Μειώνεται ο ρυθμός σχηματισμού νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, στα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου, τα οποία θα δημοσιοποιηθούν την επόμενη εβδομάδα, αποτυπώνεται για δεύτερη συνεχόμενη περίοδο η επιβράδυνση του ρυθμού δημιουργίας νέων «κόκκινων» δανείων.
Καλά νέα για τις τράπεζες
Πρόκειται αναμφισβήτητα για καλά νέα για τις τράπεζες, ωστόσο απαιτείται πολύς δρόμος ακόμα έως ότου δούμε μείωση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Οπως εκτιμούν στελέχη τραπεζών, τα «κόκκινα» δάνεια ανήλθαν στο 30% τον περασμένο Ιούνιο, ενώ προσεγγίζουν το 32% στο τέλος Σεπτεμβρίου. Αυτό σημαίνει ότι τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση ξεπερνούν τα 70 δισ. ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο από τα κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στο τέλος Μαρτίου 2013 ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων των ελληνικών τραπεζών είχε διαμορφωθεί στο 27,8%. Αναλυτικότερα, οι καθυστερήσεις ανήλθαν στο 22,9% στη στεγαστική πίστη, στο 42,4% στην καταναλωτική πίστη και στο 27,5% στα επιχειρηματικά δάνεια.
Η ανάσχεση των επισφαλειών αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για το μέλλον των τραπεζών. Μιλώντας στην «Κ» στελέχη τραπεζών εξηγούν ότι αν η οικονομία δεν επανέλθει σε ανοδική τροχιά, ώστε αφενός να ανακοπεί η δημιουργία μη εξυπηρετούμενων δανείων και αφετέρου να ενισχυθεί ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης, ο τραπεζικός κλάδος κινδυνεύει να βρεθεί εκ νέου σε εξαιρετικά αδύναμη θέση. «Ακόμα και αν η δημοσιονομική κατάσταση σταθεροποιηθεί, αν δεν αναζωογονηθεί η οικονομική δραστηριότητα είναι ορατός ο κίνδυνος το 2014 οι τράπεζες να πρέπει να ενισχύσουν εκ νέου την κεφαλαιακή τους βάση για να αντιμετωπίσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια», όπως προειδοποιούν. Στην ίδια κατεύθυνση εξαιρετικά σημαντική είναι η διαχείριση των καθυστερήσεων και η ανάκτηση μέρους των δανείων που λογιστικά θεωρούνται χαμένα.
Οι τράπεζες εκτιμούν ότι ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων που δεν εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες, δεν το κάνουν λόγω αδυναμίας, αλλά διότι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τις καταστάσεις, ελπίζοντας ότι μέσω των νομικών περιπλοκών θα μπορέσουν να αποφύγουν οριστικά την αποπληρωμή των δανείων που έχουν λάβει χωρίς επιπτώσεις. Στο πλαίσιο αυτό εκτιμούν ότι ένα πιο αυστηρό καθεστώς στο θέμα των πλειστηριασμών, με την προστασία μόνον όσων πραγματικά βρίσκονται σε αδύναμη θέση, θα βοηθήσει να αποκατασταθούν τα συναλλακτικά ήθη. Υπογραμμίζουν ότι ασφαλώς σε μια οικονομία που διέρχεται από βαθιά ύφεση η μεγάλη αύξηση των καθυστερήσεων είναι αναπόδραστη, ωστόσο προειδοποιούν ότι βρισκόμαστε σε ένα επίπεδο που δεν αντέχει περαιτέρω σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η οικονομία
Συγκρατημένη αισιοδοξία δημιουργεί το γεγονός ότι η οικονομία φαίνεται πως εξέρχεται σταδιακά από την ύφεση, κάτι που αποτυπώνεται στη συνεχή αποκλιμάκωση του ποσοστού μείωσης του ΑΕΠ από τρίμηνο σε τρίμηνο. «Αν η πορεία αυτή συνεχιστεί και επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για μικρή ενίσχυση του ΑΕΠ το 2014 τότε θα δούμε την κορύφωση της πορείας των μη εξυπηρετούμενων δανείων και σταδιακά τη μείωση του σχετικού δείκτη». Σημειώνεται ότι στο 3ο τρίμηνο του 2012 το ΑΕΠ «έτρεχε» με ρυθμό -6,7%, στο 4ο τρίμηνο του 2012 με -5,7%, στο 1ο τρίμηνο του 2013 με -5,5%, στο 2ο τρίμηνο με -3,7%, ενώ στο τέλος του 3ου τριμήνου της εφετινής χρονιάς η ύφεση συρρικνώθηκε στο -3%.