Τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιηθεί ή σχεδιαστεί πολλές ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις σε αδειοδότηση, περιβαλλοντική αδειοδότηση και χωροταξία. Χωριστά, αλλά κυρίως ως συνεκτικό άθροισμα, ήδη διευκολύνουν σημαντικά την καθημερινότητα των επιχειρήσεων. Επιπλέον, αναμένεται με την ολοκλήρωσή τους να στηρίξουν ακόμη περισσότερο τη σύγχρονη λειτουργία του κράτους, σύμφωνα με την αρχή «σαφείς και γνωστοί όροι για απλή και ταχεία εγκατάσταση, λειτουργία», με «αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας και του δημοσίου συμφέροντος, με στοχευμένους εκ των υστέρων ελέγχους». Στην πράξη, με τις μεταρρυθμίσεις αυτές οι περισσότερες επιχειρήσεις, ειδικά της μεταποίησης, θα μπορούν να υλοποιούν γρήγορα τις επενδύσεις που σχεδιάζουν, να ξεκινούν τη λειτουργία τους άμεσα και θα γνωρίζουν ότι θα ελεγχθούν βάσει σχεδίου που βασίζεται στην ανάλυση κινδύνων. Οι έλεγχοι αυτοί, φυσικά, θα απαιτούν από τις επιχειρήσεις ιδιαίτερη επιμέλεια στην τήρηση των κανόνων, αλλά κυρίως οι επιχειρήσεις θα γνωρίζουν ότι με αυτούς προστατεύεται τόσο η αρχή του ισότιμου ανταγωνισμού όσο και το περιβάλλον.
Οι μετασχηματισμοί αυτοί συζητήθηκαν στο πλαίσιο του ψηφιακού εργαστηρίου με θέμα τις μεταρρυθμίσεις για την επιτάχυνση και απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών που διοργάνωσε πρόσφατα (13.2.2023) ο ΣΕΒ με τη στήριξη των περιφερειακών βιομηχανικών συνδέσμων (ΣΒΑΠ, ΣΒΘΣΕ, ΣΒΣΕ, ΣΕΒΠΔΕ και ΣΘΕΒ).
Σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, μείζονος σημασίας είναι το έργο αντικατάστασης πλήθους δραστηριοτήτων, περιλαμβανομένης πλέον και της μεταποίησης, από μια απλή γνωστοποίηση των γραφειοκρατικών αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας. Η αναμενόμενη, κατ’ αρχάς δοκιμαστική, λειτουργία εντός του 2023 του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ-ΑΔΕ) θα διευκολύνει παραπέρα την καθημερινότητα των επιχειρήσεων, ενώ επιπλέον θα διαχειρίζεται και τους ελέγχους που θα γίνονται βάσει σύγχρονων πρακτικών.
Αντίστοιχη μεταρρυθμιστική πρόοδος υπάρχει και στην περιβαλλοντική αδειοδότηση, σε ζητήματα αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων. Εδώ, ήδη, έχει υλοποιηθεί πρόσφατα η εκλογίκευση των κατατάξεων των δραστηριοτήτων της μεταποίησης και εφοδιαστικής αλυσίδας στις επιμέρους κατηγορίες. Δηλαδή ο διαχωρισμός αυτών που η δραστηριότητά τους απαιτεί μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και αυτών που αξιολογείται ότι μπορούν με ασφάλεια για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία να εκκινήσουν τη λειτουργία τους εφόσον συμμορφώνονται με συγκεκριμένες προδιαγραφές, τις λεγόμενες Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις-ΠΠΔ. Με την επικείμενη επικαιροποίηση των ΠΠΔ για τη μεταποίηση θα ολοκληρωθεί η σημαντική αυτή μεταρρύθμιση, που θα συνεισφέρει και αυτή στην απλοποίηση της καθημερινότητας της πλειονότητας των υφιστάμενων και νέων επιχειρήσεων, καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση του ισότιμου ανταγωνισμού. Παράλληλα, προωθείται η έναρξη λειτουργίας του Μητρώου Αξιολογητών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία αξιολόγησης και των περιπτώσεων που απαιτούν τέτοια μελέτη.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη διασαφήνιση του «τι επιτρέπεται και πού», θέμα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, προωθείται και με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το έργο ολοκλήρωσης του χωρικού σχεδιασμού της χώρας. Η τεχνικά απαιτητική αυτή μεταρρύθμιση περιλαμβάνει την εκπόνηση των Ειδικών Χωρικών Πλαισίων για τη βιομηχανία, τις ορυκτές πρώτες ύλες, τις ΑΠΕ, τον τουρισμό και τις υδατοκαλλιέργειες, καθώς και την ανάθεση σε σύντομο χρόνο του πρώτου κύκλου υλοποίησης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.
Συμπερασματικά, η υλοποίηση του πλαισίου αυτού, αποτέλεσμα πολυετών και συντονισμένων προσπαθειών, με όσα έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, καθώς και με όσα δρομολογούνται, μας επιτρέπει να αντικρίζουμε ένα μέλλον στο οποίο το δημόσιο συμφέρον θα προστατεύεται πιο αποτελεσματικά και ταυτόχρονα οι επιχειρήσεις της μεταποίησης θα μπορούν να δημιουργούν ευημερία και βιώσιμες θέσεις εργασίας, με πρωτόγνωρους για τη χώρα ρυθμούς.
* Ο κ. Παναγιώτης Σκιαδάς είναι επικεφαλής της ομάδας εργασίας «Αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων» του ΣΕΒ.