Σε περιβάλλον αυξανόμενης πίεσης από την Ευρωπαϊκή Ενωση για δημοσιονομική συγκράτηση, καλείται η κυβέρνηση να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις οικονομικής πολιτικής, έως την ώρα της κάλπης.
Ετσι, ενώ τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου στις δημόσιες δηλώσεις τους αφήνουν πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν και άλλα μέτρα στήριξης, εφόσον ο δημοσιονομικός χώρος το επιτρέπει, προς το παρόν κινούνται επιφυλακτικά. Αυτό τουλάχιστον φάνηκε από τις διαπραγματεύσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα με τους τραπεζίτες για την ελάφρυνση των δανειοληπτών, όπου το βάρος κλήθηκαν να φέρουν οι τράπεζες. Τη γραμμή αυτή σφράγισε με δηλώσεις του χθες και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνάντησή του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Κάλεσε τις τράπεζες να πληρώσουν από τα κέρδη τους τα μέτρα στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών και να μην επιβαρυνθεί ο προϋπολογισμός, δηλαδή ο Ελληνας φορολογούμενος.
Η κυβέρνηση έχει να περιμένει καλά νέα από την Ευρώπη το προσεχές διάστημα. Την ερχόμενη Δευτέρα, το Eurogroup αναμένεται να ανάψει το πράσινο φως για μια συνολική ελάφρυνση χρέους 6 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, θα εκταμιευθούν τα 620 εκατ. ευρώ της τελευταίας δόσης της επιστροφής κερδών από τα ελληνικά ομόλογα των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών (SMPs και ANFAs) και τα 100 εκατ. ευρώ από την κατάργηση της τελευταίας εξαμηνιαίας δόσης του επιτοκιακού περιθωρίου στο δάνειο του 2012 από τον EFSF, ενώ θα διαγραφούν και οι υπόλοιπες δόσεις του επιτοκιακού περιθωρίου έως το 2049, που αθροίζονται σε 5,2 δισ. ευρώ.
Το κλίμα στην Ευρώπη έχει αλλάξει από την εποχή του κορωνοϊού· τώρα, το πρόβλημα είναι ο πληθωρισμός.
Εχει επίσης να περιμένει τη δεύτερη δόση του Ταμείου Ανάκαμψης, 3,6 δισ. ευρώ, που πιθανότατα θα εκταμιευθεί στις αρχές του 2023, αφού εγκριθεί από τις αρμόδιες επιτροπές του Συμβουλίου και της Κομισιόν. Μάλιστα, το τμήμα της δόσης, 1,8 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στα δάνεια, το εξασφάλισε τρεις μήνες νωρίτερα, αφού εκπλήρωσε τα σχετικά ορόσημα.
Οι Βρυξέλλες, όμως, παράλληλα, έχουν στείλει μηνύματα στην κυβέρνηση ότι υπήρξε ιδιαιτέρως γενναιόδωρη στα μέτρα στήριξης που πήρε μέχρι τώρα, καταλαμβάνοντας μία από τις πρώτες θέσεις στην Ε.Ε., παρότι η Ελλάδα είναι μια υπερχρεωμένη χώρα και μάλιστα χωρίς να φροντίσει τα μέτρα να είναι ιδιαιτέρως στοχευμένα.
Ευρύτερα στην Ευρώπη, άλλωστε, όπως διαμηνύουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου, το κλίμα έχει αλλάξει από την εποχή του κορωνοϊού. Τώρα, το πρόβλημα είναι ο πληθωρισμός και γι’ αυτό καλούνται οι κυβερνήσεις να ασκήσουν περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, ώστε να συνδράμουν τη νομισματική πολιτική και να μην αυξηθούν σημαντικά περαιτέρω τα επιτόκια, επιδεινώνοντας το υφεσιακό κλίμα. Τα όποια μέτρα λαμβάνονται πρέπει να είναι αυστηρά στοχευμένα, είναι το μήνυμα που στέλνουν οι Βρυξέλλες γενικότερα, αλλά και ειδικότερα προς την Ελλάδα.
Είναι ένα μήνυμα που η κυβέρνηση δεν μπορεί να αγνοήσει, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα κινδυνεύσει να τιμωρηθεί η χώρα από τις αγορές, με αύξηση του κόστους δανεισμού της, σημειώνουν οι πηγές. Προς το παρόν, πάντως, τα στελέχη επισημαίνουν ότι η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες στις οποίες κατά το διάστημα Ιουνίου-Νοεμβρίου μειώθηκε το ασφάλιστρο έναντι πιστωτικού κινδύνου (CDS), ενώ παρέμεινε σταθερό το spread περίπου στις 200-220 μονάδες.