Τη συγκρότηση εθνικής επιτροπής για τη διερεύνηση τόσο των υφιστάμενων πηγών εκπνοής αμιάντου όσο και των σοβαρότατων επιπτώσεων που προκαλούν στη δημόσια υγεία και κυρίως σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων, ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας κ. Π. Παναγιωτόπουλος. Σημαντική σε αυτήν την πρωτοβουλία είναι η συμβολή του πνευμονολόγου, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Π. Μπεχράκη και του κ. Anthony Newman Taylor, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και επικεφαλής του τμήματος επαγγελματικής και περιβαλλοντικής ιατρικής στο εθνικό ινστιστούτο καρδιάς και πνεύμονα του Imperial College. Επίσης, ο κ. Taylor είναι διευθυντής ερευνών στο κρατικό νοσοκομείο Royal Brompton & Harefield NHS Trust. Στη συνέντευξη παρέστη και ο διευθυντής του νοσοκομείου, κ. Robert Βell.
Σε τι όμως συνίσταται το πρόβλημα με τον αμίαντο στην Ελλάδα; Την απάντηση έδωσε ο καθηγητής κ. Μπεχράκης.
«Με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ενωσης απογορεύτηκε και στην Ελλάδα η χρήση του αμιάντου. Κατά συνέπεια, δεν τίθεται θέμα σημερινής έκθεσης εργαζομένων. Δεν υπάρχει κανένας αυτή τη στιγμή που να εργάζεται σε χώρους όπου γίνεται επεξεργασία αμιάντου.
Ομως, μερικές χιλιάδες τόνοι προϊόντων αμιάντου έχουν διασπαρεί σε οικοδομές. Υπάρχουν σε υλικά που νομίμως είχαν μπει τότε σε χρήση και σήμερα εξακολουθούν να υφίστανται και εκεί πρέπει να ληφθούν ειδικά μέτρα σε περιόδους επισκευών, σε περιόδους ανακατασκευών και κατεδαφίσεων αυτών των χώρων.
Εξ ου και το ενδιαφέρον του υπουργείου Εργασίας για την προστασία των εργαζομένων που δυνητικά θα εκτεθούν σε εισπνοή ινών αμιάντου όταν δεν γνωρίζουν το πρόβλημα, όταν δεν ξέρουν πώς να το αντιμετωπίσουν.
Ενα δεύτερο πρόβλημα που υπάρχει είναι το πρόβλημα της ασφαλιστικής κάλυψης των εργασθέντων σε χώρους όπου γινόταν επεξεργασία αμιάντου. Αυτοί οι άνθρωποι είναι δυνατό να νοσήσουν έπειτα από 10, 20 ή 30 χρόνια και τότε όχι μόνον το μεσοθηλίωμα μπορεί να μην αναγνωρίζεται ως επαγγελματικό νοσημα, αλλά ούτε καν η εταιρεία που τους είχε ως υπαλλήλους θα υφίσταται. Πρέπει λοιπόν να προβλεφθεί μια νομοθετική κάλυψη αυτού του χρονικού κενού που υπάρχει από την έκθεση μέχρι τη νόσηση, έτσι όπως έχει γίνει και σε άλλες χώρες της Ευρώπης».
Ο καθηγητής δευκρίνισε ότι οι ίνες του αμιάντου, εισπνεόμενες, διεισδύουν πολύ βαθιά στο αναπνευστικό σύστημα, δημιουργώντας μια διά βίου εστία λοίμωξης. Από αυτήν προκύπτει είτε το «μεσοθηλίωμα», νόσημα το οποίο προκαλείται αποκλειστικά από τον αμίαντο, είτε ο καρκίνος του πνεύμονα. «Σε συνέργεια με το κάπνισμα, η καρκινογόνος επίδραση του αμιάντου μπορεί να φτάσει και 90 φορές πάνω από το κανονικό», επισήμανε ο καθηγητής πνευμονολογίας. Μια τρίτη, ενδιάμεση, «ίνωση» είναι η αμιάντωση, με την οποία οι πνεύμονες οδηγούνται σε αναπνευστική ανεπάρκεια. Τέταρτο και καλοηθέστερο, η απλή εμφάνιση των πλευριτικών συλλογών στα ημιθωράκια.
Ποιοι κινδυνεύουν από τον αμίαντο; «Εργάτες ορυχείων αμιάντου, εργάτες παραγωγής αμιαντοτσιμέντου ή γενικά προϊόντων αμιάντου, οικοδόμοι κατασκευής είτε επισκευής κτιρίων με υλικά αμιάντου, τεχνίτες φρένων ή συμπλεκτών αυτοκινήτου, εργάτες ναυπηγείων, αλλά και οι συγγενείς και το κοινωνικό περιβάλλον όλων των εργαζομένων, αλλά και οι κάτοικοι των περιοχών όπου υπάρχουν ορυχεία ή εργοστάσια παραγωγής προϊόντων αμιάντου και οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων με έντονη κυκλοφορία αυτοκινήτων και τρένων. Οπου δηλαδή αιωρούνται ίνες αμιάντου, αυτές ακόμη και μεταφέρονται και με τα ρούχα των εργαζομένων στο σπίτι τους, έτσι ώστε και ο σύζυγοι και τα παιδιά τους και οι γείτονες, κινδυνεύουν από την εισπνοή τους. Ενα σημείο που πρέπει να διευκρινίζουμε πάντοτε μιλώντας για τον αμίαντο, είναι για τις ίνες του αμιάντου που παίρνουμε απ’ το πεπτικό σύστημα».
Ωστόσο, ο κ. Μπεχράκης επισήμανε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει διατυπώσει αρνητική άποψη ως προς την κακοήθη επίδρασή τους. «Πρέπει να είμαστε καθησυχαστικοί προς κάθε κατεύθυνση, σχετικά με τα δίκτυα ύδρευσης τα οποία παρέχουν ίνες αμιάντου και πίνουμε ίνες αμιάντου, αλλά οι έρευνες του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας έχουν καταδείξει ότι πρέπει να πάρουμε τεράστιες ποσότητες για να προκληθεί καρκίνωμα απ’ τις ίνες που παίρνουμε απ’ το πεπτικό, ενώ για το αναπνευστικό σύστημα δεν υπάρχει όριο ασφαλείας. Καμία ίνα είναι το όριο ασφαλείας κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Και ο χρόνος που μεσολαβεί απ’ την έκθεση μέχρι τη νόσηση, μπορεί να φτάσει και τα 40 χρόνια».
Μάλιστα, ο κ. N. Taylor δήλωσε ότι εξαιτίας της μεγάλης χρήσης αμιάντου στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, η επίπτωση του μεσοθηλιώματος αυξάνεται και αναμένεται να αυξηθεί και τα επόμενα χρόνια, μέχρι το 2025.