Κίνητρα συγχωνεύσεων αλλά και μείωση του ωραρίου συναλλαγών είναι τα δύο βασικά αιτήματα του χρηματιστηριακού κλάδου που βιώνει τη χειρότερη περίοδο, με τις συναλλαγές να έχουν επιστρέψει στα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του 1990 και τις περισσότερες εταιρείες του κλάδου να αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης. Ηδη, στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εξετάζονται αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο που προβλέπει τη λειτουργία των χρηματιστηριακών εταιρειών. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι θα υπάρξουν αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο για να γίνουν πιο εύκολες οι συγχωνεύσεις. Το θέμα των συγχωνεύσεων απασχολεί κυρίως τις χρηματιστηριακές που βρίσκονται στην τελευταία εικοσάδα από τη λίστα των 70 συνολικά χρηματιστηριακών εταιρειών που δραστηριοποιούνται σήμερα στο Χρηματιστήριο Αθηνών (Χ.Α.).
Το αίτημα των μικρών χρηματιστηριακών προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είναι να μετατραπούν σε ΑΕΠΕΥ (ανώνυμες εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών)
διατηρώντας όμως, μία χρηματιστηριακή που θα εκτελεί τις πράξεις για τις υπόλοιπες. Η εικόνα στον κλάδο είναι άσχημη, καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι μεγάλος αριθμός των χρηματιστηριακών εταιρειών προχωρεί σε περιορισμό δαπανών και λειτουργικών εξόδων προκειμένου να εξασφαλίσει όσο περισσότερο μπορεί τη ρευστότητα και ενώ συνεχίζεται η μείωση προσωπικού.
Πάντως, το ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα αντέξουν 70 χρηματιστηριακές με τη μέση αξία των συναλλαγών να μην ξεπερνά τα 15 και 20 εκατ. ευρώ, όταν σε άλλες αγορές, όπως στην αγορά του Λονδίνου ή της Φρανκφούρτης ή ακόμη και της Βιέννης, ο αριθμός τους είναι συγκριτικά μικρότερος.
Ελλειψη κεφαλαίων
Οι πιθανότητες για εξαγορές και συγχωνεύσεις χρηματιστηριακών, που ξεκίνησαν δειλά δειλά στις αρχές του 2011, ανεκόπησαν, αφού η έλλειψη κεφαλαίων δεν ευνοεί τη δημιουργία πιο μεγάλων σχημάτων.
Η αντίστροφη μέτρηση για τον κλάδο, εκτός της απαξίωσης του χρηματιστηριακού θεσμού, ξεκίνησε όταν οι τράπεζες απορρόφησαν τις θυγατρικές τους και επέφεραν ένα ισχυρό χτύπημα στις ιδιωτικές, αφού μηδένισαν τις προμήθειες. Οι περισσότερες από τις μικρές χρηματιστηριακές δεν μπορούν πλέον να αντεπεξέλθουν στα κόστη λειτουργίας των γραφείων τους, παρά το «λίπος» που είχαν συσσωρεύσει κυρίως τη διετία 2006-2007.
Ταυτόχρονα, η είσοδος των θυγατρικών μεγάλων διεθνών οίκων περιόρισαν το μερίδιο αγοράς από τους μεγάλους πελάτες, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των χρηματιστηριακών εταιρειών να στηριχθεί στους εγχώριους επενδυτές, οι οποίοι όμως λόγω του εγκλωβισμού τους στην αγορά παραμένουν απλοί παρατηρητές και δίνουν ελάχιστες εντολές στη διάρκεια της χρονιάς.
Στην καλύτερη θέση βρίσκονται οι οικογενειακές χρηματιστηριακές, αφού απασχολούν λίγο προσωπικό και μπορούν να μειώνουν και να ελέγχουν τις δαπάνες και τα λειτουργικά τους κόστη.
Η χρηματιστηριακή εταιρεία που είχε ταράξει τα νερά προ διετίας ήταν η Solidus, η οποία είχε εξαγοράσει την Artion ΑΧΕΠΕΥ και πριν από την Artion, την Value Capital. Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί η εξαγορά της Κερδώος Ερμής από τη Eurobank. Ο στόχος των χρηματιστηριακών από τη 15η θέση και κάτω είναι να μειωθούν τα κόστη, καθώς οι ιδιωτικές χρηματιστηριακές κρατούν μόνο τη διαβίβαση εντολών και μεταφέρουν το κοστοβόρο κομμάτι υπηρεσιών, όπως είναι το ταμείο τίτλων και η εκκαθάριση, στις μεγάλες χρηματιστηριακές.
Πάνω από το 60% των εργαζομένων, που είχαν ξεπεράσει τις 5.000 το 1999 στις χρηματιστηριακές εταιρείες, έχει απολυθεί από το 2002 μέχρι και φέτος, εξαιτίας του αναιμικού τζίρου της αγοράς και του μεγάλου αριθμού των εταιρειών του κλάδου. Είναι αξιοσημείωτο ότι το 2001 οι χρηματιστηριακές εταιρείες ανέρχονταν σε 89 και σήμερα έπειτα από 11 χρόνια ο αριθμός έχει μειωθεί ελάχιστα, στις 70. Σημαντικά μερίδια αγοράς κατέχουν τα remote members (μέλη εξ αποστάσεως) όπως είναι η Citigroup Global Market, η Cheuvreux, η UBS και η Merrill Lynch.
Σε επίπεδο αξίας οι περισσότερες χρηματιστηριακές που θα ήθελαν να συγχωνευθούν έχουν να παρουσιάσουν μόνο το χαρτοφυλάκιό τους. Ελάχιστες εξάλλου είναι εκείνες οι χρηματιστηριακές που έχουν διεθνείς πελάτες, καθώς όλη την περασμένη δεκαετία επαναπαύθηκαν στα κέρδη της φούσκας του 1999 και στους σταθερούς πελάτες που όμως σήμερα δεν υπάρχουν λόγω της επιστροφής της χρηματιστηριακής αγοράς στα επίπεδα του 1990.
Δηλώσεις Μποτόπουλου
Μιλώντας χθες στο ραδιόφωνο της ΝΕΤ ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Κωνσταντίνος Μποτόπουλος, ο οποίος είναι και πρόεδρος του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου των χρηματιστηριακών εταιρειών, είπε ότι με τη διττή του αυτή ιδιότητα, θέλει να συμβάλει στην άρση κάποιων ανισορροπιών στην αντιμετώπιση των ΑΧΕΠΕΥ και των τραπεζών, κάτι που έχει ανακύψει τελευταία, καθώς τα ζητήματα ρευστότητας και κεφαλαιακής επάρκειας, έχουν δημιουργήσει παράπονα από πλευράς ΑΧΕΠΕΥ.
Ταυτόχρονα οι χρηματιστηριακές ζητούν να μειωθεί και η διάρκεια της συνεδρίασης, αφού εάν εξαιρεθεί η πρώτη ώρα των συναλλαγών και το τελευταίο ημίωρο των δημοπρασιών στις υπόλοιπες ώρες της συνεδρίασης επικρατεί επενδυτική άπνοια.