Αύξηση 19,5% παρουσίασαν οι αιτήσεις υπαγωγής στο άρθρο 99 το α΄ εξάμηνο του 2012 έναντι του αντίστοιχου εξαμήνου του 2011 στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Πρόκειται για επιχειρήσεις που προέρχονται από τους κλάδους της ένδυσης, της πληροφορικής, της εστίασης, των κατασκευών, της διαφήμισης και του ιατρικού εξοπλισμού. Από την πλευρά των εισηγμένων για το α’ εξάμηνο του 2012 κατατέθησαν 4 αιτήσεις υπαγωγής στο άρθρο 99 από τις εξής επιχειρήσεις: Μάρακ Ηλεκτρονική, Imperio, Alsinco και Πετζετάκις. Συνολικά για το φετινό α’ εξάμηνο υπεβλήθησαν στο Πρωτοδικείο Αθηνών 86 αιτήσεις, όταν ολόκληρο το 2011 είχαν υποβληθεί 101, ένα χρόνο πριν είχαν υποβληθεί 124 και το 2009 που ξεκινά ουσιαστικά η κρίση στην Ελλάδα οι αιτήσεις υπαγωγής ανήλθαν στις 95 αιτήσεις. Στο Χρηματιστήριο Αθηνών από το 2005 μέχρι σήμερα 22 επιχειρήσεις έχουν ζητήσει την προστασία του πτωχευτικού κώδικα που αντιστοιχούν στο 9% επί του συνόλου των εισηγμένων. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία ο κλάδος του εμπορίου είναι αυτός που έχει υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες σε επίπεδο πτωχευμένων εταιρειών. Η καθίζηση της εγχώριας κατανάλωσης προκάλεσε οικονομικό έμφραγμα στις εμπορικές επιχειρήσεις που ήταν απόλυτα εξαρτημένες από την αγοραστική δύναμη του καταναλωτή και δεν είχαν προνοήσει να επεκτείνουν την δραστηριότητά τους και στο εξωτερικό. Οπως αναφέρουν τα δικηγορικά γραφεία που εξειδικεύονται στις διατάξεις του πτωχευτικού κώδικα για να υπαχθεί μία επιχείρηση στη διαδικασία εξυγίανσης θα πρέπει: α) να έχει το κέντρο των κυρίων συμφερόντων της στην Ελλάδα, β) να βρίσκεται σε παρούσα ή επαπειλούμενη αδυναμία πληρωμών και γ) να εμφανίζει υψηλά χρέη από οποιονδήποτε λόγο προς οποιοδήποτε πρόσωπο. Η εμπειρία των τελευταίων ετών στις επιχειρήσεις που έκαναν χρήση των διατάξεων του άρθρου 99 δεν είναι καθόλου ικανοποιητική. Ενα πολύ μικρό ποσοστό που δεν ξεπερνά το 4% κατάφερε να εξυγιανθεί και να επιστρέψει σε πορεία ανάκαμψης.
Οι περισσότερες επιχειρήσεις κερδίζουν χρόνο απέναντι στους πιστωτές τους ενώ ταυτόχρονα κάνουν το ολέθριο λάθος να περιορίζουν στο ελάχιστο τη δραστηριότητα της εταιρείας. Η κίνηση αυτή είναι καταστροφική αφού χωρίς πωλήσεις η εταιρεία είναι αδύνατο να ανακάμψει. Εκεί ακριβώς βρίσκεται και το πρόβλημα στο άρθρο 99 που δίνει μία ιδιότυπη «ασυλία» στον επιχειρηματία, ενώ θα έπρεπε να λαμβάνονται γρήγορες αποφάσεις προς όφελος των μετόχων και των εργαζομένων. Οι επιχειρήσεις εγκλωβίζονται σε μία μακρόσυρτη διαδικασία μεταξύ δικαστηρίων και ανεφάρμοστων επενδυτικών σχεδίων, την ίδια στιγμή που η καρδιά της επιχείρησης έχει σταματήσει να λειτουργεί. Οπως δηλώνουν στην «Κ» μεγάλα δικηγορικά γραφεία, τα 4 χρόνια που δίνει ως χρόνο ο νομοθέτης για να μπορέσει μία εταιρεία να επανακάμψει μετά την αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 είναι υπερβολικά μεγάλος όταν η αντίστοιχη διαδικασία στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ δεν ξεπερνά τους ελάχιστους μήνες. Υπολογίζεται ότι περισσότερες από 2.000 επιχειρήσεις σ’ ολόκληρη τη χώρα έχουν προσφύγει στο άρθρο 99 την τριετία 2009-2011. Στις εισηγμένες επιχειρήσεις, το 2010 προσέφυγαν 8 εταιρείες στο άρθρο 99 και την περσινή χρονιά είχαν προσφύγει 7 εταιρείες. Υπάρχουν και περιπτώσεις εισηγμένων όπως η Ατλάντικ και η Εικόνα&Ηχος που η οικονομική ασφυξία δεν επέτρεψε να αξιοποιήσουν τις διατάξεις του πτωχευτικού νόμου. Πάντως με τις παρούσες συνθήκες και με τις τράπεζες να έχουν αναστείλει τις χρηματοδοτήσεις, για να καταφέρει μία εταιρεία να πετύχει την συνδιαλλαγή με τους πιστωτές είτε θα πρέπει να έχει πάγια στοιχεία υψηλής αξίας είτε να διαθέτει ένα υψηλό δείκτη εξωστρέφειας. Η τάση των εταιρειών το τελευταίο διάστημα είναι να επανέρχονται με νέες αιτήσεις αφού προηγουμένως έχουν εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη των πιστωτών.
Λίστα αναμονής πριν από την προσφυγή
Οι τελευταίες πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο από την αρχή του χρόνου η προσέλευση επιχειρήσεων σε δικηγορικά γραφεία για να προετοιμάσουν τον φάκελο αίτησης για υπαγωγή στο άρθρο 99. Μάλιστα, δεν είναι υπερβολή εάν τονίσουμε ότι τηρείται λίστα αναμονής και συνήθως προηγούνται οι επιχειρήσεις που έχουν εξαντλήσει κάθε διαπραγματευτική ισχύ απέναντι στις πιστώτριες τράπεζες. Οι επιχειρηματίες, που βρίσκονται στα πρόθυρα χρεοκοπίας, αφού αναζήτησαν αγοραστή ή ακόμη και την είσοδο στρατηγικού επενδυτή, έχουν αντιληφθεί ότι το άρθρο 99 είναι το τελευταίο καταφύγιο πριν από την κατάρρευση.