Μία ημέρα πριν από την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών για την πώληση του 50,1% των μετοχών των ΕΛΠΕ, παράγοντες που εμπλέκονται στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης άφηναν ανοιχτά όλα τα σενάρια – από αυτό της προσέλευσης και των δύο επενδυτικών σχημάτων μέχρι και της πλήρους αποχής, αλλά και της υποβολής αιτήματος για ολιγοήμερη παράταση στο παρά πέντε.
Η ασαφής αυτή εικόνα δεν αποτελεί τον καλύτερο οιωνό για την πορεία της πλέον εμβληματικής ιδιωτικοποίησης του προγράμματος του ΤΑΙΠΕΔ που ταλαιπωρεί πάνω από ένα έτος τα εμπλεκόμενα μέρη και πρωτίστως την ίδια την εταιρεία, όχι μόνο γιατί κλήθηκαν να επιλύσουν θέματα που συνδέονται με την πολυδιάστατη φύση της συγκεκριμένης ιδιωτικοποίησης –δραστηριότητα των ΕΛΠΕ σε σειρά κλάδων και συμμετοχές σε τρίτες εταιρείες, δύο πωλητές (Δημόσιο και όμιλος Λάτση), τέσσερις συμμετοχές στο μετά την ιδιωτικοποίηση ιδιοκτησιακό καθεστώς κ.λπ.– αλλά και θέματα που ανέκυψαν αιφνιδιαστικά, όπως για παράδειγμα το εάν ο νέος μέτοχος θα πρέπει να υποβάλει δημόσια πρόταση ή όχι και η παρέμβαση του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη για αύξηση του ποσοστού του Δημοσίου στην θυγατρική των ΕΛΠΕ με αντικείμενο τη δραστηριότητα του κλάδου υδρογονανθράκων.
Οι επενδυτές
Το κλίμα αυτό δεν άφησε ανεπηρέαστους τους ενδιαφερόμενους επενδυτές, που σε κάποια φάση της διαδικασίας μάλιστα είδαν με σκεπτικισμό τη συνέχιση της συμμετοχή τους. Το πώς αξιολογήθηκαν στο σύνολό τους αυτοί οι παράγοντες σε συνδυασμό και με την αβεβαιότητα που προκαλεί για τους επενδυτές το γεγονός ότι η χώρα έχει εισέλθει σε προεκλογική περίοδο θα φανεί σήμερα. Στο ΤΑΙΠΕΔ, πάντως, στο υπουργείο Ενέργειας και στα ΕΛΠΕ επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία αφού ακόμη και στο καλό σενάριο της κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών και από τους δύο υποψηφίους, αυτό που θα κρίνει την πορεία του διαγωνισμού θα είναι το τίμημα, το οποίο ανεπισήμως η κυβερνητική πλευρά το τοποθετεί γύρω στο 1,8 δισ. ευρώ. Τα ΕΛΠΕ πέραν της πολυσχιδούς δραστηριότητας σε όλο το φάσμα της ενέργειας και του στρατηγικού τους ρόλου στην ευρύτερη αγορά της νοτιοανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων έχουν να επιδείξουν μια παγιωμένη κερδοφορία τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος του ομίλου Ευστάθιος Τσοτσορός, ο μέσος όρος της τετραετίας 2015-2018 για τα συγκρίσιμα ΕΒΙΤDA διαμορφώθηκε στα 763 εκατ. ευρώ έναντι 350 εκατ. ευρώ της περιόδου 2011-2014.
Στην τελική κούρσα για τη διεκδίκηση του 50,1% των ΕΛΠΕ από τους πέντε αρχικά επενδυτές παρέμειναν η ολλανδική Vitol και η ελβετική Glencore, και οι δύο από τους μεγαλύτερους traders διεθνώς. Οι προσπάθειες του ΤΑΙΠΕΔ αλλά και της διοίκησης των ΕΛΠΕ για ενίσχυση του επενδυτικού ενδιαφέροντος στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού έφεραν αποτέλεσμα, όπως φάνηκε από την είσοδο στον διαγωνισμό της αμερικανικής Carlyle σε κοινοπραξία με την Glencore και της αλγερινής Sonatrach σε κοινοπραξία με τη Vitol.
Οι ισορροπίες
Aρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι όλο το προηγούμενο διάστημα μέσα από μια απαιτητική διαδικασία επιτεύχθηκαν ισορροπίες που διασφαλίζουν και τα συμφέροντα του ελληνικού Δημοσίου αλλά και την ελκυστικότητα του χαρτοφυλακίου για τους επενδυτές, οπότε μπορεί να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα. Οι ίδιες πηγές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να διατυπωθεί ακόμη και στο παρά πέντε της προθεσμίας, αφού η διαγωνιστική διαδικασία το επιτρέπει. Διευκρινίζουν, ωστόσο, ότι αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συνδέεται με έλεγχο στοιχείων αφού έχουν συμφωνηθεί και έχουν παραδοθεί όλα τα συμβατικά κείμενα που συνοδεύουν την πώληση και ότι στην περίπτωση που θα προκύψει θα οφείλεται στο γεγονός ότι κάποιος επενδυτής δεν πρόλαβε να μαζέψει όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την υποβολή του φακέλου.
Το υπό πώληση πακέτο του 50,1% των μετοχών των ΕΛΠΕ απαρτίζεται κατά 20% από τις μετοχές του ελληνικού Δημοσίου και κατά 30,1% από μετοχές του ομίλου Λάτση. Εφόσον όλη η διαδικασία ευοδωθεί, το Δημόσιο θα διατηρήσει μερίδιο 15,48% και ο όμιλος Λάτση 15,46%. Το Δημόσιο θα ελέγχει το 51% της holding εταιρείας, στην κυριότητα της οποίας θα περιέλθει η δραστηριότητα των υδρογονανθράκων.