Θέση εν όψει της επικείμενης και αναπόφευκτης αναδιάρθρωσης του τραπεζικού δανεισμού στον τηλεπικοινωνιακό κλάδο επιχειρούν να καταλάβουν οι ισχυροί παίκτες της αγοράς. Και οι κινήσεις τους, ώς ένα βαθμό, αναγκάζουν τις τράπεζες να βάλουν τον… δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων, δηλαδή στις «κόκκινες» δανειακές συμβάσεις των επιχειρήσεων του κλάδου. Αυτό διακρίνεται ξεκάθαρα στην περίπτωση της Forthnet, η οποία χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη «πληγή» για τις τράπεζες (Εθνική, Πειραιώς, Εurobank). Η εταιρεία φέρει δανεισμό ύψους 323 εκατ. ευρώ, ο οποίος από το καλοκαίρι του 2013, σταμάτησε να εξυπηρετείται. Η εταιρεία έκανε μια αναδιάρθρωση του δανεισμού της πριν από περίπου δύο χρόνια.
Τώρα η εταιρεία επιζητεί νέα αναδιάρθρωση του δανεισμού, η οποία, όλοι εκτιμούν ότι θα είναι περισσότερο δραστική, δηλαδή ότι θα περιλάβει «κούρεμα». Ωστόσο, παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι αυτό θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να συμβεί, διατηρώντας τον ίδιο μέτοχο, εκτός και αν ο τελευταίος είναι διαθέσιμος να προσθέσει νέα κεφάλαια που θ’ αυξήσουν τη βιωσιμότητα της επιχείρησης. Το τελευταίο συνέβη στην πρώτη αναδιάρθρωση του δανεισμού της Wind Hellas το 2009, όπου ο Αιγύπτιος επιχειρηματίας Ναγκίμπ Σαουίρις τοποθετώντας 500 εκατ. ευρώ, αναδιάρθρωσε χρέη ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Δεν συνέβη το ίδιο ένα χρόνο αργότερα, όταν ζητήθηκε και δεύτερη αναδιάρθρωση του δανεισμού και τότε οι πιστωτές της Wind, με διάφορα επενδυτικά κεφάλαια ανέλαβαν οι ίδιοι την εταιρεία.
Αυτό αναμένεται να γίνει ώς ένα βαθμό με τη Forthnet. Η δεύτερη αναδιάρθρωση που θα γίνει με κόστος για τις τράπεζες, είτε θα γίνει με την οικονομική συμμετοχή των μετόχων, είτε οι τελευταίοι θα χάσουν τις συμμετοχές τους. Αυτό ενοχλεί ιδιαίτερα τους Αραβες επενδυτές της εταιρείας, οι οποίοι έχουν τοποθετήσει μέχρι τώρα περίπου 250 εκατ. ευρώ για να χτίσουν τη συμμετοχή του 44%.
Το μικρότερο πρόβλημα έχει η Wind, η οποία ξοδεύοντας μόλις 15 εκατ. ευρώ απέκτησε συμμετοχή 33%. Η Vodafone, σύμφωνα με στελέχη της εταιρείας προσέφερε λιγότερο από 20 εκατ. ευρώ, για τη απόκτηση του 6,5% των μετοχών της εταιρείας.
Και οι δύο τελευταίοι, φαίνεται ότι θέλουν να έχουν λόγο στις μετέπειτα εξελίξεις στη Forthnet. Καθώς η τελευταία αναπόφευκτα θα θέσει θέμα «κουρέματος» του δανεισμού της, προκειμένου να καταστεί μακροπρόθεσμα βιώσιμος, τόσο η Vodafone, όσο και η Wind δείχνουν μια ασυνήθιστη τάση να συμμετάσχουν στο συγκεκριμένο τραπέζι συζητήσεων. Η Forthnet, μόνο στο 2013 εκτιμάται δεν εξυπηρέτησε αποπληρωμές προς τράπεζες ύψους 50 εκατ. ευρώ, ενώ για τη φετινή χρονιά, έχει μπροστά της νέες αποπληρωμές προς τράπεζες ύψους 80 εκατ. ευρώ.
Σε παρόμοια κατάσταση βρίσκονται και οι δύο άλλοι ανταγωνιστές της Forthnet, hellas online (hol) και Cyta. Και οι δύο βρίσκονται κάτω από τη δαμόκλειο σπάθη της εξαγοράς, αφού και υψηλό δανεισμό φέρουν και αδυνατούν να πραγματοποιήσουν τα απαραίτητα κέρδη για να συνεχίσουν μόνοι τους. Στη hol ήδη έχει τοποθετηθεί με 18,5% η Vodafone, αλλά η τελευταία κρατά κλειστά χαρτιά για την πρώτη, καθώς φέρει δανεισμό ύψους 160 εκατ. ευρώ. Πιθανώς η Vodafone να θέλει να διαπραγματευθεί μια αύξηση κεφαλαίου στη hol που θα την καλύψει η ίδια, μέσω μιας αναδιάρθρωσης του δανεισμού της.
Τέλος η Cyta, αναμένεται να μπει στον χάρτη των εξαγορών και συγχωνεύσεων, κυρίως λόγω εξελίξεων στην μητρική εταιρεία. Η τελευταία έχει μπει στο «καλάθι» των αποκρατικοποιήσεων και δεν αποκλείεται και αυτή να βρεθεί στο στόχαστρο της Vodafone. Σημειώνεται ότι το Vodafone Group έχει σημαντικά διαθέσιμα για εξαγορές επιχειρήσεων, λόγω της πώλησης του 45% της Verizon στις ΗΠΑ, αντί 130 δισ. δολ.
Τρεις παίκτες
Ο ΟΤΕ λόγω της δεσπόζουσας θέσης του στην τηλεπικοινωνιακή αγορά, βρίσκεται εκτός του νυμφώνος των εξαγορών στις τηλεπικοινωνίες. Ο ίδιος ωστόσο βλέπει με καλό μάτι όλες τις προαναφερόμενες εξελίξεις, καθώς, όσο πιο μικρός καθίσταται ο αριθμός των παικτών σε μια αγορά, τόσο καλύτερα γι’ αυτούς που δραστηριοποιούνται σ’ αυτή.
Παράγοντες της αγοράς τηλεπικοινωνιών, ήδη προβλέπουν τη σχηματοποίηση μιας αγοράς με τρεις παίκτες, (ΟΤΕ, Vodafone, Wind), ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι η αγορά ωθείται σε ένα δυοπώλιο, μεταξύ του ΟΤΕ και των άλλων δύο πόλων. Αυτό επιχειρήθηκε και στο παρελθόν, με μια συγχώνευση μεταξύ Vodafone και Wind Hellas, αλλά η διαδικασία διεκόπη απότομα. Τόσο η ελληνική κυβέρνηση, όσο οι κοινοτικές αρχές, διεμήνυσαν στους άμεσα ενδιαφερόμενους, ότι μια τέτοια συγκέντρωση, δεν πρόκειται να επιτραπεί.
Στελέχη του κλάδου θεωρούν πολύ πρόωρο κάτι τέτοιο, παρόλο που οι δύο εταιρείες συνεργάζονται στην ανάπτυξη δικτύων κινητής τηλεφωνίας. Το σενάριο όμως οι τρεις άδειες κινητής τηλεφωνίας να γίνουν δύο, χαρακτηρίζεται ως επιστημονικής φαντασίας. Εφόσον αλλάξουν τα δεδομένα και εισέλθουν στην αγορά νέοι παίκτες, έστω και με τη μορφή των ιδεατών παρόχων (MVNO), μόνον τότε θα έχουν κάποιες ελπίδες μείωσης των αδειών κινητής τηλεφωνίας, αλλά και αυτές θα είναι πολύ αμυδρές. Κάτι τέτοιο όμως πλέον είναι πολύ δύσκολο να συμβεί σε μια αγορά η οποία μειώνεται ραγδαία, ενώ οι εταιρείες συγκρούονται για τον τελικό πελάτη στις χρεώσεις.