Τον καθορισμό του κατώτατου μισθού με «οικονομικά ορθολογικό τρόπο», όχι πάνω από τον προβλεπόμενο πληθωρισμό, θέτουν ως αναγκαιότητα οι επιστημονικοί φορείς που συμμετέχουν στη διαδικασία που ξεκίνησε το προηγούμενο διάστημα και αναμένεται να ολοκληρωθεί στα μέσα Μαρτίου, με την οριστική απόφαση του υπουργείου Εργασίας, σε αντίθεση με τους εργοδοτικούς φορείς, κυρίως τους μικρομεσαίους, με χαμηλή εξωστρεφή παρουσία και αντίστοιχη διεθνή ανταγωνιστική θέση, που τάσσονται υπέρ μιας κάπως υψηλότερης αύξησης. Ετσι, ΚΕΠΕ, ΙΟΒΕ και ΤτΕ εκτιμούν πως μια γενναία αύξηση του κατώτατου μισθού θα πλήξει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και θα αυξήσει ασύμμετρα το κόστος εργασίας. Θέση που έρχεται σε αντίθεση με τη ΓΣΕΕ, που ζητεί αύξηση στα 826 από 713 ευρώ σήμερα, τη ΓΣΕΒΕΕ, που συζητεί ακόμη και αύξηση της τάξης του 8% με 10% και της ΕΣΕΕ, που θα δεχόταν αύξηση κοντά σε αυτή που εφαρμόζεται στις συντάξεις.
Αναλυτικά, μια λελογισμένη αύξηση μεταξύ 3% και 5% προτείνει η ΤτΕ, λαμβάνοντας υπόψη τη διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και της σταθερότητας των τιμών. Οπως επισημαίνει εκ νέου η ΤτΕ, για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του κατώτατου μισθού, ο μέσος μισθός ανά εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα αυξάνεται κατά περίπου 0,4-0,5%. Παράλληλα, παρατηρείται ότι το ποσοστό θέσεων εργασίας που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό μειώθηκε σημαντικά το 2022, πιθανότατα γιατί οι επιχειρήσεις αντέδρασαν με αυξήσεις μισθών πέραν του κατώτατου για την εξεύρεση εργατικού δυναμικού.
Στην έκθεσή του το ΚΕΠΕ ξεκαθαρίζει πως η διεθνής ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας δεν επιδεινώθηκε το 2022, παρόλο που το μοναδιαίο κόστος εργασίας αυξήθηκε, αφού οι μισθοί αυξήθηκαν περισσότερο σε σχέση με το προϊόν.
Αυτό βέβαια συμβαίνει κυρίως λόγω της παράλληλης χειροτέρευσης της ανταγωνιστικότητας των χωρών – ανταγωνιστών μας. Σύμφωνα με τους μελετητές του Κέντρου, υπάρχει η δυνατότητα αύξησης του κατώτατου μισθού, η οποία όμως δεν θα πρέπει να είναι υπερβολικά μεγάλη, καθώς θα επιβαρύνει περισσότερο τις μικρές επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους κλάδους. Μάλιστα, σημειώνει πως για λόγους ισότητας η αύξηση του κατώτατου μισθού θα ήταν σκόπιμο να μην ξεπερνάει την αύξηση που δόθηκε πρόσφατα στους συνταξιούχους (7,75%). Και επισημαίνεται μια παράπλευρη συνέπεια, λόγω του ισχύοντος φορολογικού συστήματος, αφού μισθωτοί που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και έχουν από δύο παιδιά και πάνω, σήμερα δεν υπόκεινται σε φορολογία εισοδήματος. Οποιαδήποτε αύξηση άνω του 0,5% θα συνεπάγεται υπέρβαση του αφορολόγητου και μετάβαση σε ανώτερο φορολογικό κλιμάκιο και άρα επιπρόσθετη φορολογική επιβάρυνση.
Περιθώριο αύξησης του κατώτατου μισθού κοντά στον εκτιμώμενο πληθωρισμό για το 2023 «βλέπει» στην έκθεσή του το ΙΟΒΕ, ξεκαθαρίζοντας ότι οι όποιες μεταβολές αναμένεται να έχουν άμεσες επιδράσεις σε μεγαλύτερο μερίδιο εργαζομένων με ευέλικτες μορφές απασχόλησης, εργαζομένων σε μικρομεσαίες εταιρείες, καθώς και εργαζομένων σε κλάδους υπηρεσιών. Παράλληλα, κρίνεται απαραίτητη η παράλληλη παροχή στήριξης, μέσα από στοχευμένα μέτρα πολιτικής προς τα πλέον ευάλωτα νοικοκυριά, χωρίς αυτά να θέτουν σε κίνδυνο την πορεία μείωσης του υψηλού ποσοστού ανεργίας ή τον στόχο μείωσης της ανεπίσημης απασχόλησης.Στο πλαίσιο της διατηρήσιμης οικονομικής ανάπτυξης που έχει ανάγκη σήμερα η ελληνική οικονομία, το ΙΟΒΕ κρίνει σκόπιμο να συνεχιστεί ως δημοσιονομική προτεραιότητα η περαιτέρω μείωση του μη μισθολογικού κόστους, ειδικά σε σχέση με τη φορολογία της εργασίας και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, ενδεχομένως και με εφαρμογή έως ένα ελάχιστο επίπεδο μισθού. Την ανάγκη να συνεχιστεί περαιτέρω η βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της εγχώριας οικονομίας προτάσσει το Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ, με περαιτέρω μείωση της ανεργίας και επαναφορά του πληθωρισμού σε επίπεδα κάτω του 2%. Στο πλαίσιο αυτό φωτογραφίζει αύξηση στον κατώτατο μισθό έως 5,5%, που θα κρατήσει χαμηλά την επιδείνωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας.