Μέσα από υπερεκπτώσεις από τον φόρο των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη, οι οποίες θα φτάνουν ακόμη και το 315%, από 200% που είναι σήμερα, μειωμένο φόρο για μία δεκαετία στα έσοδα από προϊόντα που προστατεύονται από πατέντα και εκπτώσεις φόρου για επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις φιλοδοξεί η κυβέρνηση να προωθήσει την πολυπόθητη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, μοντέλου βασισμένο στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, είτε πρόκειται για τρόφιμα είτε για εφαρμογές ιατρικής τεχνολογίας.
Ταυτόχρονα, κατ’ εφαρμογήν και μιας εκ των βασικών προτάσεων της «έκθεσης Πισσαρίδη», η κυβέρνηση προχωράει στη θέσπιση φορολογικών και χρηματοδοτικών κινήτρων για την προώθηση των συγχωνεύσεων. Το σχετικό νομοσχέδιο, βασικά σημεία του οποίου παρουσιάστηκαν χθες από τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο και τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, αναμένεται να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή εντός του επόμενου διμήνου. Το δημοσιονομικό κόστος των νέων μέτρων υπολογίζεται με βάση την υφιστάμενη επιχειρηματική δραστηριότητα σε 40 εκατ. ευρώ ετησίως, με τον κ. Θεοδωρικάκο να επισημαίνει χθες ότι το όφελος στην πραγματική οικονομία από την εφαρμογή τους θα είναι πολλαπλάσιο.
Τη «μερίδα του λέοντος» στα μέτρα που ανακοινώθηκαν χθες κατέχει η στήριξη, πολλαπλώς, της καινοτομίας. Τα φορολογικά, και όχι μόνο, κίνητρα είναι τα ακόλουθα:
• Οι υπερεκπτώσεις δαπανών για επιστημονική και τεχνολογική έρευνα, από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρήσεων, αυξάνονται ως ποσοστό και επεκτείνονται και σε νέες περιπτώσεις. Ειδικότερα, από 200% που είναι σήμερα θα ανέρχονται σε α) 250% για έργα συνεργασίας με νεοφυείς επιχειρήσεις ή και ερευνητικά κέντρα, β) 300% για μικρομεσαίες επιχειρήσεις έντασης γνώσης (επιχειρήσεις που οι δαπάνες τους για έρευνα και ανάπτυξη ξεπερνούν το 20% των συνολικών δαπανών τους) και γ) 315% για μικρομεσαίες επιχειρήσεις έντασης γνώσης, εάν υπερβαίνουν τον μέσο όρο των αντίστοιχων δαπανών των προηγούμενων δύο ετών.
• Αυξάνεται σε 900.000 ευρώ από 300.000 ευρώ το όριο των επενδύσεων για τις οποίες ισχύει έκπτωση 50% από το φορολογητέο εισόδημα, όταν πραγματοποιούνται από angel investors σε εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων startups. Σημειώνεται ότι μέχρι τις 30 Ιουλίου στο μητρώο ήταν εγγεγραμμένες 867 επιχειρήσεις.
• Από την 1η Ιανουαρίου 2025 θα χορηγείται άδεια παραμονής (golden visa) σε όσους επενδύουν τουλάχιστον 250.000 ευρώ σε startups, εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων.
Οι υπερεκπτώσεις από τον φόρο δαπανών για έρευνα θα φτάνουν ακόμη και το 315%, από 200%.
• Επεκτείνονται τα κίνητρα για τη χρήση πατέντας. Ετσι, εκτός από την τριετή φοροαπαλλαγή που ισχύει σήμερα για τα έσοδα από προϊόντα που προστατεύονται από πατέντα, τα επόμενα επτά χρόνια –μετά τη λήξη της πρώτης τριετίας– ο αντίστοιχος φόρος εισοδήματος θα είναι μειωμένος κατά 10%.
Ταμείο για πατέντες
Εκτός των παραπάνω, ο Κωστής Χατζηδάκης προανήγγειλε χθες τη δημιουργία ενός ειδικού ταμείου για τις πατέντες (Patent Fund) το οποίο σχεδιάζει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Κεντρικός στόχος θα είναι η χρηματοδότηση των διαδικασιών που πρέπει να ακολουθήσει μια επιχείρηση για να αποκτήσει διεθνή πατέντα, καθώς και της ανάπτυξης ενός ελάχιστα βιώσιμου προϊόντος (Minimum Viable Product – πρώιμο προϊόν ή πρότυπο για να δοκιμαστεί και στη συνέχεια, με βάση τις παρατηρήσεις, να εξελιχθεί).
Τα τρία πρώτα κίνητρα μπορούν στην ουσία να αξιοποιηθούν και για συγχωνεύσεις και εξαγορές, ενώ γι’ αυτόν αποκλειστικά τον λόγο θα θεσπισθούν επιπλέον τα εξής:
• Το ελάχιστο εταιρικό κεφάλαιο που απαιτείται για τη νέα εταιρεία που θα προκύπτει από συνεργασία ή μετασχηματισμό, προκειμένου να τυγχάνει της φοροαπαλλαγής 30% επί των κερδών, μειώνεται σε 100.000 ευρώ από 125.000 ευρώ που είναι σήμερα.
• Θεσπίζεται η δυνατότητα μεταφοράς φορολογικής ζημίας μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων.
Τέλος, από τη νέα δράση του ΕΣΠΑ για τις ΜμΕ, η οποία σχεδιάζεται και προβλέπεται να είναι ύψους περίπου 350 εκατ. ευρώ, θα προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση κατά 10%, από την κανονικά προβλεπόμενη, για επενδύσεις από επιχειρήσεις που αποτελούν προϊόν συγχώνευσης. Ετσι, συνολικά η επιχορήγηση των επενδύσεων μπορεί να φτάνει ακόμη και το 60%. Εξάλλου, μέσα στο επόμενο δίμηνο το υπουργείο Ανάπτυξης θα προχωρήσει στην έγκριση χρηματοδότησης συνολικού ύψους 170 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για ιδιωτικές επενδύσεις σε σειρά κρίσιμων κλάδων (αγροδιατροφικός, φαρμακοβιομηχανία, αμυντική βιομηχανία και ρομποτική κ.ά.). Σε εξέλιξη είναι επίσης πρόγραμμα ψηφιακής μετάβασης των ΜμΕ ύψους 85 εκατ. ευρώ και πρόγραμμα αναβάθμισης βιομηχανικών πάρκων προϋπολογισμού 90,4 εκατ. ευρώ.
Μείωση γραφειοκρατίας
Την κατάργηση ή απλοποίηση 15 χρονοβόρων διαδικασιών για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις με στόχο τη μείωση του διοικητικού γραφειοκρατικού βάρους κατά τουλάχιστον 25% μες στην επόμενη διετία ανακοίνωσε ο κ. Θεοδωρικάκος. Ο ίδιος δεν παρέλειψε να τονίσει την ανάγκη συνεργασίας με τα συναρμόδια υπουργεία, καθώς από κοινού θα πρέπει να συναποφασισθούν οι διαδικασίες που θα καταργηθούν. Ενδεικτικά, κάποιες από τις υπό εξέταση διαδικασίες είναι η υποβολή, ο έλεγχος, η πιστοποίηση έργων τεχνολογικής και επιστημονικής έρευνας, η έκδοση και τροποποίηση άδειας εγκεκριμένου εξαγωγέα, καθώς και η λήψη τελωνειακών αδειών. Αξίζει να σημειωθεί ότι την προηγούμενη δεκαετία είχαν γίνει σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης των εξαγωγικών διαδικασιών, κάτι που είχε καταγραφεί και στις εκθέσεις Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολλά ακόμη να γίνουν.