Μία αναπάντεχη στροφή στο επενδυτικό κλίμα σημειώθηκε σήμερα, αλυσιδωτά στις αγορές της Ασίας, των ΗΠΑ και της Ευρώπης, εν μέσω φόβων για ύφεση στις ΗΠΑ.
Καθώς οι ανήσυχοι επενδυτές έσπευσαν να απεμπλακούν από ριψοκίνδυνα περιουσιακά στοιχεία, διεθνή χρηματιστήρια κατέγραψαν διαδοχικές πτώσεις, με τον ιαπωνικό δείκτη να σημειώνει τη χειρότερη ημέρα των τελευταίων 37 ετών.
Ο δείκτης Topix του Τόκιο υποχώρησε κατά 12,2%, στο πιο απότομο sell off από τη διαβόητη «Μαύρη Δευτέρα» του Οκτωβρίου του 1987, εξαφανίζοντας τα κέρδη που είχε συσωρρεύσει όλη τη χρονιά.
Στη Wall Street, ο δείκτης Nasdaq Composite υποχώρησε κατά το άνοιγμα κατά 6,3%, ενώ ο S&P 500 κατά 4,1%, πριν περιορίσει τις απώλειές του. Ο δείκτης Vix, κοινώς γνωστός ως «δείκτης φόβου» της Wall Street, εκτινάχθηκε πάνω από τις 65 μονάδες, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2020.
Το sell off –το οποίο μεταξύ άλλων είχε ως αποτέλεσμα την πτώση της μετοχής της πανίσχυρης Nvidia κατά 15% μέσα στην ημέρα– θυμίζει μία «ηπιότερη εκδοχή» του κραχ του 1987, σχολιάζει και η Wall Street Journal, αποφεύγοντας να προβεί σε παραλληλισμούς με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Το «ντόμινο» ξεκίνησε μετά τη δημοσίευση των στοιχείων, την Παρασκευή, για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ που υποδαύλισαν μια ξαφνική μεταστροφή στις προσδοκίες από τη διαφαινόμενη «ήπια προσγείωση» σε κίνδυνο «απότομης» πτώσης. Σε αυτό το κλίμα ήρθε να προστεθεί και αύξηση των επιτοκίων της Τράπεζας της Ιαπωνίας που αποσκοπούσε στην ενίσχυση του γιεν. Η είδηση ότι η Berkshire Hathaway του Γουόρεν Μπάφετ πούλησε τις μισές μετοχές της Apple που κατείχε απλώς επιβάρυνε την κατάσταση.
«Υπάρχει μια αίσθηση πώλησης (μετοχών) σε κατάσταση πανικού. Εναυσμα αποτέλεσαν οι ανησυχίες για την αμερικανική οικονομία και η αύξηση των επιτοκίων στην Ιαπωνία με έναν περισσότερο από το αναμενόμενο επιθετικό τόνο», σύμφωνα με αναλυτή.
Καθοριστικές για την περαιτέρω πορεία των αγορών θεωρούνται οι αποφάσεις που θα λάβουν οι κεντρικές τράπεζες για την πορεία των επιτοκίων με τα βλέμματα να είναι στραμμένα στη FED.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι η ισοτιμία του δολαρίου κατέγραψε πτώση 2,2% σε σχέση με το ιαπωνικό γιεν στα 143,10 γιεν, ενώ η ισοτιμία του ευρώ έναντι του ιαπωνικού νομίσματος έπεσε κατά 1,9% στα 156,35 γιεν. Η ισοτιμία του ευρώ παρέμεινε σταθερή έναντι του δολαρίου στο 1,0934 δολάριο.
Ο παράγοντας carry trades
Οι βασικοί δείκτες της Wall Street κατέγραψαν πτώση, καθώς η προθυμία ανάληψης ρίσκου μειώθηκε με φόντο τους φόβους για ύφεση στις ΗΠΑ λόγω των αδύναμων στοιχείων για την απασχόληση που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή.
Οι έντονες ανησυχίες υποχώρησαν κατά τη διάρκεια της ημέρας και οι μετοχές περιόρισαν τις απώλειές τους μετά τα στοιχεία που έδειξαν ότι η δραστηριότητα του τομέα υπηρεσιών τον Ιούλιο ανέκαμψε από το χαμηλό τετραετίας, εν μέσω αύξησης των παραγγελιών και της απασχόλησης.
Οι επενδυτές απέδωσαν την υποχώρηση των μετοχών και στην εκκαθάριση θέσεων των carry trades, όπου οι επενδυτές δανείζονται χρήματα από οικονομίες με χαμηλά επιτόκια, όπως η Ιαπωνία ή η Ελβετία, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν θέσεις με υψηλότερες επιδόσεις.
Η λεγόμενη ομάδα μετοχών Magnificent Seven (Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, NVIDIA, Tesla), αποτελώντας τον βασικό μοχλό που οδήγησε τους δείκτες σε ρεκόρ φέτος, αναμένεται να χάσει 650 δισ. από την κεφαλαιοποίησή της.
Δεύτερη «Μαύρη Δευτέρα»
Το 1987, η χρηματιστηριακή αγορά κατέγραψε τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση στην ιστορία της, με τον S&P 500 να υποχωρεί περισσότερο από 20% τη «Μαύρη Δευτέρα» του Οκτωβρίου. Οι επενδυτές είχαν αποκτήσει υπερβολική δυνατότητα μόχλευσης έπειτα από κέρδη 39% έως το υψηλό του Αυγούστου. «Ομως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ εξασφάλισε ρευστότητα στις τράπεζες, οι επενδυτές δεν χρεοκόπησαν και η αγορά ανέκτησε όλες τις απώλειες μέσα σε δύο χρόνια. Η οικονομία ήταν μια χαρά» σημειώνει η WSJ.
Ο S&P είχε καταγράψει άνοδο 36% στους οκτώ μήνες μέχρι την κορυφή του Αυγούστου 1987, παρόμοια με το 33% που σημείωσε στους οκτώ μήνες μέχρι το φετινό υψηλό. Οπως και το 1987, τα κέρδη φέτος ήρθαν παρά τη σφιχτή νομισματική πολιτική και τις υψηλότερες αποδόσεις των ομολόγων. Οπως και σήμερα, έτσι και το 1987 οι επενδυτές ήταν σε επιφυλακή και έτοιμοι να πουλήσουν για να «κλειδώσουν» τα κέρδη τους. Οι απώλειες είναι μικρότερες μέχρι στιγμής, αλλά η εικόνα για τις επικερδείς συναλλαγές έχει αντιστραφεί, όπως και τότε.
Βουτιά στη Wall Street
Οι κυριότεροι δείκτες της Wall Street υποχώρησαν τη Δευτέρα, καθώς η διάθεση των επενδυτών για ανάληψη ρίσκου μειώθηκε λόγω των φόβων για ύφεση στις ΗΠΑ, προκαλώντας αναταραχές στις παγκόσμιες αγορές.
Ευρωπαϊκές αγορές: Σε χαμηλό έξι μηνών
Στο χαμηλότερο επίπεδο έξι μηνών βούλιαξαν σήμερα και οι ευρωπαϊκές μετοχές, εν μέσω ανησυχιών για επιβράδυνση της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη, με την ενέργεια και τον κλάδο κοινής ωφελείας να βρίσκονται στη δίνη του κυκλώνα.
Ο πανευρωπαϊκός χρηματιστηριακός δείκτης STOXX 600 έκλεισε με πτώση 2,2%, μετριάζοντας τις αρχικές του απώλειες που ενδοσυνεδριακά ξεπέρασαν το 3%. Ο δείκτης είχε καταγράψει τις χειρότερες απώλειες από τον Ιούνιο του 2022, κλείνοντας κάτω από το «ψυχολογικό όριο» των 500 μονάδων.
Ο δείκτης «φόβου» Euro STOXX, που παρακολουθεί τη μεταβλητότητα στην Ευρώπη, εκτινάχθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2022, γεγονός που αντανακλά την απότομη αύξηση της αγωνίας των επενδυτών για την επόμενη ημέρα.
Αυτό που σαφώς επικράτησε ήταν το κλίμα αποφυγής ρίσκου, εν μέσω ανησυχιών ότι επίκειται ύφεση της αμερικανικής οικονομίας, με αποτέλεσμα να βουλιάξει η Wall Street, μετά τις ρευστοποιήσεις στην Ιαπωνία και, ευρύτερα, στα ασιατικά χρηματιστήρια.
Ωστόσο, η είδηση ότι ο κλάδος παροχής υπηρεσιών στις ΗΠΑ ανέκαμψε τον Ιούλιο βοήθησε και την Ευρώπη να κλείσει με μικρότερη πτώση.
Μεταξύ των κορυφαίων ευρωπαϊκών δεικτών, ο DAX στη Φρανκφούρτη, ο CAC 40 στο Παρίσι, ο FTSE 100 στο Λονδίνο και ο IBEX 35 στη Μαδρίτη υπέστησαν απώλειες από 1,4% έως 2,3%, αγγίζοντας χαμηλά πολλών μηνών στη διάρκεια της συνεδρίασης.
«Οι traders ανησυχούν για τις προοπτικές της παγκόσμιας ζήτησης. Και αυτό αυξάνει τις πιθανότητες επιβράδυνσης στις ΗΠΑ, λαμβάνοντας υπόψη και την οικονομική αβεβαιότητα στην Κίνα και στην Ευρώπη», ανέφερε ο Ντέιβιντ Μόρισον, αναλυτής της Trade Nation.
Oι οικονομικές ανησυχίες εντάθηκαν και από τα στοιχεία στην Ευρωζώνη που έδειξαν ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα παρέμεινε στάσιμη τον προηγούμενο μήνα.
Ο κλάδος της ενέργειας άγγιξε χαμηλό εξαμήνου, ακολουθώντας τις χαμηλότερες τιμές πετρελαίου, ενώ ο κλάδος κοινής ωφελείας υποχώρησε σε χαμηλό μηνός. Οι τράπεζες βούλιαξαν σε χαμηλό τετραμήνου. Ωστόσο, η τεχνολογία και ο κλάδος χημικών ήταν από αυτούς που επλήγησαν λιγότερο, παρότι και οι δύο κατέγραψαν απώλειες κοντά στο 1%.
Traders εκτιμούν πως υπάρχει πιθανότητα 78% για μείωση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα τον Σεπτέμβριο, ενώ αναμένουν, με πιθανότητα 90%, δεύτερη μείωση των επιτοκίων και από την ΕΚΤ, σύμφωνα με στοιχεία της LSEG.
Στροφή στα αμερικανικά και γερμανικά ομόλογα
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, επόμενο ήταν οι επενδυτές να στραφούν στην ασφάλεια των κρατικών ομολόγων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η απόδοση των γερμανικών 10ετών βούλιαξε στο χαμηλότερο επίπεδο σε διάρκεια πολλών μηνών, προτού ανακάμψουν μερικώς.
Η απόδοση του γερμανικού 10ετούς υποχώρησε στο 2,07% στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο, ενώ τα ομόλογα διετίας αποκλιμακώθηκαν περισσότερο από 15 μονάδες βάσης στην αρχή της συνεδρίασης, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2023.
Ωστόσο, εν συνεχεία, το ράλι των τιμών μετριάστηκε με αποτέλεσμα η απόδοση του δεκαετούς να κλείσει ελαφρώς υψηλότερα στο 2,16% και του διετούς στο 2,32%.
Στην αμερικανική αγορά, η απόδοση του δεκαετούς κρατικού ομολόγου υποχώρησε προς στιγμή στο 3,77% από το 4,2% που ήταν στην αρχή της προηγούμενης εβδομάδας και από το 4,5% στην αρχή του Ιουλίου.
Στην ευρωπεριφέρεια ωστόσο οι ανησυχίες έγιναν αισθητές, με το spread μεταξύ ιταλικών και γερμανικών 10ετών να αυξάνεται περισσότερο από οκτώ μονάδες βάσης στις 154, στο υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη Ιουνίου, προτού μετριαστεί.
Η απόδοση του ιταλικού 10ετούς ενισχύθηκε πέντε μονάδες βάσης στο 3,79%.
Στην ελληνική αγορά, η απόδοση του 10ετούς ανέβηκε στο 3,33% με το spread ωστόσο να ενισχύεται σημαντικά στις 123 μονάδες βάσης, ενώ στην πενταετία το κόστος δανεισμού κινήθηκε στο 2,64%. Ο όγκος συναλλαγών στην ΗΔΑΤ ήταν αυξημένος στα 101 εκατ. ευρώ.
