Από τα… Πρωτοδικεία ανατίθενται έργα πληροφορικής δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ εξαιτίας της σωρείας προσφυγών από εταιρείες του κλάδου, οι οποίες βασίζονται στο σαθρό πλαίσιο που διέπει τη διεξαγωγή των σχετικών διαγωνισμών. Τα κρούσματα πυκνώνουν εσχάτως, καθώς η διοίκηση της Κοινωνίας της Πληροφορίας Α.Ε. (ΚτΠ Α.Ε.) έχει πετύχει ένα απίστευτο ρεκόρ: Σε 110 διαγωνισμούς πληροφορικής κατατέθηκαν περίπου 90 προσφυγές. Η πλειοψηφία των προσφυγών δεν καταλήγει στις δικαστικές αίθουσες, αλλά στελέχη της αγοράς πληροφορικής σχολιάζουν με πικρία το γεγονός ότι οι πρωτοδίκες, εν μέσω του τεράστιου φόρτου εργασίας με υποθέσεις διαζυγίων, τροχαίων, κ.λπ. και της απουσίας εξειδικευμένου προσωπικού, καλούνται να αποφασίσουν για την τύχη πολύπλοκων έργων, οι προδιαγραφές των οποίων καταγράφονται σε εκατοντάδες σελίδες.
Εξαιτίας του τρόπου διενέργειας των διαγωνισμών, οι οποίοι περιλαμβάνουν χιλιάδες ανούσιες τεχνικές προδιαγραφές προκειμένου να επιλεγεί ο καλύτερος ανάδοχος, οι επιτροπές αξιολόγησης και οι διοικήσεις των δημοσίων οργανισμών μπορούν να αποφασίσουν κατά το δοκούν… Οι αποφάσεις των επιτροπών αξιολόγησης ενίοτε απορρίπτονται από τις διοικήσεις (χωρίς να δώσουν λόγο ούτε οι επιτροπές που υποτίθεται ότι έκαναν λάθος αξιολόγηση, ούτε και η διοίκηση η οποία την ανέτρεψε, πολλές φορές χωρίς επαρκή αιτιολόγηση), οι εταιρείες προσφεύγουν στα δικαστήρια και μετά έξι-επτά μήνες αποφασίζεται η τύχη του έργου, με απόφαση του Πρωτοδικείου. Εν τω μεταξύ έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος, αλλά και κοινοτικά κονδύλια…
Δύο πρόσφατα παραδείγματα αποκαλύπτουν το ναυάγιο του θεσμικού πλαισίου και γενικότερα του μοντέλου προώθησης των έργων πληροφορικής: Προ μηνών, η διοίκηση της Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. (ΚτΠ Α.Ε.) αποφάσισε ότι το έργο για τον εξοπλισμό του δικτύου TAXISnet πρέπει να ανατεθεί σε κοινοπραξία η οικονομική προσφορά της οποίας ήταν διπλάσια από τον έτερο υποψήφιο. Η προσφορά ανέρχονταν σε 12,3 εκατ. ευρώ και του δεύτερου σε 6,96 εκατ. ευρώ. Η δεύτερη προσφορά απορρίφθηκε από τη διοίκηση της ΚτΠ Α.Ε. (παρά τη σχετική εισήγηση της επιτροπής αξιολόγησης) γιατί θεωρήθηκε πολύ χαμηλή. Το Πρωτοδικείο εκδίκασε την υπόθεση έπειτα από προσφυγή, η απόφαση εκδόθηκε χθες και στηρίζει την επιλογή της ΚτΠ Α.Ε. να αναθέσει το έργο στον ακριβότερο. Η διοίκηση της ΚτΠ Α.Ε. είχε, πάντως, υπογράψει τη σύμβαση πριν από την απόφαση (στο σχετικό κείμενο αναφέρεται ότι ισχύει με την αίρεση ότι δεν θα ανατραπεί από το Πρωτοδικείο).
Την ίδια τύχη αναμένεται να έχει και άλλο ένα κρίσιμο έργο του υπουργείου Οικονομικών το οποίο προωθείται μέσω της ΚτΠ Α.Ε. Πρόκειται για το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Ελεγκτικών Υπηρεσιών (ΟΠΣΕΥ), προϋπολογισμού περί τα 10 εκατ. ευρώ, μέσω του οποίου το υπουργείο φιλοδοξεί ότι θα περιορίσει τη φοροδιαφυγή. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση η «ελαστικότητα» στην εφαρμογή των κριτηρίων αξιολόγησης επέτρεψε τις δικαστικές προσφυγές μεταξύ των τεσσάρων υποψήφιων κοινοπραξιών. Η τύχη του έργου συνδέεται με τον φόρτο εργασίας του Πρωτοδικείου στα συρτάρια του οποίου βρίσκεται και μια ντουζίνα άλλων σημαντικών διαγωνισμών για την τεχνολογική αναβάθμιση του Δημοσίου.