Υπό τη συνεχή και εντεινόμενη πίεση της Ουάσιγκτον, οι Ευρωπαίοι τείνουν να συστρατευθούν με την υπερδύναμη στον ανταγωνισμό της με το Πεκίνο για την παγκόσμια κυριαρχία στην υψηλή τεχνολογία. Επειτα από πιέσεις ετών, οι ευρωπαϊκές χώρες προσανατολίζονται να επιβάλουν περιορισμούς στις εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας στην Κίνα προκειμένου να εμποδίσουν τη δεύτερη οικονομία στον κόσμο να παράγει με τις δικές της βιομηχανίες τους πλέον προηγμένους επεξεργαστές. Είναι η κατηγορία επεξεργαστών που έχει εκτεταμένες εφαρμογές στον αμυντικό και πολεμικό εξοπλισμό, γι’ αυτό και η Ουάσιγκτον επικαλείται πάντα λόγους εθνικής ασφαλείας στην πολιτική της επί του θέματος. Παράλληλα, όμως, ακόμη δύο ευρωπαϊκές χώρες ενδέχεται να απαγορεύσουν τις εισαγωγές τεχνολογικού εξοπλισμού από τις κινεζικές βιομηχανίες Huawei και ZET.
Η Ολλανδία ανακοίνωσε χθες ότι θα επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές τεχνολογίας για την παραγωγή των «πλέον προηγμένων» επεξεργαστών. Πρόκειται για τους επεξεργαστές που παράγει η ολλανδική βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας ASML. Στη σχετική επιστολή της προς το ολλανδικό Κοινοβούλιο η υπουργός Εμπορίου της χώρας, Λίσε Σραϊνεμάχερ, απέφυγε να διευκρινίσει ποια ή ποιες ακριβώς κατηγορίες επεξεργαστών θα αφορά η απαγόρευση εξαγωγών που θα τεθεί σύντομα σε ισχύ. Αρκέστηκε μόνο να τονίσει πως η απαγόρευση θα επιβληθεί με «χειρουργική» ακρίβεια και αφορά μόνο πολύ εξειδικευμένα συστήματα τα οποία παράγουν τους μικρότερους επεξεργαστές, μεταξύ των οποίων και αυτοί που κατασκευάζει η ολλανδική βιομηχανία ASML. Προσέθεσε επίσης ότι οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση προκειμένου να τους χορηγηθούν άδειες για την εξαγωγή της σχετικής τεχνολογίας. Από την πλευρά της η ASML έσπευσε να τονίσει ότι «δεν προβλέπει να υπάρξουν κάποιες οικονομικές επιπτώσεις της απαγόρευσης στην εικόνα της επιχείρησης για το 2023» και ότι δεν έχει λάβει προς το παρόν καμία διευκρίνιση από την ολλανδική κυβέρνηση. Σημειωτέον ότι οι επεξεργαστές EUV της ASML είναι η κατηγορία της πλέον προηγμένης τεχνολογίας, αλλά οι εξαγωγές τους έχουν ήδη απαγορευθεί από το 2019.
Είχε προηγηθεί μερικές ώρες νωρίτερα ανακοίνωση του Βερολίνου ότι επανεξετάζει το θέμα των εισαγωγών τεχνολογικού εξοπλισμού από κινεζικές βιομηχανίες, όπως η Huawei και η ZTE. Πρόκειται για δύο κινεζικούς κολοσσούς, εξοπλισμός των οποίων χρησιμοποιείται έως τώρα στα δίκτυα τηλεπικοινωνιών τρίτης γενιάς (5G) της Γερμανίας. Πρόκειται, όμως, επίσης και για τις δύο κινεζικές βιομηχανίες που έχουν κατηγορηθεί από την Ουάσιγκτον ότι κατασκοπεύουν τη Δύση με τη χρήση κακόβουλου λογισμικού και μεταφέρουν πληροφορίες στις κινεζικές ένοπλες δυνάμεις. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε για το θέμα, ο Μαξιμίλιαν Καλ, εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών, τόνισε πως είναι σημαντικό για τις γερμανικές εταιρείες τηλεπικοινωνιών «να μην έχουν υπερβολικό βαθμό εξάρτησης από ορισμένους προμηθευτές τους». Παράλληλα προειδοποίησε πως αν στις αρχές Απριλίου διαπιστωθεί ότι υπάρχει κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια της χώρας, τότε οι γερμανικές επιχειρήσεις δεν θα αποζημιωθούν από την κυβέρνηση για τα εξαρτήματα που θα χρειαστεί να αφαιρεθούν από τα δίκτυά τους και να αντικατασταθούν.
Η Ολλανδία θα επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές τεχνολογίας και το Βερολίνο επανεξετάζει το θέμα των εισαγωγών τεχνολογικού εξοπλισμού από κινεζικές βιομηχανίες.
Σχετική έκθεση της δανέζικης εταιρείας Strand Consult που παρουσιάστηκε το περασμένο έτος διαπίστωνε πως το 59% των εξαρτημάτων και ανταλλακτικών στα γερμανικά δίκτυα πέμπτης γενιάς είναι προϊόντα κινεζικών βιομηχανιών, όπως η Huawei και ZTE. Στην περίπτωση που αποφασίσει τελικά την απαγόρευση αυτών των εισαγωγών, η Γερμανία θα είναι η τρίτη ευρωπαϊκή χώρα, μετά τη Σουηδία και τη Βρετανία, που θα απαγορεύσει τις εισαγωγές εξοπλισμού τηλεπικοινωνιών από την Κίνα. Η Ουάσιγκτον όχι μόνο έχει απαγορεύσει τη χρήση εξοπλισμού της Huawei στα αμερικανικά δίκτυα 5G, αλλά έχει επιβάλει αυστηρότατους περιορισμούς στις εξαγωγές μικροεπεξεργαστών στον κινεζικό κολοσσό των τηλεπικοινωνιών. Σχολιάζοντας σχετικά το θέμα, ο Θόρστεν Μπένερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Πολιτικής στο Βερολίνο, τόνισε πως «η απόφαση για τον εξοπλισμό των δικτύων πέμπτης γενιάς θα έπρεπε να είχε αντιμετωπισθεί ως το εύκολο μέρος της υπόθεσης και να είχε ληφθεί προ πολλού». Προσέθεσε, επίσης, πως δεν είναι συνετή στάση «να εξαρτάται κανείς από εταιρείες συνδεδεμένες με το κυβερνών κόμμα της Κίνας, καθώς έτσι επαναλαμβάνουμε τα λάθη που κάναμε με τη Ρωσία».
Σημειωτέον ότι δημοσκόπηση που διεξήγαγε τον Σεπτέμβριο το ίδρυμα Μάρσαλ της Γερμανίας μεταξύ πολιτών στις δύο πλευρές του Ατλαντικού κατέδειξε πως η πλειονότητα των Ευρωπαίων τάσσονται υπέρ μιας «σκληρότερης» στάσης προς την Κίνα. Εξάλλου, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες χαρακτήρισαν το Πεκίνο είτε «ανταγωνιστή» είτε «αντίπαλο». Το κλίμα ήταν πολύ αρνητικό για την Κίνα σε Σουηδία, Λιθουανία, Πολωνία, Ολλανδία και Γερμανία. Σύμφωνα μάλιστα με τον Μάρτιν Χάλα, διευθυντή της δεξαμενής σκέψης Sinopsis που έχει έδρα στην Πράγα, «είναι η ίδια διαδικασία αφύπνισης που έχουμε δει στις ΗΠΑ και την Αυστραλία και αφορά ορισμένες δυσάρεστες όψεις της συνεργασίας με την Κίνα».
Οι κινεζικές βιομηχανίες σπάνε με «τρικ» το τεχνολογικό εμπάργκο της Ουάσιγκτον
Την ίδια την υψηλή τεχνολογία χρησιμοποιούν οι κινεζικές εταιρείες για να παρακάμψουν τις απαγορεύσεις και ουσιαστικά τον αποκλεισμό τους από τους επεξεργαστές υψηλής τεχνολογίας που τους έχει επιβάλει η Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, όσες κινεζικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης αντιμετωπίζουν το αμερικανικό εμπάργκο χρησιμοποιούν τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών «νέφους» στο Ιντερνετ ώστε να έχουν πρόσβαση στην υψηλή τεχνολογία παραγωγής επεξεργαστών μέσω ενδιάμεσων εταιρειών. Η βρετανική εφημερίδα επισημαίνει μάλιστα πως οι ελιγμοί στους οποίους καταφεύγουν οι κινεζικές βιομηχανίες προδίδουν τα πιθανά κενά της πολιτικής τεχνολογικού αποκλεισμού που έχει επιβάλει η Ουάσιγκτον. Συχνά καταφεύγουν σε συμφωνίες ενοικίασης της απαιτούμενης τεχνολογίας ή ακόμη και στην αγορά των επεξεργαστών μέσω θυγατρικών τους στην Κίνα.
Για παράδειγμα η iFlytek, κρατική εταιρεία τεχνολογίας αναγνώρισης φωνής που βρίσκεται στη μαύρη λίστα της Ουάσιγκτον από το 2019, έχει αποκτήσει πρόσβαση στους επεξεργαστές A100 της Nvidia μέσω συμφωνίας ενοικίασης. Πρόκειται για επεξεργαστές αναγκαίους για τις εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης. Μηχανολόγος της iFlytek ανέφερε πως η εταιρεία «νοικιάζει επεξεργαστές και εξοπλισμό σε μακροπρόθεσμη βάση και είναι το ίδιο με το να τα έχει στην κατοχή της». Εξάλλου, υπάλληλοι της εταιρείας αναγνώρισης προσώπου SenseTime, που είχε την ίδια τύχη με την iFlytek, ανέφεραν στους F.T. ότι η εταιρεία έχει επιστρατεύσει μεσάζοντες για την αγορά των εξαρτημάτων τεχνολογίας που της έχει απαγορεύσει η Ουάσιγκτον. Τόνισαν, μάλιστα, ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η SenseTime αγόραζε επεξεργαστές προηγμένης τεχνολογίας απευθείας μέσω θυγατρικών της που δεν βρίσκονται στη μαύρη λίστα της Ουάσιγκτον.
Παράλληλα, ιδιωτικές εταιρείες «νέφους» παρέχουν στις κινεζικές βιομηχανίες πρόσβαση στους αμερικανικούς επεξεργαστές υψηλής τεχνολογίας. Η εταιρεία «νέφους» AI-Galaxy που έχει έδρα στη Σαγκάη, και ιδρύθηκε από πρώην στελέχη της Nvidia και της AliCloud, χρεώνει 10 δολ. την ώρα για να προσφέρει πρόσβαση στους επεξεργαστές A100 της Nvidia. Οπως επισημαίνει η βρετανική εφημερίδα, το γεγονός ότι οι κινεζικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης κατορθώνουν να έχουν πρόσβαση στους επεξεργαστές υψηλής τεχνολογίας της Nvidia σκιαγραφεί την πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ στην προσπάθειά τους να περιορίσουν τις κινεζικές εταιρείες. Τον Οκτώβριο η Ουάσιγκτον απαγόρευσε στις αμερικανικές επιχειρήσεις να πωλούν εξοπλισμό παραγωγής προηγμένων επεξεργαστών στις κινεζικές επιχειρήσεις. Εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου δήλωσε πως η ασφάλεια του υπουργείου «παρακολουθεί και διερευνά επισταμένως για τυχόν παραβιάσεις των απαγορεύσεων στις εξαγωγές, αλλά δεν σχολιάζει σχετικά τυχόν καταγγελίες». Παράλληλα, εμπειρογνώμων του τομέα ελέγχου εξαγωγών δήλωσε πως οι σχετικές απαγορεύσεις που έχει επιβάλει η Ουάσιγκτον δεν καλύπτουν τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών νέφους. Προσέθεσε, πάντως, ότι παραβίαση του εμπάργκο θεωρείται μόνο η περίπτωση στην οποία η τεχνολογία των επεξεργαστών χρησιμοποιείται για την κατασκευή όπλων μαζικής καταστροφής. Σημειωτέον, άλλωστε, πως από τη στιγμή που επέβαλε η Ουάσιγκτον το εμπάργκο, οι τοπικές αρχές στην Κίνα έσπευσαν να βοηθήσουν τις βιομηχανίες ώστε να συγκεντρώσουν απόθεμα επεξεργαστών προηγμένης τεχνολογίας. Στέλεχος της iFlytek δήλωσε μάλιστα πως η επιβολή απαγορεύσεων είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθούν θεαματικά τα αποθέματα υπολογιστών με τη βοήθεια του κινεζικού κράτους, το οποίο προέβη σε μαζικές αγορές και αποθήκευση επεξεργαστών της Nvidia.