Αυξημένες προσδοκίες δημιουργεί η κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών, που σύμφωνα με τα αποτελέσματα του εξαμήνου καταγράφει μεσοσταθμική άνοδο πάνω από 40%. Οι τρεις μεγάλες τράπεζες Alpha Bank, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσαν ισχυρή άνοδο των καθαρών κερδών τους κατά 48,4%, 31% και 43% αντίστοιχα, συνεχίζοντας την παράδοση των τελευταίων χρόνων, που θέλει τον τραπεζικό κλάδο να πολλαπλασιάζει χρόνο με το χρόνο την κερδοφορία του. Το ενδιαφέρον μετατοπίζεται πλέον στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Εθνικής Τράπεζας στο τέλος Αυγούστου, τα οποία σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα είναι αυξημένα κατά 50% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, καταρρίπτοντας για μια ακόμη φορά το ρεκόρ του προηγούμενου χρόνου, όταν τα κέρδη του εξαμήνου ξεπέρασαν το μισό δισ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, οι μεγάλες τράπεζες εμφανίζονται έτοιμες να αντιμετωπίσουν τη νέα πρόκληση, που έρχεται και επισήμως από την αρχή του επόμενου χρόνου, της Βασιλείας II. Εχοντας αντιμετωπίσει επιτυχώς αντίστοιχους κραδασμούς όπως αυτούς από την εφαρμογή των IAS και την αντιμετώπιση του ασφαλιστικού των τραπεζών, οι πέντε μεγάλες τράπεζες δηλώνουν προετοιμασμένες να προσαρμοστούν στους νέους κανονισμούς. Η αλήθεια είναι πάντως ότι το επίπεδο ετοιμότητας διαφέρει ακόμη και μεταξύ των μεγάλων και η προοπτική της περαιτέρω συγκέντρωσης στον κλάδο, που δεν θα περιοριστεί στους μικρούς παίκτες, δεν είναι μακριά.
Μεσούντως του θέρους, η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένεται να δημοσιεύσει περίπου 10 κανονιστικές πράξεις, που μεταφέρουν στην ελληνική πραγματικότητα τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες. Μεταξύ αυτών ειδική πράξη διοικητή θα ρυθμίσει και θέματα που συνδέονται με τους κινδύνους που αναλαμβάνουν οι τράπεζες μέσα από την τιτλοποίηση του χαρτοφυλακίου των δανείων άλλων πιστωτικών ιδρυμάτων. Η ρύθμιση αποσκοπεί στο να θέσει κανόνες, αποτρέποντας την εκδήλωση φαινομένων αντίστοιχων με αυτών που λαμβάνουν χώρα στις ευρωπαϊκές τράπεζες, συνέπεια της κρίσης στην αγορά ακινήτων των ΗΠΑ.
Οι συστημικοί κίνδυνοι αποτελούν, άλλωστε, πάγια απειλή για το τραπεζικό σύστημα, που αυξάνονται παράλληλα με τη διεθνοποίηση της δραστηριότητάς τους, διαδικασία στην οποία συμμετέχουν άλλωστε ενεργά και οι ελληνικές τράπεζες με την επέκταση στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο χαμηλός βαθμός ωρίμασης του τραπεζικού συστήματος στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης ελαχιστοποιεί, πάντως, τον πιστωτικό κίνδυνο στις συγκεκριμένες αγορές. Οι επενδύσεις στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης αρχίζουν να ωριμάζουν αποδίδοντας καρπούς και μέχρι το τέλος της δεκαετίας, τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων του εξωτερικού θα αποτελούν μετρήσιμο μέγεθος.
Με το δίκτυο του εξωτερικού να φθάνει τα 900 καταστήματα, η Eurobank σχεδιάζει ήδη τις επόμενες κινήσεις της, για τη χρηματοδότηση των οποίων έχει δρομολογηθεί και η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Ανεβάζοντας τον πήχυ για την κερδοφορία του 2007 στα 820 εκατ. ευρώ και στο 1,5 δισ. ευρώ το 2010, ανέβασε και τον πήχυ της κερδοφορίας του δικτύου του εξωτερικού στα 60 εκατ. ευρώ για το 2007 και στα 550 εκατ. ευρώ το 2010, καθώς με εξαιρουμένων των δραστηριοτήτων σε Πολωνία και Ουκρανία, τα καθαρά κέρδη από τις δραστηριότητες σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία και Τουρκία, τετραπλασιάστηκαν στα 42 εκατ. ευρώ, ενώ οι χορηγήσεις αυξήθηκαν με ρυθμό 170% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα.
Το δίκτυο εξωτερικού της Alpha Bank -που αριθμεί σήμερα 305 καταστήματα- θα υπερκαλύψει για πρώτη φορά μέχρι το τέλος του χρόνου το δίκτυο του εσωτερικού. Οι χορηγήσεις στις χώρες των Βαλκανίων αυξήθηκαν στο τέλος του εξαμήνου στα 3,1 δισ. ευρώ καταγράφοντας άνοδο 112%, ενώ το γεγονός ότι τα δύο τρίτα των καταστημάτων στην περιοχή έχουν λιγότερο από 18 μήνες λειτουργίας, επιτρέπει στη διοίκηση να προσδοκά μεγέθυνση του μεριδίου της, από το 5,8% που διαθέτει σήμερα στη Ρουμανία, το 2,9% στη Βουλγαρία, το 5,9% στη Σερβία, το 11% στην Αλβανία, το 3,9% στην ΠΓΔΜ, ενώ σημαντικά οφέλη θα προκύψουν και από τη συμφωνία στην Τουρκία και την Αbank.
Αντίστοιχα το δίκτυο εξωτερικού του ομίλου της Πειραιώς έφτασε τα 270 καταστήματα στο τέλος του εξαμήνου και οι χορηγήσεις αυξήθηκαν κατά 93% φθάνοντας τα 4,2 δισ. ευρώ, ενώ η συνεισφορά στην κερδοφορία από τη δραστηριότητα της ΝΑ Ευρώπης αντιστοιχεί στο 8% των προ φόρων κερδών του ομίλου (χωρίς σε αυτό να συμπεριλαμβάνεται το έκτακτο κέρδος από την πώληση της συμμετοχής στην Τράπεζα Κύπρου). Η διοίκηση του ομίλου έχει δρομολογήσει την άντληση κεφαλαίων 1,3 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της επέκτασης στο εξωτερικό και μέχρι το τέλος της δεκαετίας σχεδιάζεται η λειτουργία 580 καταστήματα, που θα αποφέρουν το 25% των καθαρών κερδών.
Σε κάθε περίπτωση η εσωτερική αγορά θα συνεχίσει να αποτελεί τροφοδότη της κερδοφορίας. Τα σημάδια κόπωσης για τα οποία κάποιοι κάνουν λόγο, δεν αποτελούν σύμφωνα με τους τραπεζίτες πηγή ανησυχίας, στο βαθμό που ο δρόμος μέχρι την ευρωπαϊκή σύγκλιση είναι μακρύς, ενώ ακόμα και αν οι ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης υποχωρήσουν, οι όγκοι των εργασιών θα είναι αρκετοί για να συντηρούν την υψηλή κερδοφορία. Αλλωστε, παρά τη σταδιακή υποχώρησή τους τα spreads στην εγχώρια αγορά παραμένουν υψηλά, εξασφαλίζοντας για τις ελληνικές τράπεζες ικανοποιητικές αποδόσεις από τις εργασίες του εσωτερικού. Σύμφωνα με τα στοιχεία του εξαμήνου, το επιτοκιακό περιθώριο για το σύνολο των δανείων διαμορφώθηκε στο 3,46%, το οποίο είναι πάνω από 1 μονάδα περίπου υψηλότερο από το αντίστοιχο ευρωπαϊκό, ενώ βελτίωση παρουσίασε και ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων που μειώθηκε από το 3,1%, που ήταν το εξάμηνο του 2006 στο 2,8%.
