Αστόχησαν στις εκτιμήσεις τους οι αναλυτές που προέβλεπαν ότι το 2012 θα κορυφωθούν τα σχέδια των συγχωνεύσεων και των εξαγορών στις εισηγμένες, αφού μεγαλώνει το εύρος της εγχώριας ύφεσης. Βρισκόμαστε ήδη στο γ΄ τρίμηνο του 2012 και η μετάλλαξη που έχει υποστεί η χρηματιστηριακή αγορά έχει διαχωρίσει τις επιχειρήσεις σε τρεις κατηγορίες:
– Στην πρώτη κατηγορία είναι όσες εταιρείες καταφέρνουν να εμφανίζουν σταθερές ταμειακές ροές, με αποτέλεσμα να αντεπεξέρχονται, έστω και με καθυστέρηση, απέναντι στις υποχρεώσεις τους προς τους πιστωτές τους.
– Στη δεύτερη κατηγορία είναι οι εισηγμένες που αιμορραγούν καθημερινά και δίνουν πλέον τη μάχη της επιβίωσης. Εν προκειμένω, συγχωνεύσεις δεν γίνονται γιατί δεν υπάρχει πραγματικά διαθέσιμο χρήμα που θα πάρει την απόφαση να επενδύσει σε μια εταιρεία που αξίζει να της δοθεί μια τελευταία ευκαιρία. Οι ισχυρές επιχειρήσεις του κάθε κλάδου περιμένουν να «σαπίσουν οικονομικά» οι ανταγωνιστές τους για να έχουν το πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις.
– Στην τρίτη κατηγορία, τέλος, βρίσκονται οι «κρατικές εισηγμένες» οι οποίες στη πλειονότητά τους βρίσκονται στη λίστα της κυβέρνησης που αφορά τις αποκρατικοποιήσεις που θα πρέπει να γίνουν μέσα στο α΄ εξάμηνο του 2013.
Ιχθυοκαλλιέργειες, εμπόριο, μέταλλα είναι έως τώρα χρηματιστηριακοί κλάδοι όπου παρατηρούνται κινήσεις συγχωνεύσεων ή και εξαγορών, χωρίς, όμως, μέχρι στιγμής να έχουν δρομολογηθεί ουσιαστικά αποτελέσματα, καθώς οι εξελίξεις είναι αργές και όλοι προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή μπορεί και να κατορθώσουν να σταθούν ξανά στα πόδια τους και να συνεχίσουν αυτόνομα την πορεία τους. Είναι ωστόσο γνωστή η πρόταση του ξένου fund Linnaeus Fund, που επέφερε αναταράξεις στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών, ωστόσο οι δύο μεγάλες εταιρείες του κλάδου και συγκεκριμένα η Νηρέας και η Σελόντα αντιστέκονται στις κατά καιρούς προσεγγίσεις από άλλες εταιρείες, που στόχο έχουν να δημιουργήσουν μεγαλύτερα εταιρικά σχήματα. Πάντως, την προηγούμενη εβδομάδα η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς άναψε το «πράσινο φως» για τη συγχώνευση διά απορροφήσεως της Interfish από τη Σελόντα.
Στον κλάδο του εμπορίου αρκετές εισηγμένες προσπαθούν να μειώσουν τα κόστη τους κλείνοντας καταστήματα, αλλά ελλείψει ρευστότητας, συγχωνεύσεις και στρατηγικές κινήσεις εν γένει δεν γίνονται.
Στον κλάδο των μετάλλων είχαμε πρόσφατα την έναρξη των διαδικασιών συγχώνευσης της Big Solar από τη μητρική εταιρεία και εισηγμένη Μπήτρος Συμμετοχών. Αξιοσημείωτη εξέλιξη των τελευταίων ημερών πάντως στο Χ.Α. είναι ότι μεγαλώνει ο αριθμός των εισηγμένων από διάφορους κλάδους που εισέρχονται στο κλάδο των φωτοβολταϊκών.
Τα κίνητρα
Σύμφωνα με έρευνες της ICAP, πολλά και διαφορετικά είναι τα αίτια που ωθούν τις επιχειρήσεις σε συγχωνεύσεις και εξαγορές. Τα κίνητρα αλλάζουν αναλόγως με τις οικονομικές συνθήκες, ενώ ρόλο παίζει και το αν είναι συσχετισμένη (related) ή ασυσχέτιστη (unrelated) συγχώνευση.
Μια συσχετισμένη συγχώνευση μπορεί να προέλθει από το κίνητρο της δημιουργίας οικονομιών κλίμακας ή της δημιουργίας δυναμικότητας για την ικανοποίηση της αυξανόμενης ζήτησης για το προϊόν.
Από την άλλη πλευρά, μια ασυσχέτιστη συγχώνευση ενδέχεται να οφείλεται στη διαφοροποίηση του επιχειρηματικού κινδύνου της επιχείρησης ή στην ανταπόκριση της μειούμενης ζήτησης του προϊόντος της εξαγοραζόμενης επιχείρησης.
Με δεδομένη τη βαθιά οικονομική ύφεση και με τη γενικότερη προσδοκία ότι αυτή θα διατηρηθεί για κάμποσα χρόνια, οι υποψήφιοι αγοραστές στο Χ.Α. επικεντρώνουν τις επιλογές τους σε επιχειρήσεις οι οποίες θα καταφέρουν να επιβιώσουν και «στο τέλος της κρίσης», και θα μπορέσουν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται σε κάθε ανάκαμψη.