Η διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και η επίλυση της δύσκολης δημοσιονομικής εξίσωσης που συνιστά ο προϋπολογισμός του 2008 είναι η διπλή πρόκληση που αντιμετωπίζει το νέο οικονομικό επιτελείο. Ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης στα χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα. Υπολογίζεται ότι το 38% του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ του 2006 οφείλεται στην οικοδομή, καθώς υλοποιούνταν οι άδειες που είχαν εκδοθεί το 2004 και το 2005 εν όψει της αύξησης των αντικειμενικών αξιών.
Η έκδοση νέων οικοδομικών αδειών εμφανίζει κάμψη τους τελευταίους μήνες γεγονός που σημαίνει ότι για να διατηρηθεί η αναπτυξιακή δυναμική το 2008 και τα επόμενα χρόνια θα χρειαστεί άλλου τύπου επενδύσεις και ακόμη υψηλότερο ρυθμό αύξησης των εξαγωγών.
Η αναγκαιότητα ενός άλλου αναπτυξιακού προτύπου γίνεται επιτακτικότερη καθώς αυτά τα χρόνια θα πρέπει να συνεχιστεί η δημοσιονομική προσαρμογή προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του μηδενισμού του ελλείμματος το 2010.
Συγκράτηση δαπανών
Υπό αυτή την έννοια, καθοριστικής σημασίας θα είναι η υλοποίηση των έργων του Γ΄ και του Δ΄ ΚΠΣ, των επενδυτικών σχεδίων που έχουν ενταχθεί και χρηματοδοτούνται από τον επενδυτικό νόμο και η προώθηση των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, που εκτός από αναπτυξιακό έχουν και δημοσιονομικό αποτέλεσμα, αφού το άμεσο κόστος υλοποίησης των έργων αναλαμβάνουν οι ιδιώτες.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού πρέπει να καταρτισθεί εντός δύο εβδομάδων ώστε να κατατεθεί στη Βουλή την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου, δηλαδή την 1η του μήνα, όπως προβλέπει το Σύνταγμα.
Ο νέος προϋπολογισμός θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα συγκράτησης των δαπανών και αύξησης των εσόδων προκειμένου:
1. Να αντισταθμιστεί το κόστος εκείνων τουλάχιστον των παροχών που έχουν πάρει ήδη τη μορφή νομοσχεδίου και κατατέθηκαν προς ψήφιση πριν διαλυθεί η προηγούμενη Βουλή και το οποίο ανέρχεται, για τον προϋπολογισμό του 2008, στο διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 1,3 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος του νέου μισθολογίου για τους δημοσίους υπαλλήλους.
2. Να καλύψει τις όποιες αστοχίες του φετινού προϋπολογισμού, οι οποίες ειδικά στο σκέλος των δαπανών είναι αναπόφευκτες εξαιτίας του κόστους των αποζημιώσεων στους πυρόπληκτους.
3. Να ικανοποιήσει απαιτήσεις προηγούμενων χρήσεων, όπως δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα και επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων, που μετατέθηκαν για το μέλλον στη διάρκεια της διετούς δημοσιονομικής επιτήρησης.
Οι υποχρεώσεις για οπλικά συστήματα που παρελήφθησαν ή πρόκειται να παραληφθούν, σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων του υπουργείου Εθνικής Αμυνας ανέρχονται σε 2,5 δισ. ευρώ, ενώ ακόμη μεγαλύτερες είναι οι ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων και ιδιαίτερα στον κλάδο υγείας, αφού οι ιατροφαρμακευτικές δαπάνες αυξάνονται τα τελευταία χρόνια με ρυθμό της τάξης του 15% και απαιτούν πλέον κονδύλια άνω του 1 δισ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό.
4. Να μειωθεί το έλλειμμα κατά 0,7% του νέου ΑΕΠ, δηλαδή κατά 1,7 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι ο υπολογισμός αυτός βασίζεται στην υπόθεση ότι η Eurostat θα εγκρίνει την αναθεώρηση του ΑΕΠ κατά 26%.
Εάν η αναθεώρηση του ΑΕΠ που θα εγκρίνει η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία τον επόμενο μήνα είναι μικρότερη, η ετήσια δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να είναι ακόμη μεγαλύτερη προκειμένου να μηδενιστεί το έλλειμμα το 2010.
Επίσης, η αναθεώρηση του ΑΕΠ δημιουργεί ένα ακόμη πρόβλημα στον προϋπολογισμό του 2008, καθώς θα πρέπει να αυξηθούν κατά 500 εκατ. ευρώ περίπου οι εισφορές προς τα κοινοτικά ταμεία, ενώ ανοικτό παραμένει το ζήτημα των αναδρομικών εισφορών για τα προηγούμενα έτη που υπολογίζονται σε 2 δισ. ευρώ περίπου.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να καταβληθούν σε δόσεις και η δαπάνη να εγγραφεί στους προϋπολογισμούς προηγούμενων ετών και να επιβαρύνει εκείνα τα ελλείμματα και όχι το έλλειμμα του 2007 ή των επόμενων χρόνων, όταν θα καταβάλλονται οι δόσεις.