Η οικονομία της Βρετανίας φαίνεται να βιώνει μια κυκλική επέκταση κι αυτό σημαίνει επίσης ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για δημοσιονομική εξυγίανση. Το οικονομικό έτος 2023/24 η κυβέρνηση εξακολουθούσε να έχει έλλειμμα 4,4% του ΑΕΠ. Αν και προσδοκούμε να το μειώσει, παραμένει ασαφές πότε θα το πράξει και πώς. Καθ’ ημάς, η δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να προέλθει από μείωση δαπανών, οι οποίες οφείλουν να εστιασθούν εκ νέου στις ζωτικές προτεραιότητες της κυβέρνησης – άλλωστε, τα έσοδα του δημόσιου τομέα και οι δαπάνες βρίσκονται ήδη σε πρωτοφανή επίπεδα. Τα δημόσια έσοδα τα τελευταία δύο έτη ήταν αρκετά υψηλά για να επιτευχθεί εξισορρόπηση, εάν οι δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ διατηρούνταν στα επίπεδα του μεταπολεμικού μέσου όρου. Πόσο μάλλον, όταν αυτός ο μέσος όρος περιλαμβάνει τις υψηλότατες δαπάνες στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και στην πανδημία κι επειδή ιστορικά οι εισπράξεις υπολείπονταν των δαπανών 2,8 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσον όρο. Η νέα υπουργός Οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς είπε ότι ανακάλυψε μια «τρύπα» 22 δισ. λιρών (0,8% του ΑΕΠ) στο σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης για το τρέχον οικονομικό έτος.
Μέχρι στιγμής, τα μέτρα που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση των Εργατικών είναι ανεπαρκή για να καλύψουν το κενό, πόσο μάλλον να επιτρέψουν επιπλέον δαπάνες.
Στις 30 Οκτωβρίου η υπουργός θα παρουσιάσει τον τελικό προϋπολογισμό της. Επί του παρόντος, οι Εργατικοί βάζουν τις πολιτικές βάσεις για ευρύτερες αυξήσεις φόρων συνδυασμένες με ορισμένες περικοπές δαπανών. Αν και έδωσαν ασυνήθιστα μεγάλη έμφαση για αριστερό κόμμα στην οικονομική ανάπτυξη στο προεκλογικό τους μανιφέστο, διατρέχουν τον κίνδυνο να επιδιώξουν ατελέσφορες αυξήσεις φόρων, που θα καθιστούσαν τη Βρετανία λιγότερο ελκυστική για εργασία. Μετά δύο χρόνια στασιμότητας, η χώρα εμφάνισε ισχυρή ανάκαμψη το πρώτο εξάμηνο του 2024.
Αν και οι ρυθμοί αύξησης του ΑΕΠ πιθανώς θα μετριαστούν κάπως, αναμένουμε η ανάπτυξη να συνεχιστεί αργότερα φέτος (και μετά). Οι πρώιμοι δείκτες του τρίτου τριμήνου στηρίζουν την εκτίμησή μας, εφόσον η εμπιστοσύνη των καταναλωτών αυξήθηκε περαιτέρω σε -13 τον Ιούλιο από -14 τον Ιούνιο και ισοδυναμεί με τον προπανδημικό μέσο όρο δεκαετίας. Μεσοπρόθεσμα οι προοπτικές ανάπτυξης του ΑΕΠ φαίνονται λίγο καλύτερες για το Ηνωμένο Βασίλειο από ό,τι για την Ευρωζώνη. Η τάση της βρετανικής οικονομίας, τέλος, θα μπορούσε να ξεπερνάει τις 0,3-0,5 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως την Ευρωζώνη, κυρίως λόγω της υψηλότερης δυνητικά προσφοράς εργασίας.
* Οι κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ, Φέλιξ Σμιντ και Σάλομον Φίντλερ είναι οικονομολόγοι της Berenberg Bank.
