Απάντηση στο αδιέξοδο της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δίνει το Χρηματιστήριο Αθηνών (Χ.Α.), με τη δημιουργία της αγοράς ομολόγων με την επωνυμία Εναλλακτική Αγορά ΣΤΕΠ (Στήριξη Επιχειρηματικότητας). Η νέα αγορά απευθύνεται σε μικρομεσαίες ή σε νεοσύστατες επιχειρήσεις οι οποίες θα έχουν, μέσω αυτής, τη δυνατότητα χρηματοδότησής τους με την εισαγωγή μετοχών στην αγορά ή την έκδοση εταιρικών ομολόγων.
Οι εταιρείες, λοιπόν, δεν θα είναι υποχρεωμένες να εισάγουν τις μετοχές τους σε αυτήν την αγορά, αλλά μόνο τα εταιρικά ομόλογα που θα εκδώσουν. Στόχος είναι να προσελκυσθούν και εταιρείες που έχουν ήδη διακριθεί σε διαγωνισμούς επιχειρηματικότητας και αναζητούν τρόπους χρηματοδότησης. Η νέα αγορά θα αφορά εκδόσεις έως 5 εκατ. ευρώ, οι οποίες θα ολοκληρώνονται με διαδικασίες πολύ πιο σύντομες απ’ ό,τι ισχύει σήμερα στην οργανωμένη (Κύρια) και Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου.
Μέχρι σήμερα μόνο οι μεγάλες εισηγμένες, όπως οι ΟΤΕ, Coca-Cola, Ελληνικά Πετρέλαια, Τιτάν, ΔΕΗ, έχουν τη δυνατότητα να εκδίδουν διεθνή εταιρικά ομόλογα, των οποίων τα επιτόκια (κουπόνια) –συσχετιζόμενα με το ρίσκο των εταιρειών και το credit risk της χώρας– έχουν γίνει πολύ ελκυστικά. Ηδη προς αυτήν τη κατεύθυνση κινείται και η Jumbo και αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλες εισηγμένες της υψηλής κεφαλαιοποίησης, όπως η «Μυτιληναίος», η Motor Oil κ.ά.
Η ελληνική αγορά είναι εξαιρετικά ρηχή και με την αδυναμία των τραπεζών την τελευταία τετραετία να δανείσουν, μόνο οι μεγάλοι όμιλοι είχαν πρόσβαση στην έκδοση εταιρικών ομολόγων. Ωστόσο, η μακροοικονομική σταθεροποίηση και κυρίως η προσαρμογή των ελληνικών επιχειρήσεων στις συνθήκες κρίσης θα βοηθήσουν να επεκταθεί η έκδοση εταιρικών ομολόγων και σε μικρότερες επιχειρήσεις.
Ιδιαίτερα θερμοί φαίνονται οι ξένοι επενδυτικοί οίκοι για τα ελληνικά εταιρικά ομόλογα, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες κλιμάκια από UBS, Citigroup, Morgan Stanley, JP Morgan επισκέπτονται την Αθήνα και έχουν συνεχώς επαφές με μετόχους και ανώτατα στελέχη εταιρειών εισηγμένων στο Χ.Α. προκειμένου να συνάψουν συμφωνίες για έκδοση εταιρικών ομολόγων. Στόχος των ξένων είναι η διεύρυνση των επενδυτικών επιλογών τους, αναζητώντας πελατεία ανάμεσα σε εταιρείες με μεσαία και μικρή κεφαλαιοποίηση.
Οι ξένοι θεσμικοί σήμερα έχουν επεκτείνει τη συνεργασία με τις ελληνικές τράπεζες προκειμένου να βρουν κοινούς συγχρηματοδότες για να διευρύνουν την πελατεία τους.
Οι ξένοι οίκοι ουσιαστικά εντάσσουν ελληνικές (εισηγμένες ή μη) εταιρείες σε ένα «καλάθι» δυναμικών επιχειρήσεων αυξημένου κινδύνου, που βεβαίως μπορούν να φέρουν υψηλά κέρδη. Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται εταιρείες από Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, αλλά και Τσεχία, Πολωνία και Βαλκάνια (Βουλγαρία και Ρουμανία). Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να υπάρχει ένα οικονομικό καθεστώς, που να μπορεί να εγγυηθεί την ομαλή πορεία των εταιρειών μέσα στην επόμενη πενταετία, σταθερή ζήτηση και αυξημένες ταμειακές ροές οι οποίες θα μπορέσουν να εγγυηθούν τη μελλοντική αποπληρωμή των εταιρικών ομολόγων και βέβαια ένα πειστικό επιχειρηματικό σχέδιο (business plan). Σε δεύτερη φάση αναζητούν εταιρείες με αυξημένη εξωστρέφεια και καλές διασυνδέσεις στο εξωτερικό. Επίσης, σημαντικό προβάδισμα έχουν και μικρές εταιρείες εντάσεως υψηλής τεχνολογίας και πρωτοποριακών εφαρμογών.
Η δημιουργία της νέας αγοράς ομολόγων στο Χρηματιστήριο Αθηνών έρχεται να υποστηρίξει μικρομεσαίες επιχειρήσεις με εξωστρέφεια και καινοτομικά προϊόντα, καθώς και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, έχουν καλή χρηματοοικονομική διάρθρωση, αλλά είναι αποκλεισμένες από την αναχρηματοδότηση λόγω της αδυναμίας των εγχωρίων τραπεζών να παράσχουν στήριξη. Το ζητούμενο για τις διοικήσεις των εισηγμένων είναι αφενός να εξασφαλίσουν φθηνότερη χρηματοδότηση από τον εγχώριο τραπεζικό δανεισμό, χωρίς να χαλάσουν τις καλές τους σχέσεις με τις ελληνικές τράπεζες. Ετσι, στις περισσότερες περιπτώσεις επιδιώκουν οι ίδιες να μπουν ανάδοχοι στις εκδόσεις και ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι.
Αυτό που θα πρέπει να γνωρίζει ο μέσος επενδυτής είναι ότι τα διαπραγματεύσιμα εταιρικά ομόλογα συμπεριφέρονται περισσότερο σαν μετοχές παρά σαν ομόλογα, όμως έχουν μικρότερη μεταβλητότητα και ρίσκο απ’ ό,τι οι μετοχές των εταιρειών. Οι επαγγελματίες διαχειριστές συνιστούν τα εταιρικά ομόλογα να καλύπτουν (hedging) τον κίνδυνο που φέρουν με κρατικά ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης.