακό μέτωπο. Με το νομικό πλαίσιο που ψηφίστηκε επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για το καθεστώς των τουριστικών δημόσιων ακινήτων και των αιγιαλών πλέον πλήττονται σημαντικά τα έσοδα της Εταιρείας, αποθαρρύνονται οι τουριστικές επενδύσεις και μειώνεται το οικονομικό τίμημα που έχει να λάβει το ελληνικό Δημόσιο στις περιπτώσεις ανοικτών πλειοδοτικών διαγωνισμών για τη σημαντική αυτή κατηγορία των ακινήτων μας.
Κυρίως, δε, πλήττεται η αξιοπιστία του ελληνικού Δημοσίου απέναντι σε ενδιαφερόμενους επενδυτές. Σε μια περίοδο μάλιστα που οι επενδύσεις και ο τουρισμός αποτελούν το ισχυρό ανάχωμα της χώρας έναντι της κρίσης και ενώ οι διοικητικές παλινωδίες, οι νομικές και τεχνικές ασάφειες ως προς την αξιοποίηση αυτών των ακινήτων ζημιώνουν εντέλει την εικόνα της Ελλάδας. Και αυτό είναι κάτι που οφείλουμε επειγόντως να διορθώσουμε.
Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τα διαχρονικά, πλην καίρια, ζητήματα χωροταξίας και πολεοδομίας που επίσης επηρεάζουν την πλειονότητα των ακινήτων μας, όπως τα ζητήματα με τις χρήσεις γης για εμβληματικά ακίνητά μας, η αξιοποίηση των οποίων θα αλλάξει άρδην την εικόνα ολόκληρων περιοχών σε όλη την επικράτεια. Ούτε επίσης την ανάγκη σαφούς καθορισμού των χώρων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, έτσι ώστε όλοι, το ελληνικό Δημόσιο, η αγορά, η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι πολίτες, να γνωρίζουν από την πρώτη στιγμή τις δυνατότητες αξιοποίησης που μπορεί να προσφέρει το κάθε περιουσιακό στοιχείο, πάντοτε με σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά του τόπου.
Υπό τη δίνη της παρούσας κρίσης, η ικανότητα συνεχούς και ευέλικτης προσαρμογής στα νέα δεδομένα, η επιμονή και η διορατικότητα εκμετάλλευσης των ευκαιριών που προκύπτουν θα καθορίσουν εντέλει και την πορεία των επιχειρήσεων αλλά και των κρατών. Στη δική μας περίπτωση, αυτό που απαιτείται τώρα είναι να δώσουμε μια ισχυρή ώθηση στην εθνική προσπάθεια αξιοποίησης της ακίνητης δημόσιας περιουσίας με γρήγορες και καίριες αποφάσεις. Σε διαφορετική περίπτωση πάλι θα μιλάμε για μία ακόμη χαμένη ευκαιρία.
* Ο κ. Στέφανος Δ. Βλαστός είναι διευθύνων σύμβουλος της ΕΤΑΔ Α.Ε.
