Σοβαρές παρενέργειες σε πρατήρια, καταναλωτές, αλλά και στον τουρισμό 34 νησιών της χώρας, προκαλεί ο πρόχειρος, όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων, σχεδιασμός του μεταφορικού ισοδυνάμου. Το μέτρο εφαρμόστηκε για πρώτη φορά από τον περασμένο Απρίλιο πιλοτικά με τη συμμετοχή αρχικά 53 πρατηρίων, τα οποία σήμερα έφτασαν τα 80. Σκοπός του μέτρου είναι η συγκράτηση του κόστους καυσίμων για τους καταναλωτές των νησιωτικών περιοχών λόγω του αυξημένου κόστους μεταφοράς από και προς τα νησιά. Ουσιαστικά πρόκειται για επιδότηση της διαφοράς κόστους μεταφοράς από και προς τα νησιά, σε σχέση με το κόστος των χερσαίων περιοχών της χώρας.
Τα πρατήρια που κάνουν χρήση του μεταφορικού ισοδυνάμου επιδοτούνται με 0,13 ευρώ ανά λίτρο προϊόντος για τις ποσότητες βενζίνης (95 οκτανίων) που μεταφέρονται στα νησιά που δεν διαθέτουν τουλάχιστον μια μόνιμη εγκατάσταση αποθήκευσης και με 0,06 ευρώ το λίτρο για τις ποσότητες βενζίνης σε νησιά τα οποία διαθέτουν έστω μία εγκατάσταση αποθήκευσης. Τα αντίστοιχα ποσά για το ντίζελ κίνησης είναι 0,13 ευρώ το λίτρο και 0,05 ευρώ το λίτρο. Η επιδότηση χορηγείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στο πλαίσιο του έργου «Μέτρα για τη μείωση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, τη συγκράτηση και τη συνοχή του πληθυσμού στα νησιά» του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για το οποίο ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός ανέρχεται σε 570 εκατ. ευρώ. Εξ αυτού του ποσού ο συνολικός προϋπολογισμός για το μεταφορικό ισοδύναμο το 2019 αντιστοιχεί σε 156 εκατ. ευρώ, από τα οποία ποσό 6 εκατ. ευρώ αφορά την επιδότηση των καυσίμων.
Από τον Ιούλιο και μετά, σε πρατηριούχους που συμμετέχουν στην πιλοτική εφαρμογή μεταφορικού ισοδυνάμου άρχισαν να καταφθάνουν επιστολές που τους ενημερώνουν ότι οι ενισχύσεις που λαμβάνουν υπόκεινται στον κανόνα De Minimis της Ε.Ε., ο οποίος ορίζει ότι οι συνολικές κρατικές ενισχύσεις που μπορεί να λάβει μια επιχείρηση (μαζί με τις συνδεδεμένες σε αυτήν) σε μια τριετία δεν μπορούν να υπερβαίνουν το ανώτατο όριο των 200.000 ευρώ. Υστερα από αυτό η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδος (ΟΒΕ) ενημέρωσε με επιστολή της τον υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννη Πλακιωτάκη για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πρατηριούχοι-μέλη της Ομοσπονδίας που έχουν καλύψει το ποσό αυτό και δεν μπορούν πλέον να λάβουν το μεταφορικό ισοδύναμο.
Η ΟΒΕ ζητάει άμεση επίλυση του προβλήματος, επισημαίνοντας ότι το μεταφορικό ισοδύναμο δεν είναι κρατική ενίσχυση αλλά μεταβατική πληρωμή ενίσχυσης των καταναλωτών και πρέπει να λειτουργεί ουδέτερα για το πρατήριο, όπως ο ΦΠΑ, ο οποίος δεν λογίζεται ως έσοδο της επιχείρησης. Το πρόβλημα ανέδειξε προσφάτως και ο Σύνδεσμος Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ), προτείνοντας μάλιστα την επέκταση του μέτρου και στο πετρέλαιο θέρμανσης, καθώς και σε όλους τους τύπους βενζινών, αλλά και την εφαρμογή του στα υπόλοιπα νησιά.
Το ποσό της επιδότησης για ένα πρατήριο μπορεί να φτάσει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες τις 70.000 ευρώ. «Τι θα γίνει με τις επιδοτήσεις που πέρασαν στην αγορά τα πρατήρια και δεν θα καταβληθούν από το κράτος;», «τι θα γίνει εάν σε ένα μικρό νησί υπάρχει μόνο ένα πρατήριο και λήξει η επιδότηση» και «τι θα γίνει σε ένα νησί, σε 2 ή 3 πρατήρια που έχει λήξει η επιδότηση και πουλάνε ακριβά, ενώ τα υπόλοιπα πουλάνε λόγω μεταφορικού ισοδυνάμου πολύ φθηνότερα, θα “τιμωρείται” το πρατήριο που έχει μεγάλες καταναλώσεις διότι προφανώς έχει κάνει μεγάλες επενδύσεις;» είναι μερικά από τα ερωτήματα που απασχολούν πρατήρια και εταιρείες εμπορίας.
«Εάν δεν λυθεί το πρόβλημα, θα δημιουργηθούν πρατήρια δύο ταχυτήτων στα νησιά, με επιδοτούμενες και μη επιδοτούμενες τιμές, και στην ουσία τιμωρούνται τα πρατήρια που την προηγούμενη χρονιά είχαν μεγαλύτερη κατανάλωση. Παράλληλα, τιμωρούνται και οι καταναλωτές!» αναφέρει χαρακτηριστικά στην επιστολή της προς τον υπουργό κ. Πλακιωτάκη η ΟΒΕ. Ο κ. Πλακιωτάκης προσφάτως στη Βουλή τόνισε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι να διατηρηθεί και να διευρυνθεί το μεταφορικό ισοδύναμο για τις κατηγορίες που απαιτείται, αφού προηγουμένως επανασχεδιαστεί στη βάση αξιολόγησης της μέχρι σήμερα εφαρμογής του.