Αύξηση των επιτοκιακών κερδών από 50% έως 75% κατέγραψαν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες το α΄ τρίμηνο του έτους, επωφελούμενες από την άνοδο των επιτοκίων στο δανειακό τους χαρτοφυλάκιο και τη συγκράτηση των επιτοκίων στις καταθέσεις. Τα συνολικά έσοδα από τόκους προσέγγισαν το 1,9 δισ. ευρώ, από 1,2 δισ. ευρώ (αύξηση κατά 58%) σε σχέση το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022, και αποτέλεσαν τη βασική πηγή ενίσχυσης της κερδοφορίας, που ανήλθε σε 788,4 εκατ. ευρώ.Με βάση τα αποτελέσματα του α΄ τριμήνου 2023, τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους των τεσσάρων συστημικών τραπεζών είναι μειωμένα κατά 38,2% σε σχέση με αυτά του α΄ τριμήνου του 2022.
Σε προσαρμοσμένη όμως βάση, χωρίς δηλαδή το κόστος των τιτλοποιήσεων που ήταν σε εξέλιξη την προηγούμενη χρονιά και χωρίς τα έκτακτα αποτελέσματα από μη συνεχιζόμενες δραστηριότητες, τα κέρδη είναι αυξημένα κατά μέσον όρο 7%. Αυτή η τάση θέτει τις βάσεις για βιώσιμη κερδοφορία την τρέχουσα χρονιά, που θα επιτρέψει με τη σειρά της τη διανομή μερίσματος για την παρούσα χρήση, δηλαδή το 2024, και σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των διοικήσεων ο στόχος για τη διανομή μερίσματος τοποθετείται μεταξύ 10% έως 30% των οργανικών κερδών. Η μετάθεση του στόχου για ένα χρόνο υπήρξε αποτέλεσμα της παρέμβασης του SSM, που θεώρησε πρόωρη τη διανομή μερίσματος για φέτος.
Σύμφωνα με ανάλυση της Eurobank Equities, σε επίπεδο κλάδου τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξήθηκαν κατά 10% σε σχέση με το δ΄ τρίμηνο του 2022 και αναμένεται να κορυφωθούν μεταξύ του β΄ και του γ΄ τριμήνου του 2023. Βασικό χαρακτηριστικό του α΄ τριμήνου ήταν οι αυξημένες αποπληρωμές στις οποίες προχώρησαν επιχειρήσεις από κλάδους με υψηλή ρευστότητα. Ετσι, παρά το γεγονός ότι οι εκταμιεύσεις νέων δανείων παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα (1,7 δισ. ευρώ για την Alpha Bank, 1,5 δισ. ευρώ για την Εθνική και 2 δισ. ευρώ για την Τράπεζα Πειραιώς), οι αποπληρωμές αντιστάθμισαν τις νέες χορηγήσεις και τα υπόλοιπα των ενήμερων χορηγήσεων στην Ελλάδα διατηρήθηκαν σχεδόν στα ίδια επίπεδα σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2022. Αυτή η τάση αναμένεται να περιοριστεί τα επόμενα τρίμηνα και σύμφωνα με τη Eurobank Equities ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης θα διαμορφωθεί σε θετικό έδαφος, αλλά σε μονοψήφιο ρυθμό για το έτος. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του α΄ τριμήνου, η άνοδος των επιτοκιακών εσόδων στηρίχθηκε:
• Στην άνοδο των επιτοκίων από την ΕΚΤ, που ξεκίνησε τον περασμένο Ιούλιο και αποτυπώθηκε στη σύγκριση των αποτελεσμάτων μεταξύ του α΄ τριμήνου 2022 και 2023.
• Στην ενίσχυση του χαρτοφυλακίου των εξυπηρετούμενων δανείων, που αυξήθηκε κατά 7,7% και συγκεκριμένα από 114,6 δισ. ευρώ σε 123,5 δισ. ευρώ.
• Στη συγκράτηση των επιτοκίων στα επιτόκια καταθέσεων, με αποτέλεσμα την αύξηση του καθαρού επιτοκιακού περιθωρίου κατά 90 μονάδες βάσης και συγκεκριμένα από 1,50% το α΄ τρίμηνο του 2022 σε 2,4% το α΄ τρίμηνο του 2023.
• Στην αύξηση των επιτοκιακών εσόδων από το χαρτοφυλάκιο ομολόγων που συνεισέφερε περί τα 286 εκατ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά την ποιότητα του ενεργητικού τους, οι ελληνικές τράπεζες σημείωσαν πτώση στα υπόλοιπα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς με βάση τα αποτελέσματα οι εισροές νέων κόκκινων δανείων παρέμειναν χαμηλά, χωρίς να υπάρχουν σημάδια επιδείνωσης του ρυθμού εξυπηρέτησης από νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Το ποσοστό μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων διαμορφώθηκε στο 6,1% και ο δείκτης κάλυψης από προβλέψεις στο 64%, με την καλύτερη επίδοση να διατηρεί η Εθνική Τράπεζα με δείκτη κάλυψης 89%, ενώ ακολουθούν η Eurobank με 74%, η Τράπεζα Πειραιώς με 55% και η Alpha Bank με 40%. Tα εποπτικά κεφάλαια βελτιώθηκαν περαιτέρω το α΄ τρίμηνο και ο μέσος όρος του βασικού κεφαλαιακού δείκτη (FL CET1) διαμορφώθηκε στο 14,2%, ενισχυμένος κατά 50 μονάδες βάσης.