Ενα από τα χαμηλότερα ποσοστά διαφημιστικής δαπάνης διαθέτει η Ελλάδα για την τουριστική προβολή στο σύνολο του προϋπολογισμού που έχει ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού σε σχέση με ανταγωνίστριες χώρες.
Αυτό προκύπτει από μελέτη για την αγορά ξενοδοχειακών υπηρεσιών στη χώρα μας που δημοσιοποίησε το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών και φαίνεται ότι στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό φθάνει μόλις στο 18,7% έναντι 35,7% στην Ιταλία και 83,7% στην Πορτογαλία. Οσον αφορά στις αφίξεις των ξένων τουριστών στην Ελλάδα την περίοδο 1990-2002, εμφανίζουν αύξηση της τάξης του 4,3% ετησίως. Ωστόσο, αν αφαιρεθούν οι αφίξεις αλλοδαπών από τις βαλκανικές χώρες που αναφέρονται κυρίως σε μετακινήσεις για εύρεση εργασίας, ο ρυθμός αύξησης των αφίξεων περιορίζεται σε 3,4% περίπου.
Σύμφωνα με τη μελέτη, αν και οι προοπτικές του κλάδου εμφανίζονται θετικές για τα επόμενα έτη, ταυτόχρονα ένας μεγάλος αριθμός ξενοδοχειακών επιχειρήσεων εκφράζει έντονη ανησυχία για το μέλλον του κλάδου βραχυχρόνια.
Οι κυριότεροι λόγοι αισιοδοξίας για την πορεία του κλάδου συνοψίζονται στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, στην υλοποίηση και βελτίωση μεγάλου αριθμού έργων υποδομής (μετρό, αεροδρόμιο Σπάτων, οδικό δίκτυο, προαστιακός σιδηρόδρομος κ.λπ.), στην ενίσχυση της ειδικής τουριστικής υποδομής των ξενοδοχειακών καταλυμάτων (συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, χιονοδρομικά κέντρα κ.λπ.), στην καλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών κονδυλίων (εκπαίδευση, απασχόληση) και στα θετικά οφέλη από την είσοδο της χώρας στην ΟΝΕ.
Από την άλλη πλευρά, οι ανησυχίες των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων επικεντρώνονται κυρίως στον έντονο ανταγωνισμό που αντιμετωπίζει στο σύνολό του ο ελληνικός τουριστικός τομέας από άλλες χώρες (Τουρκία, Αίγυπτος, Τυνησία, Μαρόκο, Ρουμανία), οι οποίες δεν συγκαταλέγονται στις παραδοσιακά ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία).
Οι κύριοι προβληματισμοί, όπως παρουσιάστηκαν από εκπροσώπους των εγχωρίων επιχειρήσεων, εντοπίζονται σε:
– Ανεπαρκή τεχνική υποδομή.
– Ανυπαρξία εξειδικευμένου φορέα, ο οποίος να δρα σε περιφερειακό επίπεδο, με ρόλο το σχεδιασμό, το marketing, την προβολή και τη διαφήμιση του τουριστικού προϊόντος.
– Χαμηλό επίπεδο παρεχόμενης ξενοδοχειακής εκπαίδευσης εκ μέρους της Πολιτείας.
– Εντονη εποχικότητα που εμφανίζει το τουριστικό προϊόν, η οποία αναδεικνύει σημαντικές αδυναμίες του κλάδου (έλλειψη μακροχρόνιου σχεδιασμού και προβολής, εξάρτηση από μαζικό τουρισμό κ.λπ.) που περιορίζουν την υγιή και ισόρροπη ανάπτυξή του.
-Υψηλή διαπραγματευτική δύναμη που εμφανίζουν οι τουριστικοί πράκτορες (tour operators).
-Υπαρξη ενός μεγάλου αριθμού παράνομων (μη καταγεγραμμένων) κλινών (παραξενοδοχεία).
-Ελλειψη συνέπειας και σωστής νοοτροπίας στην ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών.
Σημείο προβληματισμού αποτελεί και η χρηματοοικονομική κατάσταση του κλάδου, η οποία τόσο βραχυχρόνια όσο και μακροχρόνια δεν θεωρείται ικανοποιητική.