Στο 1,4 δισ. ευρώ έναντι 1,2 δισ. ευρώ που έκλεισε το 2022 ανεβάζουν οι εκτιμήσεις των τραπεζών τις νέες χορηγήσεις στεγαστικών δανείων το 2023, προβλέποντας άνοδο της αγοράς κατά 17% έναντι 30% που αυξήθηκε η στεγαστική πίστη την περίοδο 2021-2022. Ενισχυτικά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζών, στη ζήτηση θα λειτουργήσει το πρόγραμμα «Σπίτι μου», για το οποίο η πλατφόρμα επιδιώκεται να ανοίξει στα μέσα Μαρτίου.
Βασικός ανασταλτικός παράγοντας που εμποδίζει μια πιο δυναμική ανάπτυξη της αγοράς είναι το υψηλό επίπεδο των επιτοκίων ενόψει και της νέας ανόδου που αναμένεται από την ΕΚΤ στην επόμενη συνεδρίασή της στις 16 Μαρτίου. Η Κεντρική Τράπεζα έχει προεξοφλήσει άνοδο του βασικού επιτοκίου κατά 50 μονάδες βάσης και ήδη το euribor 3μήνου έχει αναρριχηθεί σε υψηλό 15ετίας προσεγγίζοντας το 2,8%, ανεβάζοντας το μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο πάνω από 5% – μαζί με το περιθώριο (spread) που εφαρμόζουν οι τράπεζες. Οι εκτιμήσεις πλέον ανεβάζουν την πορεία του euribor στο 4% έως τα τέλη του χρόνου και έναρξη της πορείας αποκλιμάκωσης –με αργό ρυθμό– από τα μέσα του 2024.
Ενδεικτικό της ανησυχίας που διακατέχει τα νοικοκυριά είναι η μαζική στροφή στα σταθερά επιτόκια, που μονοπωλούν το ενδιαφέρον των νέων χορηγήσεων σε ποσοστό 95%, παρά τη μείωση στο περιθώριο για τα κυμαινόμενα επιτόκια που έχουν υιοθετήσει οι τράπεζες σε μια προσπάθεια να συγκρατήσουν το κόστος για νέα στεγαστικά δάνεια.
Τα σταθερά επιτόκια που ισχύουν σήμερα –αν και αυξημένα κατά 0,50 σε σχέση με ένα χρόνο πριν– διαμορφώνονται από 3,10% για δάνεια μικρής διάρκειας 3 ετών και φθάνουν έως και 4,90% για μεγάλης διάρκειας 30 ετών. Συγκεκριμένα, το σταθερό επιτόκιο για 3 χρόνια της Eurobank διαμορφώνεται στο 3,10%, για 5 χρόνια στο 3,60%, για 10 χρόνια στο 4%, για 15 χρόνια στο 4,20%, για 20 χρόνια στο 4,40%, για 25 χρόνια στο 4,50% και για 30 χρόνια στο 4,70%. Το σταθερό επιτόκιο για 10 έτη της Εθνικής Τράπεζας διαμορφώνεται από 3,80% έως 4,20%, το σταθερό για 15 έτη διαμορφώνεται από 4,05% έως 4,45%, για 20 έτη από 4,30% έως 4,60%, για 25 έτη από 4,45% έως 4,75% και το σταθερό επιτόκιο για 30 έτη διαμορφώνεται από 4,60% έως 4,90%. Το σταθερό επιτόκιο της Alpha Bank για τα πρώτα 5 έτη διαμορφώνεται στο 3,60%, το σταθερό 10 ετών στο 4%, το σταθερό 15 ετών στο 4,20%, 20 ετών στο 4,60%. Τα επιτόκια της τράπεζας προσαυξάνονται κατά 0,30% σε περίπτωση χρηματοδότησης άνω του 60% της εκτιμώμενης αξίας του ακινήτου. Η Τράπεζα Πειραιώς εφαρμόζει επιτόκια σταθερά από 3,55% έως 5,05% για διάρκεια από 3 έως 30 έτη, ενώ το κυμαινόμενο επιτόκιο της τράπεζας διαμορφώνεται με βάση το euribor 1 μηνός πλέον περιθωρίου, που ξεκινάει από 2,45% και φθάνει έως 3,20%. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για την υπόλοιπη διάρκεια του δανείου, μετά τη σταθερή περίοδο, εφαρμόζεται κυμαινόμενο επιτόκιο, το οποίο για τις υπόλοιπες τράπεζες βασίζεται στο euribor 3μήνου προσαυξημένο κατά 3,3% ή 3,75% για την Εθνική Τράπεζα, κατά 2% έως 2,50% (ανάλογα με το ύψος του δανείου) για την Alpha Bank και κατά 0,75% έως 2,5% για τη Eurobank. Να σημειωθεί ότι μετά τις σημαντικές πωλήσεις κόκκινων στεγαστικών δανείων στις οποίες έχουν προχωρήσει οι τράπεζες, τα υπόλοιπα της στεγαστικής πίστης έχουν υποχωρήσει στα επίπεδα του 2004 και συγκεκριμένα στα 29,5 δισ. ευρώ στο τέλος Ιανουαρίου και οι νέες χορηγήσεις δεν είναι ικανές να οδηγήσουν σε μια ουσιαστική πιστωτική επέκταση στον κλάδο, που συρρικνώνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια.