Επαφές με τις ελληνικές τράπεζες για την πώληση περιουσιακών στοιχείων υπερχρεωμένων επιχειρήσεων έχουν αρχίσει από τις αρχές του 2013 εξειδικευμένες στα distress assets εταιρείες.
Πρόκειται για hedge fund, τύπου distressed securities. H πιστωτική ασφυξία οδηγεί πλήθος εταιρειών στην πώληση ή τη μείωση της συμμετοχής των βασικών μετοχών, προκειμένου να περισωθούν περιουσιακά στοιχεία. Ωστόσο, είναι σαφές ότι προβλήματα ρευστότητας αρχίζουν να αντιμετωπίζουν ακόμα και υγιείς επιχειρήσεις. Και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά τα ξένα χαρτοφυλάκια, τα οποία επιχειρούν να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία.
Προς το παρόν, βέβαια, δεν κλείνονται συμφωνίες, για δύο λόγους: α) Οι ίδιες οι εταιρείες «αντιστέκονται» ακόμη, ενώ β) τα συγκεκριμένα χαρτοφυλάκια προσδοκούν σε ακόμα μεγαλύτερα κέρδη όχι μόνο από κινήσεις αναδιάρθρωσης των εταιρειών, των οποίων θα αποκτήσουν τον έλεγχο, αλλά και από τη μακροοικονομική ανάκαμψη, όταν υπάρξει.
Η κινητικότητα των distress funds εντοπίζεται σε κλάδους για τους οποίους υπάρχει ενδιαφέρον, αλλά και υφίστανται μεγάλα προβλήματα. Είναι για παράδειγμα αυτοί του real estate, των ξενοδοχείων, των κατασκευών, του λιανεμπορίου.
Τα προβλήματα των εταιρειών προκύπτουν κυρίως από το πρόβλημα χρηματοδότησης που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο, σε συνδυασμό με την υποχώρηση του κύκλου εργασιών.
Για παράδειγμα, στον κλάδο του retail απειλείται η επιβίωση πλήθους εταιρειών, οι οποίες ήδη δυσκολεύονταν με τη διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης στο παρελθόν. Σε αυτές, το σφίξιμο της τραπεζικής κάννουλας προκαλεί έμφραγμα ρευστότητας και οδηγεί στην κατάρρευση. Στο real estate είναι προφανές ότι στο «κόκκινο» βρίσκονται επιχειρήσεις που είχαν σε εξέλιξη επενδυτικά σχέδια και οι τράπεζες πάγωσαν τη χρηματοδότηση, ενώ στα ξενοδοχεία η πτώση του τουρισμού φέρνει στο «κόκκινο» επιχειρήσεις με προβληματικό κεφάλαιο κίνησης. Τραγική είναι η κατάσταση στον κλάδο των κατασκευών και ειδικά στις εταιρείες που είχαν κάνει ανοίγματα σε έργα του Δημοσίου.
Τα distress funds είναι προφανές ότι ενδιαφέρονται για επενδύσεις σε εταιρείες που έχουν προοπτική να ανακάμψουν, αλλά έχουν πρόβλημα χρηματοδότησης των σχεδίων τους. Στόχος τους είναι η απόκτηση του μετοχικού ελέγχου αυτών των εταιρειών, πολλές φορές έναντι πινακίου φακής, ενώ η «υπόσχεση» προς τους λοιπούς μετόχους είναι ότι από το μηδέν που φέρνει η κατάρρευση μιας εταιρείας μπορεί στο μέλλον να έχουν κάποιο όφελος. Η εξαγορά μιας εταιρείας από ένα distress fund συνήθως οδηγεί σε πλήρη αναδιοργάνωση, η οποία περιλαμβάνει από την πώληση δραστηριοτήτων και παγίων μέχρι και μεγάλες περικοπές προσωπικού, που θεωρούνται από τους νέους ιδιοκτήτες απαραίτητες για την ανάκαμψη.
Τα distress funds και τα hedge funds ανέρχονται σε χιλιάδες και οι έδρες τους βρίσκονται στις οικονομικές μητροπόλεις της Ευρώπης και της Αμερικής, ενώ η «χρηματιστηριακή δύναμη πυρός» που διαθέτουν ανέρχεται σε εκατοντάδες τρισ. δολάρια.
Αυτό τους επιτρέπει και να κερδοσκοπήσουν, αλλά και να διεκδικήσουν επιχειρηματικούς στόχους, ανάμεσα στους οποίους και τράπεζες. Οσοι αγοράζουν δανειακά χαρτοφυλάκια, είτε επιδιώκουν να εισπράξουν ένα μικρό μέρος της αξίας τους, αλλά σαφώς υψηλότερο από αυτό που πλήρωσαν για την αγορά τους, είτε τα χρησιμοποιούν σε σύνθετα χρηματοοικονομικά προϊόντα (π.χ. τα subprime δάνεια), είτε αξιοποιούνται για συνέργειες πελατολογίων σε διάφορους ομίλους, είτε σε ένα συνδυασμό όλων των παραπάνω.
