Δημόσια πρόσκληση προς τις τράπεζες αναμένεται να απευθύνει άμεσα η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) προκειμένου να ανοίξει, προς το τέλος Μαρτίου, ο δρόμος για τη χορήγηση τουλάχιστον 10.000 χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέους ηλικίας 24 έως 39 ετών. Δικαίωμα συμμετοχής στο στεγαστικό πρόγραμμα έχουν όσοι νέοι διαθέτουν ατομικό εισόδημα από 10.000 ευρώ έως 16.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 24.000 ευρώ, προσαυξανόμενα κατά 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο. Σύμφωνα δε με την κοινή υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ, το δάνειο χρηματοδοτείται κατά 75% από τη ΔΥΠΑ και για το ποσοστό αυτού του δανείου δεν οφείλεται τόκος, ενώ το υπόλοιπο 25% χορηγείται από τις τράπεζες. Αυτό σημαίνει ότι τα 3/4 του δανείου χορηγούνται άτοκα, με αποτέλεσμα το τελικό επιτόκιο που πληρώνει ο δανειολήπτης για το σύνολο του ποσού να διαμορφώνεται στο ένα τέταρτο του κόστους που θα είχε ένα κανονικό στεγαστικό δάνειο.
Ετσι, στην πράξη, για τη λήψη ενός δανείου ύψους 150.000 ευρώ (που είναι και το ανώτατο επιτρεπτό όριο) προκειμένου να αγοραστεί ακίνητο αξίας 200.000 ευρώ, αντί για επιτόκιο 4,7% για 30 χρόνια, ο ωφελούμενος του προγράμματος θα πληρώσει επιτόκιο 1,17%. Αν πάλι πρόκειται για ζευγάρι τρίτεκνων με τουλάχιστον τον έναν από τους δύο ενηλίκους ηλικίας έως 39 ετών, το επιτόκιο θα είναι μηδενικό, καθώς το δάνειο καλύπτεται εξ ολοκλήρου από τη ΔΥΠΑ.
Τα σπίτια για τα οποία θα μπορούν να δανειοδοτηθούν οι νέοι θα πρέπει να είναι άνω των 15 ετών, με άδεια κατασκευής έως το 2007, και να μην υπερβαίνουν τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
Προσοχή, όμως: Η ΚΥΑ ξεκαθαρίζει ότι σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής της δόσης δανείου πάνω από 30 ημέρες, η τράπεζα χαρακτηρίζει τον δανειολήπτη μη συνεργάσιμο κι εφόσον δεν καταβάλει τη δόση έπειτα κι από 90 ημέρες συνεχούς υπερημερίας, καταγγέλλει τη σύμβαση.
Τα πέντε βήματα
Αναλυτικά, σύμφωνα με την ΚΥΑ, ο υποψήφιος δανειολήπτης:
Το επιτόκιο διαμορφώνεται στο ένα τέταρτο του κόστους που θα είχε ένα κανονικό στεγαστικό.
• Υποβάλλει αίτηση, για να κριθεί η κατ’ αρχήν επιλεξιμότητά του, σε κάποια από τις τράπεζες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
• Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από σειρά δικαιολογητικών για το καθένα από τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Οι τράπεζες ελέγχουν την πλήρωση των προϋποθέσεων (ηλικιακό όριο, εισόδημα, έλλειψη ακινήτου κατάλληλου προς κατοικία) για κάθε αιτούντα. Εάν αυτές πληρούνται, τότε αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα του ενδιαφερομένου με βάση τους εσωτερικούς κανονισμούς τους και αποφασίζουν για την προέγκριση ή όχι δανείου και τα κριτήρια πιστοδότησης εντός 60 ημερών από την υποβολή της αίτησης. Η προέγκριση ισχύει για 60 ημέρες από τη γνωστοποίησή της στον αιτούντα.
• Η τράπεζα ενημερώνει τον αιτούντα για την προέγκριση και αυτός εντός της προθεσμίας των 60 ημερών οφείλει να γνωστοποιήσει στην τράπεζα το αιτούμενο ποσό δανείου (που δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ), το ακίνητο που προτίθεται να αγοράσει και την τιμή του (που δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ σύμφωνα με το συμβόλαιο αγοράς) και να προσκομίσει τα έγγραφα που απαιτούνται ώστε η τράπεζα να κάνει τον απαραίτητο έλεγχο. Αν η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, η οικονομική προέγκριση παύει να ισχύει. Εάν προσκομιστούν εμπρόθεσμα όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τότε σε συνέχεια επικοινωνίας της τράπεζας με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ), η ΕΑΤ δεσμεύει το ποσό του αιτούμενου δανείου μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία τελικής έγκρισης ή εν μέρει έγκρισης ή απόρριψης του δανείου από την τράπεζα και εντάσσει τη συγκεκριμένη αίτηση στο πρόγραμμα.
• Στη συνέχεια η τράπεζα διενεργεί νομικό και τεχνικό έλεγχο επί του ακινήτου και γνωστοποιεί τα αποτελέσματα στην ΕΑΤ. Εάν από τον έλεγχο προκύψει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις ως προς το ακίνητο για τη λήψη δανείου, υποβάλλει στην ΕΑΤ τη σχετική δανειακή σύμβαση. Η ΕΑΤ ελέγχει τα στοιχεία που υποβλήθηκαν και εγκρίνει τη σύμβαση, εκτός και αν: α) ο υποψήφιος δανειολήπτης έχει αιτηθεί δάνειο ή έχει καταρτίσει σύμβαση με άλλη τράπεζα στο πλαίσιο του προγράμματος ή β) το ποσό που αναγράφεται στη σύμβαση υπερβαίνει το ποσό που είχε δεσμευθεί ή το 90% του συμβολαίου αγοράς ή γ) τα καταχωρισμένα στοιχεία είναι λανθασμένα.
• Η υπογραφή σύμβασης με τον τελικό αποδέκτη, η εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης επί του ακινήτου που θα διασφαλίζει το δάνειο και η εκταμίευση του συνολικού ποσού της σύμβασης πραγματοποιείται εντός 6 μηνών από την έγκριση της ΕΑΤ. Η παραπάνω προθεσμία παρατείνεται κατά 2 μήνες αν η αίτηση για εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης έχει υποβληθεί εντός του εξαμήνου. Εάν οι προθεσμίες αυτές δεν τηρηθούν με υπαιτιότητα του αιτούντος, η αίτηση απορρίπτεται.
Εφόσον το δάνειο εγκριθεί, και πριν από την εκταμίευσή του, η τράπεζα υποχρεούται να ενημερώσει την ΕΑΤ και τη ΔΥΠΑ για τον έλεγχο που διενήργησε σε σχέση με την επιλεξιμότητα του δικαιούχου και του προς απόκτηση ακινήτου.