Με εμπόδια που προκαλούν σοβαρές καθυστερήσεις προχωρούν κρίσιμα έργα για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος και την ομαλή διείσδυση της αυξανόμενης παραγωγής των ΑΠΕ. Οι περιπτώσεις του ΚΥΤ Αργυρούπολης, που έχει ολοκληρωθεί από το 2004, αλλά μέχρι σήμερα λόγω αλλεπάλληλων δικαστικών εμπλοκών λειτουργεί μόνο η πλευρά των 150 KV και του Δυτικού Διαδρόμου που κόλλησε λίγο πριν εγκατασταθούν οι δύο τελευταίοι από τους συνολικά 310 πυλώνες υψηλής τάσης, λόγω προσφυγών πέντε μοναχών, είναι οι χαρακτηριστικότερες αλλά όχι οι μοναδικές στον κατάλογο των έργων που έχει εντάξει ο ΑΔΜΗΕ στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης 2024-2033. Στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα που έθεσε χθες σε δημόσια διαβούλευση ο ΑΔΜΗΕ, τέσσερα έργα (συμπεριλαμβανομένου του ΚΥΤ Αργυρούπολης) είναι σε καθυστέρηση για λόγους, που όπως αναφέρεται «υπεκφεύγουν της σφαίρας επιρροής του διαχειριστή» (π.χ. δικαστική εμπλοκή, αρχαιολογία κ.λπ.). Επιπλέον η υλοποίηση 20 έργων επαναπρογραμματίζεται, εκ των οποίων τα περισσότερα λόγω της επαναξιολόγησης των αναγκών του συστήματος, αλλά και κάποια λόγω αδυναμίας υλοποίησης του αρχικού σχεδιασμού. Το αδειοδοτικό είναι το κατ’ εξοχήν ζήτημα που επηρεάζει τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης των έργων του ΑΔΜΗΕ και έχει επισημανθεί στις αρμόδιες αρχές από τη διοίκηση του διαχειριστή ως ζήτημα που χρήζει παρέμβασης.
Σε ό,τι αφορά το ΚΥΤ Αργυρούπολης, μετά την απόρριψη από τους τοπικούς φορείς και της νέας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την υλοποίηση της πλευράς 400 KV με νέα τεχνολογία (GIS), ο ΑΔΜΗΕ εξετάζει τη δυνατότητα υπογειοποίησής του και αναμένεται να υποβάλει εκ νέου ΜΠΕ για έγκριση αδειοδότησης λειτουργίας. Το ΚΥΤ Αργυρούπολης σχεδιάστηκε για να καλύπτει τις ανάγκες ηλεκτροδότησης της Ανατολικής Αττικής και η καθυστέρηση της αναβάθμισής του επιβαρύνει με δυσανάλογα φορτία τα ΚΥΤ Παλλήνης και Κουμουνδούρου, καθιστώντας συνολικά το σύστημα ευάλωτο.
Η διασύνδεση της Πελοποννήσου με την Αττική με γραμμή υψηλής τάσης 400 KV εντάχθηκε στον σχεδιασμό του ΑΔΜΗΕ από το 2006, αλλά λόγω αντιδράσεων άρχισε να κατασκευάζεται από το 2018 και λίγο πριν την ολοκλήρωσή της βρέθηκε υπό δικαστική ομηρία λόγω προσφυγών πέντε μοναχών. Ο ΑΔΜΗΕ αναζήτησε εναλλακτική όδευση που να μην προκαλεί όχληση στη Μονή Αγ. Θεοδώρων Καλαβρύτων και το έργο προχωράει. Η ολοκλήρωσή του, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, εκτιμάται μέσα στο β΄ εξάμηνο του 2023.
Επαναπρογραμματίζεται η υλοποίηση άλλων είκοσι, εντός χρονοδιαγράμματος οι διασυνδέσεις των νησιών.
Στα υπό καθυστέρηση έργα είναι ακόμη αυτό της αναδιάταξης Γραμμών Μεταφοράς λόγω επέκτασης των ορυχείων Πτολεμαΐδας, που έχει ζητηθεί από τη ΔΕΗ και ο λόγος είναι η καθυστέρηση του αιτήματος κήρυξης απαλλοτρίωσης εξαιτίας έντονων κτηματολογικών αποκλίσεων. Λόγω εμπλοκής με τον αυτοκινητόδρομο Ε65 καθυστερεί το έργο Παραλλαγές Γραμμών Μεταφοράς 400 και 150 KV, ενώ η καθυστέρηση στην αναβάθμιση κυκλωμάτων 150 KV στο Ακτιο οφείλεται, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, «στην αδυναμία προσαρμογής του αναδόχου στα νέα δεδομένα».
Προτεραιότητα
Η ενίσχυση των διεθνών διασυνδέσεων παραμένει κορυφαία στρατηγική προτεραιότητα στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ, το οποίο ενσωματώνει για πρώτη φορά συγκεκριμένες τεχνικές παραμέτρους των νέων διασυνοριακών διασυνδέσεων με την Ιταλία και την Αλβανία. Προβλέπει επίσης νέα έργα ύψους 147 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα, περιοχές όπου συνολικά ο ΑΔΜΗΕ υλοποιεί έργα προϋπολογισμού 550 εκατ. ευρώ.
Εντός χρονοδιαγράμματος προχωρούν οι διασυνδέσεις των νησιών. Ο ΑΔΜΗΕ ωστόσο εκτιμά ότι είναι αναγκαία η διατήρηση κάποιων πετρελαϊκών μονάδων της ΔΕΗ σε εφεδρεία για λόγους έκτακτης ανάγκης, ακόμη και μετά την ολοκλήρωση των διασυνδέσεων. Συγκεκριμένα για τις Κυκλάδες εκτιμά ότι θα πρέπει να παραμείνουν σε εφεδρεία δύο μονάδες ισχύος 50 μεγαβάτ εκάστη, προτείνοντας ως καταλληλότερα για την εξυπηρέτηση και των άλλων νησιών τη Θήρα και την Πάρο. Στο σύστημα της Κρήτης μετά την ολοκλήρωση της διασύνδεσης με την Αττική προτείνεται να παραμείνουν σε εφεδρεία 200 έως και 400 μεγαβάτ συμβατικών μονάδων για την κάλυψη της ζήτησης σε περίπτωση πλήρους απώλειας της ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των καλωδίων.