Flexicurity ή πώς θα συνδυαστεί ευελιξία και ασφάλεια στην εργασία
Στον… αστερισμό της Flexicurity βρίσκεται σταθερά πλέον η Ευρωπαϊκή Ενωση, με πλέον πρόσφατο γεγονός (20.10.06) το κάλεσμα των Ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων από τη Φινλανδική Προεδρία και την Κομισιόν να πάρουν μέρος στη δημόσια συζήτηση για το «πάντρεμα» ευελιξίας και ασφάλειας στην εργασία, ώστε μέχρι την άνοιξη 2007 να προτείνουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής τους τρόπους με τους οποίους θα συνδυάζονται τα εξής: οι ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας με τις συμβάσεις για ευέλικτη απασχόληση όπως και με τη διά βίου μάθηση και την κοινωνική προστασία.
Ας αρχίσουμε από το πρώτο συνθετικό του νεολογισμού flexicurity που είναι η Ευελιξία. Συμβαίνει, λοιπόν, η ευελιξία -όπως και ο Ιανός- να έχει δύο πρόσωπα. Το ένα, όπως το κοιτάζουν οι εργοδότες, είναι τα ευέλικτα ωράρια εργασίας που εξυπηρετούν τις ανάγκες της επιχείρησης – και αυτή είναι η αρνητική όψη της. Η άλλη, η «θετική», είναι η ευελιξία που επιθυμεί και την προτείνει στον εργοδότη του ο εργαζόμενος προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απόλυτα προσωπικές και οικογενειακές ανάγκες του αναλόγως με τη φάση της ζωής που διέρχεται.
Ομως, και η θετική ευελιξία -που την εφαρμόζουν πολλές επιχειρήσεις για να διευκολύνουν τον συμβιβασμό εργασίας και ζωής των ανθρώπων τους- έχει και αυτή τις δυσκολίες της. Σύμφωνα με εκτενή έρευνα του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας που αφορά τα ευέλικτα ωράρια των εργαζομένων με πλήρη απασχόληση, προκύπτει ότι η σταθερή ευελιξία – δηλαδή με συμφωνία για συγκεκριμένες ώρες άφιξης, αναχώρησης, είτε συγκέντρωσης ωρών εργασίας έναντι προκαθορισμένου χρόνου απουσίας- μπορεί μεν να επιτρέπει τον προγραμματισμό του ελεύθερου χρόνου του εργαζόμενου, ωστόσο, τον αποστερεί από τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει έκτακτες οικογενειακές είτε προσωπικές ανάγκες. Επιπλέον, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η έρευνα αποφαίνεται ότι ακόμη και όταν υπάρχει θετική ευελιξία, η οικογενειακή κατάσταση του εργαζόμενου δεν φαίνεται να λαμβάνεται υπόψη από τους εργοδότες.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στα 25 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και εμφανίζει τις μεγάλες διαφορές που παρουσιάζει ο συμβιβασμός εργασίας και ζωής για τους εργαζόμενους γονείς με πλήρη απασχόληση, όπως και τις επιπτώσεις που έχει η μητρότητα στην επίτευξη αυτού του στόχου. Σημειώνεται ότι οι Ελληνες εργαζόμενοι πατέρες αναφέρονται πρώτοι στη λίστα των δυσαρεστημένων στον τομέα αυτό και ακολουθούν οι Τσέχοι, οι Ισπανοί, οι Ιταλοί και οι Βρετανοί. Πρώτες στη λίστα των δυσαρεστημένων είναι και οι Ελληνίδες εργαζόμενες μητέρες, ενώ ακολουθούν οι εργαζόμενες μητέρες σε Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και Τσεχία.