Δημοσιονομική πειθαρχία, χωρίς ασφυξία, φέρνει το 4ετές Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό – Διαρθρωτικό Σχέδιο 2025-2028 που συνέταξε η κυβέρνηση σε συμφωνία με την Κομισιόν, επιτρέποντας ετήσιες αυξήσεις δαπανών 3,3% κατά μέσον όρο ή 3,5 δισ. ευρώ.
Το σχέδιο συντάσσεται ενόψει της εφαρμογής του νέου Συμφώνου Σταθερότητας της Ε.Ε. από τον επόμενο χρόνο, που επαναφέρει κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας για όλους. Ενδεχόμενη παραβίασή του θα οδηγήσει σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, κάτι «που ασφαλώς δεν θέλουμε», όπως δήλωσαν κατηγορηματικά χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης και ο υφυπουργός Θάνος Πετραλιάς.
Οι έξτρα δαπάνες
Σε σύγκριση με την αρχική πρόταση της Κομισιόν, το σχέδιο προβλέπει πρόσθετες δαπάνες 4 δισ. ευρώ ετησίως. Αυτό ήταν αποτέλεσμα κυρίως της καλής φετινής δημοσιονομικής επίδοσης (το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται στο 2,4% του ΑΕΠ έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 2,1% του ΑΕΠ), που οδήγησε σε νέο υπολογισμό των μεγεθών. Ετσι, ο κ. Χατζηδάκης είπε ότι «μας μένει 1 δισ. ευρώ τον χρόνο για παρεμβάσεις, όπως αυτές του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ», αν και διευκρινίσθηκε στη συνέχεια ότι ένα μέρος του ποσού αυτού, περίπου το μισό, αφορά παρεμβάσεις που έχουν ήδη εξαγγελθεί, όπως η αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, ετήσιου κόστους περίπου 280 εκατ. ευρώ, και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες από το 2027, ετήσιου κόστους περίπου 230 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Χατζηδάκης ξεκαθάρισε, εξάλλου, ότι «κλειδί» για περαιτέρω μείωση φόρων είναι η σύλληψη της φοροδιαφυγής. «Οσοι θέλουν μείωση φόρων να ξέρουν ότι προϋπόθεση είναι η μείωση της φοροδιαφυγής. Δεν μπορούν να υπάρξουν άλλες λαϊκιστικές προσεγγίσεις», είπε, σ’ ένα μήνυμα με πολλούς αποδέκτες. Σημειωτέον ότι το μεσοπρόθεσμο προβλέπει έσοδα από τη σύλληψη της φοροδιαφυγής το 2027 ύψους 2,5 δισ. ευρώ.
Η κυβέρνηση διατηρεί, μέσω του μεσοπρόθεσμου, τους στόχους της για αύξηση των μισθών και ειδικότερα του κατώτατου στα 950 ευρώ και του μέσου στα 1.500 ευρώ το 2027.
Ωστόσο, έχει αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις.
Οι βασικοί στόχοι
Τα βασικά στοιχεία του σεναρίου της 4ετίας είναι τα εξής:
Ενδεχόμενη παραβίασή του θα οδηγήσει σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, κάτι «που ασφαλώς δεν θέλουμε».
1. Αύξηση καθαρών πρωτογενών δαπανών 3,7% ή 3,7 δισ. ευρώ το 2025, 3,6% ή 3,6 δισ. ευρώ το 2026, 3,1% ή 3,180 δισ. ευρώ το 2027 και 3% ή 3,2 δισ. ευρώ το 2028.
2. Ανάπτυξη 2,2% φέτος (έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 2,5%), 2,3% το 2025 (έναντι 2,6%), 2% το 2026, 1,5% το 2027 και 1,3% το 2028. Οι προβλέψεις της Κομισιόν είναι πιο χαμηλές (1,8%, 0,7%, 0,7% και 0,8% για τα έτη 2025-2028), αλλά διευκρινίσθηκε ότι αφορούν προβολές με βάση ιστορικά στοιχεία, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας, όπως οι επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
3. Μείωση του δημοσίου χρέους από 153,7% του ΑΕΠ φέτος στο 133,4% του ΑΕΠ το 2027. Η σύσταση της Κομισιόν για αναδρομική εγγραφή τόκων του δανείου του 2ου μνημονίου, ύψους 12,4 δισ. ευρώ, εφόσον γίνει δεκτή από τη Eurostat, δεν αναμένεται να επηρεάσει το αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων και γιατί τα 7,7 δισ. ευρώ θα αφαιρεθούν ήδη από φέτος, με την προεξόφληση χρέους που έχει προγραμματισθεί. Το 2028, ίσως και το 2027, η Ελλάδα δεν θα είναι η χώρα με το μεγαλύτερο χρέος στην Ε.Ε., είπε ο κ. Χατζηδάκης.
4. Πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% του ΑΕΠ φέτος, 2,5% του ΑΕΠ το 2025 και 2,4% του ΑΕΠ όλα τα επόμενα χρόνια έως το 2028.
5. Δημοσιονομικό έλλειμμα 1% του ΑΕΠ φέτος, 0,6% του ΑΕΠ το 2025, 0,8% του ΑΕΠ το 2026, 1,1% του ΑΕΠ το 2027 και 1,2% του ΑΕΠ το 2028.
6. Μείωση της ανεργίας από 10,5% φέτος σε 8,5% το 2028.
7. Δαπάνες δημοσίων επενδύσεων 14,8 δισ. ευρώ φέτος, 18,9 δισ. ευρώ το 2025, 20,9 δισ. ευρώ το 2026, 13,2 δισ. ευρώ το 2027 (όταν θα έχει τελειώσει το Ταμείο Ανάκαμψης) και 11,2 δισ. ευρώ το 2028.
8. Αύξηση επενδύσεων κατά 6,7% φέτος και 8,4% το 2025 έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 9,1% και 14,4% αντιστοίχως.
To σχέδιο θα συζητηθεί στη Βουλή την Παρασκευή και αναμένεται να εγκριθεί από το ECOFIN στις 28 Νοεμβρίου.