Την αναμόρφωση των δύο φορολογικών κλιμάκων με τις οποίες φορολογούνται τα εισοδήματα που προέρχονται από μισθούς και συντάξεις αλλά και τα εισοδήματα από μισθώματα σχεδιάζει το κυβερνών κόμμα για την επόμενη τετραετία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, έμφαση θα δοθεί στην ελάφρυνση των μεσαίων εισοδημάτων και συγκεκριμένα από 20.000 έως 50.000 ευρώ που ήταν και οι χαμένοι των αλλαγών που πραγματοποίησε η κυβέρνηση αμέσως μετά την εκλογή της το 2019, ενώ αναζητείται και λύση για τον τρόπο φορολόγησης των εισοδημάτων που προέρχονται από ελευθέρια επαγγέλματα και αυτοαπασχολούμενους.
Η εν λόγω κατηγορία φορολογουμένων ήταν και η πλέον κερδισμένη της φορολογικής κλίμακας που θεσπίστηκε το 2019 (και ίσχυσε για τα εισοδήματα του 2020), καθώς μειώθηκαν οι επιβαρύνσεις τους σημαντικά. Συγκεκριμένα, η ευνοϊκή κλίμακα με τον συντελεστή του 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του εισοδήματος, από 22% και μάλιστα από το πρώτο ευρώ του εισοδήματος (κλιμάκιο που πρακτικά κάλυψε πάνω από το 80% των επαγγελματιών), οδήγησε στη μείωση του φόρου εισοδήματος κατά 1.300 ευρώ.
Παράλληλα καταργήθηκε και η εισφορά αλληλεγγύης για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, ενώ μειώθηκε στο 50% η προκαταβολή φόρου.
Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας με καθαρό εισόδημα 10.000 ευρώ πλήρωσε το 2019 στην εφορία φόρους ύψους 2.200 ευρώ. Με την αλλαγή της κλίμακας ο φόρος περιορίσθηκε στα 900 ευρώ. Δηλαδή το όφελος έφθασε τα 1.300 ευρώ. Επαγγελματίας με εισοδήματα 15.000 ευρώ πλήρωνε στην εφορία φόρο ύψους 3.366 ευρώ και με την αλλαγή ο φόρος μειώθηκε στα 2.000 ευρώ.
Αντίθετα, οι έχοντες εισοδήματα από 20.000 έως 50.000 ευρώ, στην πλειονότητά τους μισθωτοί, είδαν τις επιβαρύνσεις να περιορίζονται μόλις κατά 17 ευρώ ετησίως. Οι μισθωτοί είναι αυτοί που προφανώς δεν έχουν καμία δυνατότητα να φοροδιαφύγουν και ως εκ τούτου επωμίζονται οποιαδήποτε δημοσιονομική προσαρμογή. Το βάρος λοιπόν των μεταρρυθμίσεων στην επόμενη τετραετία θα πέσει, σύμφωνα με κυβερνητικό παράγοντα, στη μεσαία τάξη, με νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών αλλά και των φορολογικών συντελεστών μετά τα πρώτα κλιμάκια. Σημειώνεται ότι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης περιόρισε οριακά τις επιβαρύνσεις.
Η μεσαία τάξη αντιστοιχεί στο 15% του συνολικού αριθμού των φορολογουμένων και πληρώνει συνολικά περισσότερα από 5 δισ. ευρώ σε φόρους, δηλαδή πάνω από το 45% του συνολικού φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Παραδείγματα
Μόλις το 15% των φορολογουμένων καταβάλλει πάνω από το 45% του συνολικού φόρου εισοδήματος.
α) Μειώσεις φόρων εισοδήματος έως 320 ευρώ ετησίως για όσους δηλώνουν ετήσια εισοδήματα πάνω από 8.636 ευρώ και μέχρι 19.000 ευρώ και έχουν έως και τρία εξαρτώμενα τέκνα.
β) Μειώσεις φόρων εισοδήματος μόλις κατά 17 ευρώ ετησίως για όσους δεν βαρύνονται με τέκνα και δηλώνουν ετήσια εισοδήματα άνω των 19.000 και μέχρι 50.000 ευρώ.
γ) Μηδενικές μεταβολές φόρων εισοδήματος για όσους βαρύνονται με ένα εξαρτώμενο τέκνο και δηλώνουν ετήσια εισοδήματα πάνω από 19.000 και μέχρι 52.000 ευρώ.
δ) Μειώσεις φόρων εισοδήματος μόλις κατά 40 ευρώ ετησίως για όσους βαρύνονται με δύο εξαρτώμενα τέκνα και δηλώνουν ετήσια εισοδήματα από 20.000 έως 57.000 ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η έκθεση που έχει ζητήσει το οικονομικό επιτελείο από το ΙΟΒΕ αναμένεται να παραδοθεί μετά τις εθνικές εκλογές και θα περιλαμβάνει:
• Περιγραφική ανάλυση του θεσμού των αυτοαπασχολουμένων στην ελληνική οικονομία (μερίδιο εργατικού δυναμικού, μερίδιο εσόδων από φορολογία εισοδήματος, μεταχείριση σε σχέση με μισθωτή απασχόληση αναφορικά με φορολογία, ασφαλιστικές εισφορές και παροχές συστήματος κοινωνικής ασφάλισης).
• Ανάλυση της δομής, των συντελεστών και των εσόδων από φόρους σε αυτοαπασχολουμένους (όπως τέλος επιτηδεύματος, φόρος εισοδήματος, προκαταβολή φόρου, διάφορες φοροαπαλλαγές) στην Ελλάδα.
• Ανάδειξη διεθνών πρακτικών στη φορολογία αυτοαπασχολουμένων, συμπεριλαμβανομένων χωρών με ομοιότητες με την Ελλάδα ως προς το μέγεθος ή/και τη διάρθρωση της οικονομικής δραστηριότητας.
• Προτάσεις για αναμόρφωση του πλαισίου φορολόγησης των αυτοαπασχολουμένων στην Ελλάδα με στόχο τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης – εκτίμηση αναμενόμενων εσόδων από ενδεικτικά σενάρια μέτρων, π.χ. κίνητρα για ηλεκτρονικές πληρωμές, αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος.
Αλλαγές και στη φορολογία εισοδημάτων από ακίνητα
Στην ατζέντα της επόμενης τετραετίας είναι και η αλλαγή της κλίμακας για τη φορολόγηση των εισοδημάτων από ενοίκια, η οποία δεν έχει αλλάξει από το 2015. Το εισόδημα από ενοίκια φορολογείται από το πρώτο ευρώ. Συγκεκριμένα, για εισόδημα έως 12.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 15%, για εισόδημα από 12.001 ευρώ έως 35.000 ευρώ ο συντελεστής φορολόγησης είναι 35% και για εισόδημα πάνω από 35.001 ευρώ ο συντελεστής είναι 45%. Το υπουργείο Oικονομικών σχεδιάζει να μεταβάλει τον τρόπο που φορολογούνται τα εισοδήματα από ενοίκια, με στόχο οι επιβαρύνσεις να επιβάλλονται πιο αναλογικά.
Το σενάριο
Στις σκέψεις της κυβέρνησης είναι να προστεθούν ένα ή δύο ακόμη φορολογικά κλιμάκια προκειμένου να περιοριστούν οι τεράστιες επιβαρύνσεις για όσους αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα. Με βάση την κλίμακα, για φορολογούμενο που αποκτά συνολικό καθαρό εισόδημα 20.000 ευρώ από ενοίκια, ο φόρος ανέρχεται στις 4.600 ευρώ. Για έναν άλλον φορολογούμενο που απέκτησε το 2022 συνολικό καθαρό εισόδημα 35.000 ευρώ από ενοίκια, ο φόρος εισοδήματος φθάνει στις 9.850 ευρώ.
Μια δεύτερη πρόταση που εξετάζεται, και φαίνεται να συγκεντρώνει πολλούς υποστηρικτές, προβλέπει τη μείωση του φόρου εισοδήματος στα μισθώματα κύριας κατοικίας και τη διατήρηση στα ίδια επίπεδα για όσους δραστηριοποιούνται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Με αυτόν τον τρόπο αναμένεται να απελευθερωθούν αρκετά ακίνητα και να προσφερθούν για κύρια κατοικία, οδηγώντας ταυτόχρονα και στη μείωση των τιμών των ενοικίων που έχουν φθάσει στα ύψη.