Ο Πανελλήνιος Διαγωνισμός Επιχειρηματικού Σχεδίου που διοργανώνει το Πανεπιστήμιο Πειραιώς για όλους τους φοιτητές (ΑΕΙ, ΤΕΙ και δημόσιων ΙΕΚ) έχει την πρωτοτυπία να απευθύνεται και να προσκαλεί να συμμετέχουν και πολίτες αυτής της χώρας σε μια προσπάθεια -και με τον φιλόδοξο στόχο- «την έμμεση δημιουργία εγγράμματων πολιτών στην οικονομία της αγοράς που να στηρίζουν οικονομικές μεταρρυθμίσεις για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας και για τη διάχυση της έννοιας της επιχειρηματικότητας στην ελληνική κοινωνία».
Για την προσπάθεια αυτή η «Κ» απευθύνθηκε στον συντονιστή του διαγωνισμού, καθηγητή του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων κ. Εμμ. Κ. Κονδύλη και κατ’ αρχήν τον ρωτήσαμε ώς πού πράγματι φτάνει ο οικονομικός «αναλφαβητισμός» στη χώρα μας. «Δυστυχώς η μέχρι τώρα εκπαίδευση της πλειοψηφίας των πολιτών -αν και τα πράγματα έχουν πρόσφατα αλλάξει με την εισαγωγή στο λύκειο του μαθήματος οικονομικών- στις περισσότερες χώρες, με εξαίρεση ίσως τις ΗΠΑ, ήταν τέτοια που δεν παρείχε συγκεκριμένες και βασικές γνώσεις για το πώς λειτουργεί η οικονομία της αγοράς. Δηλαδή πώς λειτουργεί η προσφορά και η ζήτηση. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε πολίτες που δεν μπορούν να καταλάβουν στοιχειώδη πράγματα, όπως π.χ. το ότι δεν υπάρχει τίποτα που να είναι δωρεάν, ότι τα πάντα έχουν κάποιο κόστος και ότι η πρωτοβουλία και το ρίσκο είναι σημαντικά στοιχεία επιβίωσης μιας κοινωνίας σε διεθνή ανταγωνισμό».
Ο κ. Κονδύλης μάς εξήγησε επίσης ότι όταν οι πολίτες δεν γνωρίζουν τις βασικές αυτές αρχές, πολλές φορές δεν είναι πρόθυμοι να υποστηρίξουν οικονομικές μεταρρυθμίσεις – όπως είναι η μείωση του δημόσιου τομέα είτε άλλα μέτρα που στηρίζονται στη λογική της οικονομίας της αγοράς «η οποία για μένα είναι τόσο προφανής όσο και ο νόμος της βαρύτητας». Το αποτέλεσμα είναι οι εκάστοτε κυβερνήσεις -ή τουλάχιστον μερικές από αυτές- να μην είναι σε θέση να εφαρμόσουν ορθολογικά οικονομικά προγράμματα, αλλά να προσαρμόζονται στην ελλιπή εικόνα που έχουν οι πολίτες για το δέον γενέσθαι και «αντί να πηγαίνουν -θα το πω έτσι επιγραμματικά- από την Αθήνα στον Πειραιά κατευθείαν, πηγαίνουν μέσω Θεσσαλονίκης…».
Η διαμόρφωση του μέλλοντος
Με χαρακτηριστική ενάργεια, ο κ. Κονδύλης εκφράζει την ελπίδα ότι με την προσπάθεια αυτή το Πανεπιστήμιο Πειραιώς θα συμβάλει στη διάχυση στην ελληνική κοινωνία της έννοιας της επιχειρηματικότητας, δηλαδή της έννοιας της αυτενέργειας των ατόμων, της ενεργού πρωτοβουλίας για τη διαμόρφωση του μέλλοντος κατά τρόπο δημιουργικό και όχι με παθητική αντιμετώπιση καταστάσεων και προβλημάτων. «Οχι στην αντιμετώπιση «βρες μου κράτος εργασία για να πάω να προσληφθώ υπάλληλος και να ξενοιάσω», αλλά δώσε μου ένα σταθερό και υποστηρικτικό θεσμικό πλαίσιο, δώσε μου κίνητρα ώστε να δημιουργήσω τις συνθήκες της δικής μου αυτοαπασχόλησης, να δημιουργήσω εγώ τις νέες καταστάσεις, τα νέα προϊόντα, τις υπηρεσίες και τις διαδικασίες από τις οποίες και εγώ θα επωφεληθώ, αλλά και το κοινωνικό σύνολο -έμμεσα είτε άμεσα».
Η πρόκριση του Πανεπιστήμιου Πειραιώς για την ανάληψη της διοργάνωσης του πανελλήνιου αυτού διαγωνισμού (στο πλαίσιο ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ) έγινε μετά την αξιολόγηση που πραγματοποίησε διεθνής επιτροπή του υπουργείου Παιδείας σε ανταγωνιστικές προτάσεις που υπέβαλαν το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στην επιτροπή συμμετείχαν εκπρόσωποι των υπουργείων Ανάπτυξης και Εργασίας υπό την προεδρεία του υπουργείου Παιδείας. Η πρόταση του Πανεπιστήμιου Πειραιώς στηρίζεται στην καλλιέργεια και ενθάρρυνση του επιχειρηματικού πνεύματος των νέων φοιτητών και σπουδαστών και είναι ανοικτός σε επιχειρηματικές προτάσεις και άλλων πολιτών, στους οποίους δίνει τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε ομάδες -συνήθως 2 έως 6 ατόμων- στις οποίες θα συμμετέχει απαραιτήτως τουλάχιστον ένας φοιτητής ΑΕΙ, ΤΕΙ είτε δημόσιου ΙΕΚ. «Ελπίζουμε έτσι ότι θα έχουμε ρεαλιστικότερες προτάσεις παρά αν είχαμε αμιγώς φοιτητές και σπουδαστές. Παράλληλα δίνουμε μια ευκαιρία σε όποιον θέλει να συμμετέχει στον διαγωνισμό».
Σε δύο φάσεις ο διαγωνισμός
Ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί σε δύο φάσεις: θα προηγείται η Επιχειρηματική Ιδέα, η οποία και θα περιγράφεται κατά σύντομο τρόπο, και θα ακολουθεί το Επιχειρηματικό Σχέδιο, το οποίο θα είναι περισσότερο εκτεταμένο και θα περιγράφει -μεταξύ των άλλων- και την υλοποίηση της επιχειρηματικής προτασης. Η διαδικασία του διαγωνισμού θα αρχίσει περί το τέλος Μαρτίου 2004 ύστερα από σχετικές δημόσιες ανακοινώσεις. Η υποβολή των Επιχειρηματικών Ιδεών προγραμματίζεται για το τέλος Νοεμβρίου 2004 και των Επιχειρηματικών Σχεδίων για το τέλος Φεβρουαρίου 2005. Θα επακολουθήσει βράβευση και προώθηση των βραβευμένων σχεδίων για υλοποίηση στην Ελλάδα και ενδεχομένως στο εξωτερικό. Το πιο σημαντικό είναι ότι τα Επιχειρηματικά Σχέδια που θα έχουν πραγματικό «market value» θα έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν από εταιρείες επιχειρηματικού κινδύνου είτε από εκκολαπτήρια επιχειρηματικών ιδεών.
Σύμβουλοι τεχνογνωσίας θα είναι οι καθηγητές διεθνούς φήμης κ. Ε. S. Savas (Enterprising Government) και Robert Hisrich (Entrepreneurship). Επίσης, υπηρεσίες καθοδήγησης θα παρέχουν διακεκριμένα στελέχη της αγοράς – είτε ως συμμετέχοντες είτε ως σύμβουλοι (μέντορες, κριτές, αξιολογητές). «Εχουμε ηδη έρθει σε επαφή με σημαντικά στελέχη της αγοράς και σημειώνουμε την εκτεταμένη στήριξη του διαγωνισμού από τα άτομα αυτά. Δεν είναι μόνο το «πάντρεμα των γενεών» που επιτυγχάνεται, αλλά και το πάντρεμα διάφορων φιλοσοφιών, τάσεων, ρευμάτων, ιδεών, γνωστικών αντικειμένων κ. ά.» υπογραμμίζει ο κ. Κονδύλης και επαναλαμβάνει ότι η διαδικασία της επιχειρηματικότητας είναι μια κατ’ εξοχην δημιουργική διαδικασία – μια διαδικασία που φέρνει κοντά ανθρώπους για συνέργεια, δηλαδή για να συνδυάσουν τις γνώσεις και τις ικανότητές τους ώστε να αποδώσουν περισσότερο από το άθροισμα των ανεξάρτητων γνώσεων και ικανοτήτων του καθενός. Μας υπενθυμίζει επίσης ότι ο ορισμός της συνέργειας είναι «1+1=3».
Είναι ιδιαιτέρως αξιοσημείωτο ότι το όλο πρόγραμμα στηρίζεται σε νέες εκπαιδευτικές μεθόδους που αξιοποιούν την τεχνολογία του Διαδικτύου και των πολυμέσων και συνεργάζεται στενά με εκτενές -και σταθερά επεκτεινόμενο- δίκτυο επιχειρήσεων και οργανισμών. Ολοι οι συμμετέχοντες θα έχουν πρόσβαση στο hot line mentoring (υπηρεσία χωρίς χρέωση για πληροφορίες και καθοδήγηση από εξειδικευμένα στελέχη για την εκπόνηση των επιχειρηματικών σχεδίων, τη σύνταξη της περιγραφής επιχειρηματικής ιδέας κ. ά.). Επίσης, στον δικτυακό τόπο του διαγωνισμού θα λειτουργήσει για τους συμμετέχοντες oline mentoring σε μορφή forum.