Στροφή σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας θα πρέπει να κάνει ο εξαγωγικός τομέας της χώρας, που σύμφωνα με τα στοιχεία του 2013 εμφανίζει σαφή σημάδια κόπωσης, με πτώση 0,2% και 2,2%, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών.
Η προσπάθεια για την ενίσχυση των εξαγωγών θα πρέπει να συνδυαστεί με τον σχεδιασμό ενός νέου εξαγωγικού προφίλ, με προϊόντα στα οποία η χώρα μας έχει συγκριτικό πλεονέκτημα σε όρους προστιθέμενης αξίας. Μεταξύ αυτών είναι κυρίως τα είδη διατροφής, ο καπνός, τα ορυκτά και τα μεταλλεύματα, αλλά και τα δέρματα ή οι πλαστικές ύλες.
Αυτό επισημαίνεται σε ανάλυση της Τράπεζας Πειραιώς, που εξετάζει τη διάρθρωση των ελληνικών εξαγωγών και το κατά πόσον αυτή μπορεί να δημιουργήσει ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο, που θα συμβάλει σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και έξοδο από την κρίση τα προσεχή χρόνια. Η ανάλυση γίνεται με βάση ειδικούς δείκτες, που μετρούν το συγκριτικό πλεονέκτημα που εξασφαλίζει κάθε κλάδος. Μεταξύ αυτών ο δείκτης RCA, ο οποίος εάν είναι πάνω από τη μονάδα, τότε δείχνει ότι πρόκειται για κλάδο ανταγωνιστικό στον διεθνή καταμερισμό των εξαγωγών και αντίστοιχα εάν είναι κάτω από τη μονάδα, τότε η χώρα δεν εξειδικεύεται στις εξαγωγές του εν λόγω προϊόντος.
Προϊόντα όπως ο καπνός, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα γαλακτοκομικά, τα ψάρια, αλλά και τα δέρματα, τα λιπάσματα, τα ακατέργαστα ορυκτά, τα μη σιδηρούχα μέταλλα, ο σίδηρος και ο χάλυβας παρουσιάζουν δείκτη υψηλής προστιθέμενης αξίας, με τιμές άνω του 3. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο καπνός έχει συγκριτικό πλεονέκτημα με βάση τον δείκτη RCA 7,97, τα φρούτα 7,05, τα δέρματα 6,53, οι υφαντικές ίνες 6,47 κ.ο.κ., ενώ, αντίθετα, προϊόντα όπως τα κρέατα έχουν δείκτη 0,41, τα υποδήματα 0,45, η ηλεκτρική ενέργεια 0,94, δηλαδή τιμή κάτω της μονάδας, που τα καθιστά μη ανταγωνιστικά. Με δεδομένο ότι οι ελληνικές εξαγωγές κυριαρχούνται σε ποσοστό 35% περίπου ως μερίδιο συμμετοχής από τα προϊόντα πετρελαίου, που παρουσιάζουν οριακό δείκτη συγκριτικού πλεονεκτήματος ίσου με 1,46, η προσπάθεια για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο θα πρέπει να μετατοπιστεί σε κλάδους πιο δυναμικούς, με ισχυρότερο συγκριτικό πλεονέκτημα.
Η ανάλυση των ελληνικών εξαγωγών δείχνει ότι στην πρώτη εξαγωγική δεκάδα βρίσκονται κλάδοι με υψηλό ή μεσαίο δείκτη συγκριτικού πλεονεκτήματος. Μεταξύ αυτών τα φρούτα και τα λαχανικά (7,05), τα μη σιδηρούχα μέταλλα (3,34), ο σίδηρος και ο χάλυβας, τα ψάρια και τα οστρακοειδή (3,70). Αντίστοιχα ωστόσο στην πρώτη δεκάδα των εξαγωγικών επιδόσεων, με ικανό μερίδιο εξαγωγών, υπάρχουν και προϊόντα με χαμηλό συγκριτικό πλεονέκτημα. Εκτός από τα προϊόντα πετρελαίου, χαμηλό δείκτη παρουσιάζουν οι εξαγωγές ηλεκτρικών μηχανημάτων (0,40), τα διάφορα βιομηχανικά είδη (0,75), αλλά και τα ιατρικά και φαρμακευτικά προϊόντα με δείκτη 1,44. Μεικτή ως προς τη σύνθεση των ελληνικών εξαγωγών από κλάδους υψηλής ή χαμηλής προστιθέμενης αξίας είναι και η επόμενη δεκάδα, η οποία περιλαμβάνει προϊόντα με ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα, όπως ο καπνός με δείκτη 7,97, οι υφαντικές ίνες (6,47), τα γαλακτοκομικά προϊόντα (4,77), τα λάδια και τα λίπη φυτικής προέλευσης (3,91), αλλά και προϊόντα χαμηλής προστιθέμενης αξίας, όπως τα διάφορα βιομηχανικά είδη (0,75), τα μηχανήματα (0,39), οι συσκευές τηλεπικοινωνιών (0,17), τα μεταλλεύματα και τα απορρίμματα μετάλλων (0,83) κ.ο.κ.