Η σύγχρονη περιβαλλοντική νομοθεσία αποτελεί κομβική παράμετρο για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας και, στο πλαίσιο αυτό, εξελίχθηκε τους τελευταίους μήνες νομοθετική πρωτοβουλία από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και διάλογος με την οργανωμένη κοινωνία και τους φορείς της, που κορυφώθηκε με τη σχετική ακρόαση στη αρμόδια επιτροπή της Βουλής, στην οποία ο σύνδεσμός μας είχε την τιμή να συμμετάσχει.
Κεντρικό ερώτημα είναι αν θέλουμε μια σύγχρονη περιβαλλοντική νομοθεσία που θα εναρμονίζεται με το ευρωπαϊκό δίκαιο και καλές πρακτικές και στις δύο κορυφές του τριγώνου της βιώσιμης ανάπτυξης που αφορούν το περιβάλλον και την οικονομία.
Το συζητούμενο νομοσχέδιο περιέχει μια σειρά ρυθμίσεων που είναι στη σωστή κατεύθυνση, εναρμονίζουν την εθνική νομοθεσία με τις πλέον σύγχρονες ευρωπαϊκές οδηγίες, αλλά και πρακτικές προστασίας των περιβαλλοντικά αξιόλογων περιοχών, και στη συνέχεια σχολιάζονται δύο από τις σημαντικότερες και αφορούν:
α) Την ισχύ των εκάστοτε εγκεκριμένων όρων τουλάχιστον για δεκαπέντε χρόνια, με την προϋπόθεση διατήρησης των αδειοδοτημένων συνθηκών λειτουργίας, ρύθμιση που ικανοποιεί την ανάγκη επαρκούς ασφάλειας δικαίου για τους επενδυτές και τις επιχειρήσεις, μειώνει τον όγκο φακέλων που καλείται να διαχειριστεί η δημόσια διοίκηση και επιβραβεύει τις συνεπείς επιχειρήσεις που είναι προσηλωμένες και επενδύουν στη βιώσιμη ανάπτυξη.
β) Την ενεργοποίηση σχετικής διάταξη του νόμου 4014/2011 για την αξιοποίηση πιστοποιημένων αξιολογητών στην αξιολόγηση μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, προκειμένου να επιταχυνθεί η περιβαλλοντική αδειοδότηση. Αποτελεί θαρραλέα τομή για την επιτάχυνση της πολύχρονης διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης που αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην προσέλκυση επενδυτών αλλά και στην υλοποίηση εγχώριων επενδύσεων.
Θεωρούμε όμως υποχρέωσή μας να θέσουμε ένα θέμα ζωτικής σημασίας για τον κλάδο μας, ο οποίος ταυτίστηκε αβάσιμα με την εξόρυξη υδρογονανθράκων και τέθηκε εκ των προτέρων εκτός χρήσεων γης στις νομοθετούμενες ζώνες προστασίας των προστατευόμενων περιοχών, σε αντίθεση με τα προβλεπόμενα από το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές πρακτικές.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει θεσπίσει την πιο αυστηρή νομοθεσία σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος σε όλον τον κόσμο, όμως προκειμένου να εξασφαλιστεί η αλυσίδα εφοδιασμού της με φυσικούς πόρους αναγκαίων για την ευρωπαϊκή κοινωνία, δεν θεωρεί ασύμβατη και επιτρέπει την εξόρυξη μη ενεργειακών πρώτων υλών και μέσα σε προστατευόμενες περιοχές, χωρίς να απαγορεύει άκριτα και εκ των προτέρων την αξιοποίησή τους.
Τους όρους της αδειοδότησης αυτής τους έχει θεσπίσει και περιγράψει αναλυτικά στην καθοδηγητική οδηγία για την εξορυκτική δραστηριότητα εντός περιοχών προστασίας «NATURA Guidance for Extractive non Energy Activities», η οποία έχει εκδοθεί από τον Σεπτέμβριο του 2010.
Σε όλα σχεδόν τα κράτη-μέλη που έχουν ορυκτούς πόρους (Αυστρία, Γερμανία, Σουηδία, Φινλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Τσεχία, Γαλλία, Βέλγιο, Ιταλία), υπάρχουν παραδείγματα εξορυκτικών έργων εντός προστατευόμενων περιοχών.
Ο σύνδεσμός μας θεωρεί εύλογο, και προς το συμφέρον της χώρας μας, να ενταχθούν οι δραστηριότητες της εξόρυξης στερεών ορυκτών πρώτων υλών στον κατάλογο των δυνητικών χρήσεων γης και των δραστηριοτήτων που θα μπορούν να εντάσσονται και στις ζώνες προστασίας της φύσης, με τις προβλεπόμενες αυστηρές προϋποθέσεις από το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις ευρωπαϊκές πρακτικές, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική προστασία των περιοχών.
* Ο κ. Αθανάσιος Κεφάλας είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων.