Ανέτρεψε τα μέχρι τώρα υπέρ της ΔΕΗ δεδομένα σε σχέση με τους λιγνίτες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, καθώς έκρινε αποδεκτή την αίτηση αναίρεσης που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ακύρωση προηγούμενης απόφασης που δικαίωνε τη ΔΕΗ. Η υπόθεση που άνοιξε το 2003 φάνηκε να κλείνει τον Σεπτέμβριο του 2012, όταν το Γενικό Δικαστήριο στο οποίο προσέφυγε η ΔΕΗ το 2008, ζητώντας την ακύρωση απόφασης της Ε.Ε. περί κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης στην αγορά εξαιτίας του μονοπωλιακού δικαιώματος πρόσβασης στο φθηνό καύσιμο του λιγνίτη, δικαίωσε τη ΔΕΗ. Το Δικαστήριο τον Σεπτέμβριο του 2012 έκρινε με σχετική απόφασή του ότι δεν ευθύνεται η ΔΕΗ για την αδυναμία πρόσβασης τρίτων στα διαθέσιμα κοιτάσματα λιγνίτη, εφόσον ο ρόλος της περιοριζόταν σε κοιτάσματα που της παραχωρήθηκαν από το ελληνικό Δημόσιο.
Η απόφαση αυτή άμβλυνε τις πιέσεις που είχαν ασκηθεί από την Ε.Ε. για πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, προκειμένου να σπάσει το μονοπώλιο της επιχείρησης στους λιγνίτες, που αποτέλεσαν και τη βάση του σχεδίου για τη σύσταση και εκποίηση της Μικρής ΔΕΗ. Η Ε.Ε. επανήλθε στην υπόθεση, καταθέτοντας τον Νοέμβριο του 2012 στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αίτηση αναίρεσης της απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου, η οποία και έγινε αποδεκτή. Με την επανεξέταση της υπόθεσης κατέληξε ότι για την αρχική του απόφαση το Δικαστήριο υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο, καθώς έκρινε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έπρεπε η ίδια να προσδιορίσει και να αποδείξει σε ποια κατάχρηση οδήγησε ή μπορούσε να οδηγήσει τη ΔΕΗ η παραχώρηση λιγνιτικών κοιτασμάτων από το Δημόσιο. Η εξέλιξη αυτή δεν εγκυμονεί κινδύνους για τη ΔΕΗ αντίστοιχους με αυτούς του παρελθόντος και αυτό γιατί είναι σε εξέλιξη το σχέδιο της Μικρής ΔΕΗ, το οποίο εκτός του στόχου περαιτέρω αποκρατικοποίησης της εταιρείας έλαβε υπόψη του και την απόφαση της Κομισιόν για πώληση λιγνιτικών μονάδων. Δημιουργεί ωστόσο νέα δεδομένα σε σχέση με την ολοκλήρωση της υλοποίησης του σχεδίου για τη Μικρή ΔΕΗ που σημαίνει ότι δεν αφήνει κανένα περιθώριο χαλάρωσης και ότι ασχέτως με τις δεσμεύσεις του Μνημονίου, τα μερίδια της ΔΕΗ στη λιγνιτική παραγωγή θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να περιοριστούν.
Με το σχέδιο της Μικρής ΔΕΗ, το μερίδιο της ΔΕΗ στους λιγνίτες περιορίζεται σε πρώτη φάση σε ποσοστό 30%. Περαιτέρω μείωση θα προκύψει από την υποχρεωτική απόσυρση παλαιών μονάδων της επιχείρησης. Στη Μικρή ΔΕΗ θα περιέλθουν λιγνιτικές και υδροηλεκτρικές μονάδες ισχύος 2.768 MW και μια μονάδα φυσικού αερίου ισχύος 400 MW. Επίσης, μια άδεια παραγωγής για τη νέα λιγνιτική μονάδα Μελίτη 2 στη Φλώρινα, τα ορυχεία του Αμυνταίου και 5 ακόμη ορυχεία. Το χαρτοφυλάκιο της νέας εταιρείας που θα περάσει μέσω διεθνούς διαγωνισμού σε ιδιώτες, περιλαμβάνει ακόμη το 30% του πελατολογίου της ΔΕΗ και περίπου 2.500 εργαζόμενους.