Στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη 2014-2020», το υποπρόγραμμα «Πολιτισμός» παρέχει στήριξη σε έργα λογοτεχνικής μετάφρασης και στην περαιτέρω προώθηση των μεταφρασμένων έργων λογοτεχνίας.
Οι κύριοι στόχοι για τη στήριξη των έργων της λογοτεχνικής μετάφρασης είναι η υποστήριξη της πολιτισμικής και γλωσσικής πολυμορφίας στα κράτη της Ενωσης και σε άλλα κράτη που συμμετέχουν στο υποπρόγραμμα «Πολιτισμός» και η προώθηση της διακρατικής κυκλοφορίας λογοτεχνικών έργων υψηλής ποιότητας, καθώς και η βελτίωση της πρόσβασης σε αυτά τα λογοτεχνικά έργα στην Ενωση και πέραν αυτής, και η προσέλκυση νέων αναγνωστών. Σύμφωνα με τη δημοσιευμένη πρόσκληση υποβολής προτάσεων, τα κυριότερα στοιχεία του προγράμματος είναι:
Επιλέξιμες χώρες
Επιλέξιμες χώρες είναι οι ακόλουθες:
1. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και οι υπερπόντιες χώρες και εδάφη που είναι επιλέξιμα για συμμετοχή στο πρόγραμμα σύμφωνα με το άρθρο 58 της απόφασης 2001/822/ΕΚ του Συμβουλίου.
2. Προσχωρούσες χώρες, υποψήφιες χώρες και δυνητικά υποψήφιες χώρες για τις οποίες υπάρχει προενταξιακή στρατηγική, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τους γενικούς όρους για τη συμμετοχή των χωρών αυτών στα προγράμματα της Ενωσης, αρχές και όροι που θεσπίζονται στις αντίστοιχες συμφωνίες-πλαίσια, στις αποφάσεις του Συμβουλίου Σύνδεσης και σε παρόμοιες συμφωνίες.
3. Χώρες της ΕΖΕΣ που είναι μέλη της συμφωνίας του ΕΟΧ σύμφωνα με τις διατάξεις της συμφωνίας ΕΟΧ (Νορβηγία, Ισλανδία, Λιχτενστάιν).
4. Η Ελβετική Συνομοσπονδία, με βάση διμερή συμφωνία που θα συναφθεί με τη χώρα αυτή.
5. Χώρες που καλύπτονται από την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας, σύμφωνα με τις διαδικασίες που καθορίζονται με τις εν λόγω χώρες βάσει των συμφωνιών-πλαισίων για τη συμμετοχή τους σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Επιλέξιμοι υποψήφιοι
Eκδότες ή εκδοτικοί οίκοι που είναι εγκατεστημένοι σε μία από τις χώρες που συμμετέχουν στο υποπρόγραμμα «Πολιτισμός», δραστηριοποιούνται στις εκδόσεις και διαθέτουν νομική προσωπικότητα για τουλάχιστον 2 έτη από την ημερομηνία της προθεσμίας για την υποβολή των αιτήσεων.
Επιλέξιμα έργα
Ανάλογα με τη διάρκεια, τις ανάγκες, τη φύση, τους στόχους του σχεδίου, οι αιτούντες πρέπει να επιλέξουν να υποβάλουν αίτηση στο πλαίσιο είτε της κατηγορίας 1 ή της κατηγορίας 2:
Κατηγορία 1 – Διετή έργα: Η κατηγορία αυτή πρέπει να:
– έχει μέγιστη διάρκεια 2 ετών
– αποτελεί αντικείμενο αίτησης για ποσό που δεν υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ, που αντιπροσωπεύουν κατ’ανώτατο όριο το 50% του επιλέξιμου προϋπολογισμού
– συνίσταται στη μετάφραση και την προώθηση (περιλαμβανομένης της δημοσίευσης περίληψης μεταφρασμένων έργων) μιας δέσμης 3 έως 10 επιλέξιμων μυθιστορημάτων από και προς επιλέξιμες γλώσσες
– βασίζεται σε μια στρατηγική για τη μετάφραση, τη διανομή και την προώθηση της μετάφρασης μυθιστορημάτων.
Κατηγορία 2 – Συμφωνίες-πλαίσια εταιρικής σχέσης:
– Η αίτηση για συμφωνία-πλαίσιο εταιρικής σχέσης πρέπει να περιλαμβάνει ένα σχέδιο δράσης που να καλύπτει όλη τη διάρκεια της συμφωνίας. Το σχέδιο δράσης πρέπει να βασίζεται σε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη μετάφραση, τη διανομή και την προώθηση της δέσμης μεταφρασμένων μυθιστορημάτων.
– Τα έργα που καλύφθηκαν από τη συμφωνία-πλαίσιο εταιρικής σχέσης πρέπει να συνίστανται στη μετάφραση και την προώθηση δέσμης 5 έως 10 επιλέξιμων μυθιστορημάτων τον χρόνο από και προς επιλέξιμες γλώσσες. Για τα επόμενα δύο χρόνια, οι υποψήφιοι που έχουν επιλεγεί βάσει μιας συμφωνίας-πλαισίου εταιρικής σχέσης θα κληθούν να υποβάλουν πρόταση για τη μετάφραση και την προώθηση μιας δέσμης 5 έως 10 επιλέξιμων έργων για κάθε έτος.
– Οι ειδικές ετήσιες επιχορηγήσεις που χορηγούνται βάσει της συμφωνίας-πλαισίου εταιρικής σχέσης δεν θα υπερβαίνουν το ποσό των 100.000 ευρώ. Η αιτούμενη επιχορήγηση δεν μπορεί να υπερβεί το 50% του ετήσιου επιλέξιμου προϋπολογισμού.
Επιλέξιμες γλώσσες
Ανεξάρτητα από την κατηγορία της χρηματοδοτικής στήριξης σύμφωνα με την οποία οι εκδότες ή οι εκδοτικοί οίκοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση, το έργο θα πρέπει επίσης να συμμορφώνεται με τις ακόλουθες απαιτήσεις σχετικά με τις γλώσσες:
– Η γλώσσα του πρωτοτύπου και η γλώσσα της μετάφρασης πρέπει να είναι μια από τις «επίσημα αναγνωρισμένες γλώσσες» των χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Επιπλέον, είτε η γλώσσα του πρωτοτύπου είτε η γλώσσα της μετάφρασης πρέπει να είναι επίσημα αναγνωρισμένες σε μία από τις χώρες που αναφέρονται στις κατηγορίες 1, 3 ή 4 των επιλέξιμων χωρών. «Επίσημα αναγνωρισμένες γλώσσες» είναι εκείνες που ορίζονται από το Σύνταγμα ή τη βασική νομοθεσία της αντίστοιχης χώρας.
– Οι μεταφράσεις από τη λατινική και τα αρχαία ελληνικά προς επίσημα αναγνωρισμένες γλώσσες μιας από τις χώρες που αναφέρονται στις κατηγορίες 1, 3 ή 4 των επιλέξιμων χωρών είναι επίσης επιλέξιμες.
– Η γλώσσα της μετάφρασης πρέπει να είναι η μητρική γλώσσα του μεταφραστή (εκτός από περιπτώσεις γλωσσών που ομιλούνται λιγότερο συχνά, αν ο εκδότης προβλέπει επαρκείς εξηγήσεις).
– Οι μεταφράσεις πρέπει να έχουν διασυνοριακή διάσταση. Ως εκ τούτου η μετάφραση εθνικής λογοτεχνίας από μια επίσημη γλώσσα σε άλλη επίσημη γλώσσα της ίδιας χώρας δεν είναι επιλέξιμη.
Επιλέξιμα έργα
Τα έργα σε χαρτί ή σε ψηφιακή μορφή (ηλεκτρονικά βιβλία) είναι επιλέξιμα με την προϋπόθεση ότι πληρούν τα άλλα κριτήρια επιλεξιμότητας. Τα έργα προς μετάφραση και προώθηση πρέπει να είναι έργα με υψηλή λογοτεχνική αξία, ανεξάρτητα από το λογοτεχνικό είδος, όπως μυθιστορήματα, σύντομες ιστορίες, θεατρικά έργα, ποιήματα, βιβλία κόμικς και παιδικά βιβλία.
Τα μη λογοτεχνικά έργα δεν είναι επιλέξιμα, π.χ. αυτοβιογραφίες ή βιογραφίες ή δοκίμια χωρίς στοιχεία μυθοπλασίας· τουριστικοί οδηγοί· βιβλία ανθρωπιστικών επιστημών (όπως ιστορικά, φιλοσοφικά, οικονομικά κ.λπ.) και βιβλία που συνδέονται με άλλες επιστήμες (όπως φυσική, μαθηματικά κ.λπ.).
Τα λογοτεχνικά βιβλία πρέπει να έχουν ήδη δημοσιευθεί.
Τα πρωτότυπα λογοτεχνικά βιβλία πρέπει να συντάσσονται από συγγραφείς που είναι υπήκοοι ή κάτοικοι μιας χώρας που συμμετέχει στο πρόγραμμα, με εξαίρεση τα έργα που γράφονται στα λατινικά και τα αρχαία ελληνικά.
Τα λογοτεχνικά βιβλία δεν πρέπει να έχουν μεταφραστεί στο παρελθόν στη γλώσσα της μετάφρασης, εκτός αν μια νέα μετάφραση αντιστοιχεί σε μια σαφώς αξιολογηθείσα ανάγκη. Εν προκειμένω, οι υποψήφιοι πρέπει να τηρούν μια προθεσμία πενήντα ετών από την τελευταία μετάφραση, να εξηγούν τον αναμενόμενο αντίκτυπο στους νέους αναγνώστες και να παρέχουν πειστικές εξηγήσεις όσον αφορά την ανάγκη για μια νέα μετάφραση στη συγκεκριμένη γλώσσα.
Αιτήσεις υποβάλλονται έως τη 14η Μαρτίου 2014.
Επιλέξιμες δραστηριότητες
– Μετάφραση και δημοσίευση των λογοτεχνικών έργων με υψηλή λογοτεχνική αξία, ανεξάρτητα από το λογοτεχνικό είδος, όπως μυθιστορήματα, σύντομες ιστορίες, θεατρικά έργα, ποιήματα, βιβλία κόμικς και παιδικά βιβλία.
– Μετάφραση αποσπασμάτων μεταφρασμένων λογοτεχνικών βιβλίων για τους καταλόγους των εκδοτών και των εκδοτικών οίκων, που θα συμβάλει στην προώθηση της πώλησης των δικαιωμάτων είτε εντός ή και εκτός Ευρώπης.
– Ειδικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες εμπορίας/διανομής που διοργανώνονται για την προώθηση των μεταφρασμένων λογοτεχνικών έργων στην Ε.Ε. και εκτός της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών μέσων προώθησης, και προώθηση των δημιουργών σε εκθέσεις βιβλίου και λογοτεχνικά φεστιβάλ.
– Ενθαρρύνονται οι μεταφράσεις από λιγότερο χρησιμοποιούμενες γλώσσες στα αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά και ισπανικά (καστελιάνικα), δεδομένου ότι μπορεί να συμβάλουν σε ευρύτερη κυκλοφορία των βιβλίων.
– Επιπλέον, ενθαρρύνονται η μετάφραση και η προώθηση των συγγραφέων που κέρδισαν το βραβείο λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης.