Εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες αποφεύγουν τις συναλλαγές με κάρτες, είτε τις χρησιμοποιούν σπάνια. Αν και συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια η κατάσταση είναι εμφανώς καλύτερη, φαίνεται ξεκάθαρα ότι προτιμούν τα μετρητά και σε κάποιες ενδεχομένως περιπτώσεις και «μαύρα».
Αντίθετα, στα σούπερ μάρκετ, στα πρατήρια καυσίμων, στα ξενοδοχεία αλλά και στην εστίαση η χρήση καρτών έχει παγιωθεί. Αυτό που ωστόσο προκαλεί εντύπωση είναι ότι οι καταναλωτές το 2023 σε σύγκριση με το 2021 κατέβαλαν μικρότερα ποσά με κάρτα στα σούπερ μάρκετ.
Συγκεκριμένα το 2021, σε μικρά και μεγάλα σούπερ μάρκετ οι συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν ανήλθαν σε 320 εκατ., με τον τζίρο (με κάρτα) να ανέρχεται στο ποσό των 7,97 δισ. ευρώ. Το 2023 σε περίπου ίδιο αριθμό συναλλαγών (287 εκατ.) οι συναλλαγές με κάρτα περιορίστηκαν στα 6,65 δισ. ευρώ. Οπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν και επαγγέλματα που αποφεύγουν τη χρήση των καρτών όπως τα ταξί, τα μεσιτικά γραφεία, οι δικηγόροι και οι γιατροί που δεν χρησιμοποιούν τα POS, προτιμώντας τα μετρητά.
Τα στοιχεία που έχει στα χέρια της η ΑΑΔΕ, κυρίως όσων φαίνεται να έχουν στο «συρτάρι» τα POS, θα χρησιμοποιηθούν από τις ελεγκτικές υπηρεσίες προκειμένου να διαπιστωθεί εάν το ύψος των δηλωθέντων εισοδημάτων κάποιων επαγγελματιών-επιχειρηματιών βρίσκεται στον μέσο όρο του κλάδου. Εμφαση λοιπόν θα δοθεί στα επαγγέλματα και στους κλάδους που επιμένουν με μετρητά προκειμένου να διαπιστωθεί εάν η επιλογή αυτή σχετίζεται και με φοροδιαφυγή.
Πάντως, πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναφέρουν ότι η εικόνα το 2024 θα είναι τελείως διαφορετική. Με την υποχρέωση όλων των κλάδων της οικονομίας να διαθέτουν POS οι ηλεκτρονικές συναλλαγές θα αυξηθούν σημαντικά ακόμα και στους κλάδους που σήμερα φαίνεται να το αποφεύγουν. Αυτό θα συμβεί καθώς γίνεται πλέον συνήθεια στους πολίτες να πληρώνουν με κάρτα, ενώ αντιλαμβάνονται ότι κάποιοι επιχειρούν να ζουν εις βάρος των άλλων.
Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα:
1. Στα 10.895 σούπερ μάρκετ (μικρά και μεγάλα), οι συναλλαγές με POS ανήλθαν στα 6,65 δισ. ευρώ. Η μέση συναλλαγή διαμορφώνεται στα 23 ευρώ από 25 ευρώ το 2021.
2. Στα 3.691 πρατήρια καυσίμων, οι συναλλαγές με POS έφθασαν τα 3,25 δισ. ευρώ. Η μέση συναλλαγή ήταν 39 ευρώ, από 37 ευρώ το 2021.
3. Στην εστίαση, 28.124 επιχειρήσεις έκαναν χρήση των POS. Oι συναλλαγές με κάρτες έφθασαν το προηγούμενο έτος στα 2,9 δισ. ευρώ από 1,8 δισ. ευρώ το 2021. Η αύξηση είναι τεράστια και συγκεκριμένα 61,1% μέσα σε διάστημα δύο χρόνων. Η μέση συναλλαγή διαμορφώθηκε στα 21 ευρώ.
Σε σύνολο 5.025 γιατρών οι 2.617 χρησιμοποίησαν POS, με τον τζίρο τους να φθάνει στα 26,17 εκατ. – Κατά μέσον όρο έλαβαν 10.369 ευρώ.
4. Ξενοδοχεία και καταλύματα. Οι συναλλαγές σε 5.102 επιχειρήσεις που έκαναν χρήση POS ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ. Η μέση συναλλαγή ανήλθε στα 155 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή διαφαίνεται ότι σε σύγκριση με το 2021 περίπου 1.000 επιχειρήσεις λιγότερες χρησιμοποίησαν POS.
5. Στο λιανικό εμπόριο ενδυμάτων, 10.412 επιχειρήσεις χρησιμοποιούν POS. Οι συναλλαγές έφθασαν το 1,4 δισ. ευρώ.
6. Σχεδόν το σύνολο των φαρμακείων χρησιμοποιεί τα POS που διαθέτει. Σύμφωνα με τα στοιχεία τα 8.866 φαρμακεία πραγματοποίησαν συναλλαγές μέσω POS ύψους 1 δισ. ευρώ.
Οι κλάδοι που επιμένουν με μετρητά ασχέτως εάν εκδίδεται απόδειξη ή όχι.
• 3.200 ταξί κάνουν χρήση του POS όταν στην Ελλάδα κυκλοφορούν 28.123 ταξί. Οι συναλλαγές με POS ήταν 13,49 εκατ. ευρώ, ενώ το 2021 ήταν 18,3 εκατ. ευρώ. Ο μέσος όρος με κάρτα ανήλθε στα 4.217 ευρώ.
• Μόλις 241 μεσιτικά γραφεία πληρώθηκαν με κάρτα όταν μόνο στην Αθήνα οι μεσίτες ξεπερνούν τους 3.000. Οι συναλλαγές ήταν 2,2 εκατ. ευρώ ή 9.214 ευρώ κατά μέσον όρο.
• 2.938 δικηγόροι (γραφεία) χρησιμοποίησαν POS. Οι δικηγόροι ανέρχονται σε όλη την Ελλάδα σε 35.783. Οι συναλλαγές τους ανήλθαν σε 9,98 εκατ. ευρώ έναντι 11,18 εκατ. ευρώ το 2021. Κατά μέσον όρο έλαβαν με κάρτα 3.397 ευρώ.
• 613 βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί σε όλη τη χώρα διαθέτουν POS. Οι συναλλαγές με κάρτες διαμορφώθηκαν το περασμένο έτος στα 10,6 εκατ. ευρώ από 7,6 εκατ. ευρώ το 2021.
• 566 γραφεία κηδειών χρησιμοποιούν POS. Οι συναλλαγές τους έφθασαν στα 10,5 εκατ. ευρώ ή στα 18.628 ευρώ ανά περίπτωση.
• Σχεδόν το 50% των γιατρών έκανε χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και συγκεκριμένα με κάρτα. Σε σύνολο 5.025 γιατρών οι 2.617 χρησιμοποίησαν POS με τον τζίρο τους να φθάνει τα 26,17 εκατ. ευρώ. Κατά μέσον όρο έλαβαν 10.369 ευρώ.