Ακόμη ένα πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» για την ενεργειακή αναβάθμιση 20.000 κατοικιών προανήγγειλε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης της Ελληνικής Ενωσης Αλουμινίου με αφορμή την παρουσίαση μελέτης του ΙΟΒΕ για τη βιομηχανία αλουμινίου στην Ελλάδα. Η εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια βρίσκεται στο επίκεντρο των δράσεων για την επίτευξη των δεσμευτικών στόχων εξοικονόμησης ενέργειας σε ποσοστό 32% μέχρι το 2030 (έτος βάσης το 2009), για την υλοποίηση του οποίου απαιτείται ένα πρόγραμμα «Εξοικονομώ» ετησίως για την αναβάθμιση 60.000 κατοικιών, είπε ο κ. Σταθάκης στην ομιλία του και ανακοίνωσε ότι μέσα σε διάστημα δύο – τριών εβδομάδων θα προκηρυχθεί πρόγραμμα για την αναβάθμιση 20.000 κατοικιών. Σημαντική στην επίτευξη των στόχων, σύμφωνα με τον υπουργό, θα είναι και η ανακαίνιση κτιρίων του δημόσιου τομέα η οποία θα προχωρήσει με την αξιοποίηση και νέων χρηματοδοτικών εργαλείων με στόχο τη μέγιστη κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων.
Η ανακοίνωση του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ» ήταν ένα καλό νέο για τον κλάδο αλουμινίου, που μπορεί μέσα στην κρίση να κατάφερε να διαπρέψει στις αγορές του εξωτερικού, αλλά στην εγχώρια αγορά και ειδικά στην κατασκευή οικοδομικών προϊόντων από αλουμίνιο, ο όγκος παραγωγής του μειώθηκε σωρευτικά κατά 68% μεταξύ 2009 και 2017, ως αποτέλεσμα κυρίως της συρρίκνωσης της οικοδομικής δραστηριότητας. Οι προοπτικές του κλάδου, σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, στην περίπτωση που υλοποιηθούν οι φιλόδοξοι στόχοι για την εξοικονόμηση ενέργειας στον κτιριακό τομέα, η κατασκευή οικοδομικών προϊόντων από αλουμίνιο ενδέχεται να πετύχει διψήφιους ρυθμούς ανόδου την τριετία 2020-2022. Ιδιαίτερα ισχυρές είναι οι προοπτικές του κλάδου αλουμινίου και υπό το πρίσμα επίτευξης του στόχου για την αναγέννηση της βιομηχανίας στην Ευρώπη (20% του ΑΕΠ). Σε ένα σενάριο όπου ο στόχος επιτυγχάνεται το 2023, με ανάλογη ανάπτυξη και της εγχώριας βιομηχανίας αλουμινίου, η αξία παραγωγής αλουμινίου υπολογίζεται να ξεπεράσει τα 3,9 δισ. ευρώ. Ως αποτέλεσμα, η επίδραση του καθετοποιημένου κλάδου σε αυτό το σενάριο μπορεί δυνητικά να αυξηθεί κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ σε όρους ΑΕΠ και κατά περίπου 23.000 θέσεις εργασίας.
Η βιομηχανία αλουμινίου, με υψηλότερο όγκο παραγωγής κατά 21% το 2017 σε σχέση με το 2010, συγκαταλέγεται στους έξι κλάδους της εγχώριας βιομηχανίας με την ταχύτερη ανάκαμψη κατά την περίοδο της κρίσης, πορεία που οφείλεται στην έντονη εξωστρέφεια του κλάδου. Διαχρονικά, το μερίδιο των εξαγωγών στις πωλήσεις των προϊόντων έλασης κυμάνθηκε μεταξύ 82% και 90%. Πολύ σημαντική ήταν η ενίσχυση της εξωστρέφειας στα προϊόντα διέλασης, από 40% των πωλήσεων το 2009 σε 72% το 2018, ενώ στην πρώτη ύλη το μερίδιο των εξαγωγών κυμάνθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα (κάτω του 60%) από το 2011 και έπειτα. Τη θετική δυναμική του κλάδου ωστόσο μετριάζουν οι ακαμψίες στο εγχώριο επιχειρηματικό περιβάλλον. Η βασικότερη αδυναμία, σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, σχετίζεται με την υψηλή ένταση ενέργειας που χαρακτηρίζει ορισμένες από τις δραστηριότητες της βιομηχανίας αλουμινίου, σε συνδυασμό με την προβληματική διαθεσιμότητα ενεργειακών πόρων σε ανταγωνιστικές τιμές στην Ελλάδα, αλλά και ευρύτερα στην Ευρώπη. Επιπλέον, η εγχώρια βιομηχανία αλουμινίου δεν είναι πλήρως θωρακισμένη από τις παθογένειες του εγχώριου επιχειρηματικού περιβάλλοντος, όπως υψηλό κόστος δανεισμού, γραφειοκρατία και υψηλή φορολογία. Αρνητικά στην ανταγωνιστικότητα των εγχώριων προϊόντων αλουμινίου επιδρούν η έλλειψη ποιοτικών προδιαγραφών για τα οικοδομικά υλικά, καθώς και διεθνείς παράγοντες, όπως η ισχυρή ανάπτυξη παραγωγής σε τρίτες χώρες, στις οποίες το ρυθμιστικό πλαίσιο είναι αρκετά πιο χαλαρό.