Ολικό λίφτινγκ στον εξωδικαστικό μηχανισμό προανήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας, αλλά και να διευρυνθεί η περίμετρος των δανείων που μπορούν να ρυθμιστούν. Στις βελτιωτικές κινήσεις που πρόκειται να νομοθετηθούν άμεσα είναι:
1. Η κατάργηση της ποινής προεξόφλησης των οφειλών προς το Δημόσιο και η μείωση του επιτοκίου ρύθμισης αυτών των οφειλών από euribor +5% που ισχύει σήμερα σε euribor +3%. Υπενθυμίζεται ότι από τον περασμένο Οκτώβριο ισχύουν μειωμένα spreads και για τα δάνεια που ρυθμίζονται από τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης). Συγκεκριμένα, για τα δάνεια με υποθήκη οι ρυθμίσεις γίνονται με euribor +2,50% και για τα δάνεια χωρίς υποθήκη με euribor +3%. Η μείωση του spread επεκτείνεται πλέον και στις ρυθμίσεις των χρεών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, σε συνδυασμό με την κατάργηση της ποινής προεξόφλησης, που ισχύει μέχρι σήμερα μόνο για τις οφειλές προς το Δημόσιο.
Τέσσερις παρεμβάσεις για τη βελτίωση του μηχανισμού ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών.
2. Η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του εξωδικαστικού μηχανισμού για να μπορούν να εντάσσονται οφειλέτες και με μία και μοναδική οφειλή. Μέχρι σήμερα δεν επιτρέπεται σε κάποιον οφειλέτη να υποβάλει αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό εφόσον το 90% των συνολικών χρεών του αφορά έναν μόνο χρηματοδοτικό φορέα. Με τον τρόπο αυτό εξαιρούνται όσοι έχουν μία μόνο οφειλή σε έναν φορέα, κάτι που πρόκειται να καταργηθεί, διευρύνοντας το πεδίο εφαρμογής του μηχανισμού. Επίσης θα επιτραπεί εφεξής η ένταξη και μεμονωμένων οφειλών που δεν έχουν ρυθμιστεί, με την προϋπόθεση ότι δεν θα αυξάνουν τη μηνιαία δόση πάνω από 15%. Μέχρι σήμερα για να ενταχθεί κάποιος στον εξωδικαστικό μηχανισμό έπρεπε να ρυθμίσει το σύνολο των οφειλών του. Ετσι, εάν είχε ήδη ένα ρυθμισμένο δάνειο, π.χ. στεγαστικό σε μια τράπεζα και άλλα δύο καταναλωτικά σε άλλες τράπεζες ή εταιρείες διαχείρισης, δεν μπορούσε να τα ρυθμίσει, καθώς η τράπεζα δεν συναινούσε στην επαναρρύθμιση του στεγαστικού όταν αυτό εξυπηρετείτο κανονικά. Πλέον θα μπορεί να ρυθμίσει τις υπόλοιπες οφειλές του μέσω του εξωδικαστικού, με την προϋπόθεση ότι η συνολική αύξηση της δόσης που πρέπει να πληρώνει δεν θα υπερβαίνει το 15% αυτής που πλήρωνε μέχρι σήμερα.
3. Η ένταξη και νέων κατηγοριών οφειλών που μπορούν να ρυθμιστούν, όπως είναι οι οφειλές υπέρ τρίτων, που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση.
4. Η υποχρεωτική αιτιολόγηση της μη συναίνεσης στην πρόταση ρύθμισης που παράγει ο αλγόριθμος, τόσο από την πλευρά των χρηματοδοτικών φορέων όσο και από την πλευρά των οφειλετών και η δημόσια ανάρτηση της αιτιολόγησης στην πλατφόρμα. Με βάση τα απολογιστικά στοιχεία του εξωδικαστικού μηχανισμού, από το 1,8 δισ. ευρώ που έχει αξιολογηθεί από τους χρηματοπιστωτικούς φορείς, έχει εγκριθεί το 66%, δηλαδή 1,2 δισ. ευρώ και από τις βασικότερες αιτίες απόρριψης είναι η μη συνυποβολή αίτησης από τον συνοφειλέτη – συνεγγυητή, καθώς και το γεγονός ότι ο οφειλέτης έχει ήδη ρυθμίσει μία από τις οφειλές του. Η δημοσιοποίηση της αιτίας απόρριψης της ρύθμισης θα βοηθήσει την αποτελεσματικότητα του θεσμού, αυξάνοντας τα ποσοστά εγκρισιμότητας. Αντίστοιχη υποχρέωση δημοσιοποίησης του λόγου για τον οποίο απορρίπτουν τη ρύθμιση καθιερώνεται πλέον και για τους οφειλέτες, οι οποίοι εμφανίζουν ακόμη υψηλότερα ποσοστά απόρριψης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της πλατφόρμας, από τα 2,7 δισ. ευρώ των οφειλών για τα οποία έχει προταθεί ρύθμιση, έχει γίνει αποδεκτό από τους οφειλέτες το 56%, δηλαδή 1,5 δισ. ευρώ και ως βασική αιτία απόρριψης είναι η «πεποίθηση» ότι μπορούν να επιτύχουν καλύτερη ρύθμιση στο μέλλον!