Θετικό είναι το ξεκίνημα του νέου χρόνου για τις τράπεζες, καθώς η αναγνώριση του συνόλου του αναβαλλόμενου φόρου ενισχύει σημαντικά την κεφαλαιακή τους βάση. Παράλληλα, η αποκλιμάκωση των επιτοκιακών περιθωρίων δίνει μεγάλη ώθηση στη λειτουργική κερδοφορία, ενισχύοντας τις αντοχές του τραπεζικού συστήματος.
Σημαντική εξέλιξη για τον κλάδο αποτελεί η απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος για την αναγνώριση του συνόλου του αναβαλλόμενου φόρου (100%) έναντι του 20% που ήταν μέχρι πρότινος, μεταβολή που μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον ενίσχυση των τραπεζικών κεφαλαίων σχεδόν κατά 5 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι πρόκειται για καθαρά λογιστικό όφελος, η επίδραση στο stress test εκτιμάται ότι θα είναι μικρότερη και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξασφαλιστεί η σύμφωνη γνώμη της τρόικας. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς της Βασιλείας ΙΙΙ, που έχει τεθεί σε ισχύ από 1/1/2014 το επίπεδο του αναβαλλόμενου φόρου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% των βασικών ιδίων κεφαλαίων.
Τραπεζικά στελέχη υπογραμμίζουν στην «Κ» ότι το σύνολο του αναβαλλόμενου φόρου (αφορά κυρίως τις ζημίες από το PSI) ανέρχονταν στα 9 δισ. ευρώ και ήδη έχει αναγνωριστεί στους ισολογισμούς των τραπεζών ποσό 4 δισ. ευρώ. Με την πράξη του διοικητή της ΤτΕ, που αποτελεί ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, θα αναγνωριστούν λογιστικά και τα υπόλοιπα 5 δισ. ευρώ. Το σημαντικό για τις τράπεζες είναι ότι η λογιστική ενίσχυση του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας απομακρύνει το σύνολο των τραπεζών από το όριο του 8% κάτω από το όποιο η χρηματοδότηση γίνεται μέσω του ELA.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Euroxx ο δείκτης βασικών ιδίων κεφαλαίων, με βάση τα pro-forma στοιχεία του 9μηνου Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, διαμορφώνεται στο 15% για την Τράπεζα Πειραιώς, στο 14,5% για την Alpha Bank, στο 13,5% για την Eurobank και στο 10,1% για την Εθνική Τράπεζα. Σημειώνεται πάντως ότι η Εθνική έχει αναγνωρίσει μέρος μόνο του αναβαλλόμενου φόρου (1,6 δισ. ευρώ από σύνολο φόρου 4,5 δισ. ευρώ).
Φθηνότερο χρήμα
Ιδιαίτερα θετικά επιδρά στις τράπεζες η μείωση του κόστους χρηματοδότησης που συνεχίστηκε με μεγαλύτερη ταχύτητα κατά την περίοδο Ιουλίου – Νοεμβρίου. Στο τέλος Σεπτεμβρίου το μέσο επιτόκιο νέων καταθέσεων διαμορφώθηκε στο 1,81% έναντι 2,51% τον περασμένο Μάιο και 2,75% τον Σεπτέμβριο του 2012. Δηλαδή το μέσο επιτόκιο των νέων καταθέσεων έχει μειωθεί κατά 34,2%. Αντίστοιχα το μέσο επιτόκιο των υφιστάμενων καταθέσεων τον περασμένο Νοέμβριο περιορίστηκε στο 2,14%, από 2,78% τον περασμένο Μάιο και 2,86% τον Σεπτέμβριο του 2012. Με τα υπόλοιπα καταθέσεων στα επίπεδα των 160 δισ. ευρώ κάθε μείωση του επιτοκίου καταθέσεων κατά 50 μονάδες βάσης (0,5%) οδηγεί σε μείωση του κόστους χρηματοδότησης των τραπεζών κατά 800 εκατ. ευρώ. Επίσης οι τράπεζες ωφελούνται από τη μείωση των επιτοκίων του ευρώ καθώς μεγάλο μέρος της ρευστότητάς τους το αντλούν από το ευρωσύστημα. Η μείωση του βασικού επιτοκίου του ευρώ κατά 0,25% μειώνει το κόστος χρηματοδότησης των εγχώριων τραπεζών από το ευρωσύστημα κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ.
Οφέλη συγχωνεύσεων
Οπως εκτιμούν στελέχη τραπεζών η μείωση του κόστους χρηματοδότησης θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες. Με τις δεκάδες συγχωνεύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί τους τελευταίους μήνες οι συστημικές τράπεζες έχουν απορροφήσει τις μικρότερες τράπεζες που κατά κανόνα προσέφεραν υψηλότερα επιτόκια, αναγκάζοντας και τις μεγάλες τράπεζες να διατηρούν σε υψηλά επίπεδα τα επιτόκια καταθέσεων.