Εναλλακτικές προτάσεις για να αμβλυνθεί ο αντίκτυπος που έχει επιφέρει το μέτρο του clawback στα έσοδά τους έχουν καταθέσει κατά καιρούς οι εγχώριες και ξένες φαρμακευτικές εταιρείες στους εκπροσώπους του υπουργείου Υγείας. Μάλιστα, η δημόσια συζήτηση γύρω από το ακανθώδες θέμα του clawback εντείνεται. Και αυτό επειδή αυτή την εβδομάδα προηγήθηκαν οι αντιδράσεις των φαρμακευτικών εταιρειών για το ύψος των αναγκαστικών επιστροφών (clawback) που πρέπει να καταβάλουν στο κράτος, λόγω υπέρβασης της δαπάνης του ΕΟΠΥΥ για τα νοσοκομειακά φάρμακα υψηλού κόστους (ν. 3816 κατηγορίας 1Α) κατά 50 εκατ. ευρώ μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2018. Παράγοντες του κλάδου εκτιμούν, άλλωστε, ότι μόνο για τη συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων θα κληθούν να πληρώσουν τελικά 100 εκατ. ευρώ για το 2018.
Να σημειωθεί ότι το clawback συνιστά μνημονιακό μέτρο, το οποίο επιβλήθηκε το 2012 ως αντιστάθμισμα στην αύξηση του ορίου της φαρμακευτικής δαπάνης. Σε περίπτωση όμως που υπάρχει υπέρβαση του ορίου της δαπάνης είτε στο νοσοκομειακό φάρμακο είτε στο εξωνοσοκομειακό, οι εταιρείες υποχρεώνονται να «επιστρέψουν» στο κράτος το ποσό αυτής της υπέρβασης ως ποσοστό επί του συνολικού τους τζίρου ανά μερίδιο αγοράς. Το υπουργείο Υγείας έχει σχεδιάσει τη σύνδεση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης με την αύξηση του ΑΕΠ, όμως οι εταιρείες ακόμη δεν φαίνεται να έχουν πειστεί ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να τις ελαφρύνει από το βάρος του clawback. Οι ίδιες εξάλλου διαμηνύουν πως προσπαθούν να βρουν τρόπους για τη ρύθμισή του, δεδομένου ότι η πλήρης απαλλαγή τους από το μέτρο του clawback είναι για την ώρα αδύνατη.
Ετσι, έχουν προτείνει μεταξύ άλλων την απαλλαγή των εμβολίων από το clawback μέσα από τη δημιουργία ενός χωριστού προϋπολογισμού, καθώς και τον συμψηφισμό του συγκεκριμένου μέτρου με τις επενδύσεις σε κλινικές μελέτες και Ε&Α. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το υπουργείο Υγείας συζητά ήδη με τις εταιρείες ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δηλαδή τον συμψηφισμό της δαπάνης των εταιρειών για κλινική έρευνα και της υποχρέωσης καταβολής του clawback. Eπίσης, λόγω του πρόσφατου περιστατικού με τα νοσοκομειακά φάρμακα (1Α) που διακινούνται από τον ΕΟΠΥΥ, δεν είναι λίγες οι εταιρείες που εξετάζουν και το ενδεχόμενο απόσυρσης των φαρμάκων αυτών από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, εάν η πολιτεία δεν λάβει μέτρα. Ετσι, οι εταιρείες επισημαίνουν ότι η αύξηση του ορίου του προϋπολογισμού για τα ακριβά φάρμακα είναι απαραίτητη. «Εμείς εκτιμούμε ότι στο σύνολό της η φαρμακευτική δαπάνη είναι ανεπαρκής», αναφέρει παράγοντας του κλάδου, εκτιμώντας παράλληλα ότι είναι απαραίτητη η άμεση εφαρμογή μέτρων όπως η επιτροπή αξιολόγησης και αποζημίωσης των νέων θεραπειών (ΗΤΑ). Τέλος, η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρχει ένας πιο δίκαιος διαμοιρασμός του clawback μεταξύ των εταιρειών. Ετσι, έχει προτείνει να «σπάσει» η φαρμακευτική δαπάνη σε τρεις επιμέρους προϋπολογισμούς, ώστε κάθε κατηγορία φαρμάκων να πληρώνει για την επιβάρυνση που προκαλεί. Η μία κατηγορία αφορά τα φάρμακα εντός προστασίας (on patent), άλλη κατηγορία τα ακριβά φάρμακα του ν. 3816, ήτοι τα φάρμακα υψηλού κόστους, και μία τελευταία στην οποία θα εντάσσονται τα φάρμακα εκτός προστασίας και τα γενόσημα.